Οι γονείς πολύ συχνά προβληματιζόμαστε για τις ώρες που τα παιδιά μας περνούν μπροστά στην τηλεόραση! Δεν είναι προφανώς απαραιτήτως κακό να βλέπουν τα παιδιά τηλεόραση, αρκεί να είναι για περιορισμένο διάστημα. Σημασία έχει ίσως περισσότερο τι βλέπουν τα παιδιά στην τηλεόραση!
Είναι προφανές ότι η αλόγιστη χρήση της τηλεόρασης δεν βοηθά τα παιδιά στην υγιή ανάπτυξή τους. Φανταστείτε ότι κάποιες φορές οι ενήλικες μπορεί να παρακολουθούμε κάτι στην τηλεόραση το οποίο να μην απευθύνεται στα παιδιά μας, όμως αυτά ακόμη κι αν παράλληλα παίζουν ή απασχολούνται με κάτι άλλο, προσλαμβάνουν τις εικόνες που βλέπουν!
Ας δούμε ένα πείραμα που έκανε ο Αμερικανός ψυχολόγος Albert Bandura, ο οποίος πρώτος ανέπτυξε τη θεωρία της κοινωνικής μάθησης που επικεντρώνεται στην τάση των ανθρώπων να μιμούνται συμπεριφορές που παρατηρούν στους γύρω τους.
Η μάθηση μέσω της παρατηρητικότητας είναι ο πιο εύκολος τρόπος μάθησης και μίμησης, ειδικά για τα παιδιά.
Το πείραμα διεξήχθη ως εξής:
Οι ερευνητές έφτιαξαν 3 γκρουπ απαρτιζόμενα από παιδιά ηλικίας 3 έως 6 χρονών. Το κάθε γκρουπ παρακολούθησε από μια σύντομη ταινία. Η «βάση» της ταινίας ήταν και στις 3 η ίδια:
Ένας ενήλικας χτυπούσε, κλωτσούσε και φώναζε σε μια κούκλα (Bobo doll), οι συνέπειες για τη συμπεριφορά του όμως σε κάθε γκρουπ ήταν διαφορετικές.
Στην πρώτη ταινία, ο ενήλικας επιβραβεύθηκε για την επιθετική του συμπεριφορά. Στη δεύτερη, δεν είχε καμία συνέπεια και στην τρίτη τιμωρήθηκε.
Αργότερα, όταν έπαιζαν με την κούκλα, τα παιδιά που παρακολούθησαν την ταινία, στην οποία ο ενήλικας είτε επιβραβεύθηκε είτε δεν είχε συνέπειες για τη συμπεριφορά του επέδειξαν δύο φορές πιο επιθετική συμπεριφορά απ’ ότι τα παιδιά που παρακολούθησαν την ταινία, στην οποία ο ενήλικας είχε τιμωρηθεί.
Με αφορμή το πείραμα αυτό κατανοούμε πως η βία στην τηλεόραση επηρεάζει τη συμπεριφορά των παιδιών και όσο πιο μικρά τόσο μεγαλύτερη η επιρροή!
Αυτό συμβαίνει γιατί τα μικρά παιδιά δεν έχουν ακόμα αναπτύξει τις γνωστικές τους ικανότητες και αυτό δεν τους επιτρέπει να επεξεργαστούν τις πληροφορίες που λαμβάνουν, οι οποίες θα τους επέτρεπε να «προβληματιστούν» σχετικά με το τι πρόκειται να κάνουν.
Σαν αποτέλεσμα, είναι κατανοητό και πλέον αρκετά διαδεδομένο, ότι η βία στην τηλεόραση επηρεάζει τη συμπεριφορά των παιδιών. Όταν τα παιδιά έρχονται σε επαφή με επιθετικές συμπεριφορές είτε μέσω της τηλεόρασης είτε και μέσα από το ίδιο τους το περιβάλλον, είναι αναμενόμενο να αντιγράψουν τις συμπεριφορές αυτές. Γι’ αυτό, καλό θα ήταν, εκτός του δικού μας τρόπου συμπεριφοράς, να προσέχουμε και το ευρύτερο περιβάλλον στο οποίο βρίσκονται τα παιδιά μας, όπως φυσικά και τι παρακολουθούν στην τηλεόραση!