Ο μπαμπάς μου έχει μια ουρίτσα τόση δα!
Αυτό είπε ένα τρίχρονο κοριτσάκι, όταν είδε γυμνό το μπαμπά του από τη μισάνοιχτη πόρτα του μπάνιου!
Πρέπει λοιπόν τα παιδιά μας να μας βλέπουν γυμνούς, πρέπει να κάνουμε μαζί μπάνιο και μέχρι πότε; Υπάρχουν πολλές απόψεις ειδικών και γονέων στο θέμα αυτό ενώ αρκετές συγκρούονται ανάλογα με τη στάση ζωής και την κουλτούρα του καθενός. Οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν, ότι τίποτα κακό δε μπορεί να προκύψει από τη θέα των γυμνών γονιών σε ένα όμως υγιές οικογενειακό περιβάλλον. Εξάλλου, καθώς μεγαλώνουν τα παιδιά είναι συνηθισμένο, ο γονιός να νιώθει άνετα με τα παιδιά του ίδιου φύλου αλλά όχι και με τα παιδιά του αντίθετου φύλου.
Εμείς πιστεύουμε, πως η κάθε οικογένεια είναι διαφορετική, όπως και οι αρχές και οι συνήθειες με τις οποίες μεγαλώνουν τα μέλη της. Σε κάποιες οικογένειες κανείς δε νιώθει άβολα με τη γύμνια. Είναι όλοι άνετοι και δεν έχουν κανένα θέμα. Σε κάποιες άλλες υπάρχει αυστηρή απαγόρευση ενώ σε ορισμένες αποφεύγεται μόνο η γύμνια του πατέρα! Ο Φρόυντ αναφέρει ότι »οι εμπειρίες της παιδικής μας ηλικίας μπορεί να μας επηρεάσουν για μια ζωή».
Έτσι ο καθένας στο σπίτι του αποφασίζει ή (δεν αποφασίζει) πως θα συμπεριφέρεται και τι κανόνες και όρια θέτει στον εαυτό του και στους υπόλοιπους που ζουν μαζί. Αν εμείς ως γονείς αγαπούμε το σώμα μας και νιώθουμε άνετα με τη γύμνια μας, τότε και το παιδί μας θα αναπτύξει μια υγιή και όμορφη εικόνα για τον εαυτό του. Αν του μιλήσουμε με αγάπη και αποδοχή για το σώμα του, ακόμα κι αν οι άλλοι κάποια στιγμή θα το ειρωνευτούν ή θα το χλευάσουν π.χ »είσαι χοντρός», »είσαι κοντή», »έχεις μεγάλο στήθος», το παιδί θα νιώθει πιο δυνατό να ανταπεξέλθει και να αντιδράσει. Το ερώτημα πολλών γονιών είναι: »Μέχρι πότε πρέπει το παιδί να μας βλέπει γυμνούς ή εμείς να το βλέπουμε γυμνό;» Δεν υπάρχει απάντηση ούτε μαγική συνταγή, αφού οι ρυθμοί ανάπτυξης του κάθε παιδιού διαφέρουν. Παρατηρούμε όμως ότι, από την ηλικία των δύο ετών αρχίζει η περιέργεια του παιδιού για το σώμα του και τα γεννητικά του όργανα. Συχνά τα παιδάκια που δε φοράνε πια πάνες, βάζουν τα χεράκια τους στην περιοχή των γεννητικών οργάνων. Είναι ένας τρόπος να ανακαλύπτουν το σώμα τους, μην ανησυχείτε!
Ξεκινούν επίσης να ρωτούν: τι είμαι, αγόρι ή κορίτσι; Εδώ εξηγούμε τις βασικές διαφορές των δύο φύλων λέγοντας του ότι το αγόρι έχει εμφανή γεννητικά όργανα και μπορεί να ουρήσει όρθιο ενώ το κορίτσι πρέπει να καθίσει κλπ. Είναι σημαντικό, όταν οι ερωτήσεις του παιδιού είναι περίπλοκες, να δίνει απαντήσεις ο γονέας του ίδιου φύλου με εκείνο. Έτσι το παιδί έρχεται πιο κοντά και ταυτίζεται με τον γονέα του ίδιου φύλου. Δείξτε του τη χαρά και την περηφάνια σας, που είναι αγόρι ή κορίτσι, έτσι νιώθει ότι αποδέχεστε το φύλο του. Προσωπικά θεωρώ ότι μέχρι την ηλικία των δύο ετών η συνύπαρξη του γυμνού γονιού με το γυμνό παιδί του, είναι έκφραση συναισθήματος, ζεστασιάς και αγάπης!
Στην ηλικία των 3-5 ετών τα αγόρια μπαίνουν στο Οιδιπόδειο στάδιο όπου αναπτύσσουν ένα στενότερο δεσμό με τη μαμά τους ενώ βλέπουν ανταγωνιστικά το μπαμπά τους και αναδύονται έντονα σεξουαλικά συναισθήματα, συγκρούσεις και ενδιαφέροντα. Ακούμε προσεκτικά τις ερωτήσεις του παιδιού σχετικά με το σώμα του, δε γελάμε, δεν ειρωνευόμαστε, δεν αστειευόμαστε με τα αθώα ερωτήματα του παιδιού μας: »Μαμά κοίτα το πουλί μου πόσο μεγαλώνει» μας λένε συχνά. Απαντάμε με διδακτικό τρόπο γεμάτο κατανόηση χωρίς άγχος και ντροπή.
Μετά την ηλικία των τριάμισι ετών θα πρέπει να μπουν κανόνες: Να ντύνεται στο δωμάτιο του και όχι στο σαλόνι, να κλείνει την πόρτα του μπάνιου, να χρησιμοποιεί το γιό-γιό του κλπ. Τώρα αν σας δει γυμνούς μη το μαλώσετε. Πείτε του, ότι δεν είναι μεν κακό αλλά ότι και οι γονείς έχουν δικές τους στιγμές που πρέπει να τις σέβονται. Για τους περισσότερους από εμάς, η ώρα του μπάνιου είναι μοναδική και ζητούμε να το απολαύσουμε έστω και για λίγο χωρίς το συνεχές »έλα, δώσε μου, κάνε αυτό και τ΄άλλο». Πολλές φορές τα παιδιά όταν βλέπουν ξαφνικά τα γεννητικά όργανα του γονιού τους τρομάζουν ή νιώθουν ανταγωνιστικά προς τον γονέα του ίδιου φύλου συγκρίνοντας το δικό τους σώμα με αυτό της μητέρας ή του πατέρα τους.
Μπορεί να νιώσουν μειονεκτικά μπροστά στο πλούσιο στήθος της μαμάς ή στα μεγαλύτερα γεννητικά όργανα του μπαμπά τους. Γύρω στα πέντε τα περισσότερα παιδιά μπορούν να κάνουν μόνα τους ή με μικρή βοήθεια, το μπάνιο τους. Δώστε τους την ευκαιρία της αυτονόμησης και της ευθύνης του εαυτού τους. Πολλά παιδιά κάποια στιγμή ζητούν να κάνουν μόνα τους μπάνιο, θέλουν την πόρτα κλειστή στην τουαλέτα ή στο δωμάτιο τους. Σεβαστείτε το, αλλά με διακριτική πάντα παρακολούθηση, ανάλογα με τις δυνατότητες του παιδιού που μόνο εσείς ξέρετε. Στα πέντε-έξη χρόνια ένα παιδί που μεγαλώνει σε μια υγιή οικογένεια αναπτύσσει ένα αίσθημα ντροπής και από μόνο του ζητά να μην το βλέπουν γυμνό και ούτε να βλέπει γυμνούς τους γονείς του. Στα έξη-επτά τα παιδιά αποκτούν από μόνα τους το αίσθημα της ιδιωτικότητας.
Πολλοί ειδικοί συμβουλεύουν τους γονείς μετά την ηλικία των έξη-επτά ετών των παιδιών τους, να μην κυκλοφορούν πια γυμνοί όσο κι αν έχουν φιλελεύθερη στάση και άποψη για το θέμα αυτό. Τώρα για τη γύμνια ανάμεσα στα αδέλφια: Πολλοί γονείς είναι μπερδεμένοι για το πότε πρέπει να σταματήσουν να βάζουν μαζί τ΄αδέλφια για μπάνιο ή να βλέπει το ένα το άλλο να ξεντύνεται. Εδώ η απάντηση έρχεται από τα ίδια τα παιδιά. Δυσανασχετούν με τη παρουσία του αδελφού τους, κλείνουν την πόρτα και αρνούνται να κάνουν μαζί μπάνιο ή να κοιμούνται στο ίδιο δωμάτιο. Τελικά όλες οι απαντήσεις έρχονται από τα παιδιά αρκεί να είμαστε εκεί να τα ακούμε και να τα καταλαβαίνουμε!
Οδηγίες προς τους γονείς: Να μάθουμε στο παιδί μας ότι το σώμα του, είναι μόνο δικό του και πρέπει να το σέβεται και να το προστατεύει. Να δεχτούμε τα όρια που μας βάζει όπως »δε θέλω να με βλέπεις γυμνό, δε μου αρέσει να είμαι γυμνό στην παραλία». Να μάθει το παιδί να χτυπάει την πόρτα πριν μπει στο μπάνιο ή στην κρεβατοκάμαρα μας. Εξηγούμε τι θα πει »κλειστή πόρτα». Δεν πρέπει να επιδεικνύουμε το γυμνό σώμα μας μπροστά στα παιδιά, δε μιλάμε πονηρά και δεν αγγίζουμε χάριν αστεϊσμού τα γεννητικά όργανα τους. Δεν ταυτίζουμε τη γύμνια με τη σεξουαλικότητα. Εξηγούμε την έννοια της προφύλαξης: Δεν κυκλοφορούμε γυμνοί, δε βγάζουμε ρούχα και εσώρουχα δικά μας ή άλλων παιδιών, δεν αφήνουμε κανένα να μας αγγίζει ούτε επιτρέπουμε να μας κρυφοκοιτάζει.
Τελειώνοντας, θέλω να σας μεταφέρω ένα ευχάριστο στιγμιότυπο από την βάπτιση ενός τρίχρονου χαριτωμένου μπόμπιρα που ήταν πλήρως εξοικειωμένος με το γυμνό στην οικογένεια του. Απευθυνόμενος λοιπόν, γεμάτος αυτοπεποίθηση στους καλεσμένους την ώρα της βάπτισης του, είπε: »Μην κοιτάτε το πουλάκι μου που είναι μικρό και γελάτε, όταν μεγαλώσω θα γίνει μεγαλύτερο από του μπαμπά μου και θα πετάει ως τον ουρανό»!
