Το παιδικό άγχος είναι υπαρκτό και σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνάει τα φυσιολογικά όρια μιας απλής ανησυχίας, με αποτέλεσμα να εμποδίζει το παιδί να ανταποκριθεί στην καθημερινή του ζωή. Mια ομάδα παιδοψυχολόγων τονίζει ότι δεν πρέπει να αγνοούμε τα προειδοποιητικά σημάδια της αγχώδης διαταραχής και προτείνουν τρόπους για να ανακουφίσουμε τα παιδιά μας.
Mία από τους παιδοψυχολόγους η Katie Hurley μας λέει ότι η αγχώδης διαταραχή στα παιδιά έχει πολλά πρόσωπα και σίγουρα, δεν είναι αυτό που έχουμε στο μυαλό μας.
”Ένα 7χρονο παιδί είναι πρότυπο μαθητή, αλλά μόλις γυρνάει στο σπίτι, καταστρέφει το δωμάτιό του και τσακώνεται με τα αδέρφια του.”
”Ένα 8χρονο αγόρι κλαίει τα πρωινά για να μην πάει στο σχολείο, αγκαλιάζοντας σφιχτά τους γονείς του κάθε φορά που πρόκειται να τους αποχωριστεί.”
”Ένα 12χρονο κορίτσι υποφέρει από έντονους πονοκεφάλους με αποτέλεσμα να αργεί στο σχολείο και στις υπόλοιπες δραστηριότητες.”
«Φαινομενικά, τουλάχιστον οι παραπάνω συμπεριφορές μοιάζουν ασύνδετες και παρουσιάζουν διαφορετικά καθημερινά προβλήματα, ωστόσο πηγάζουν απ’ το ίδιο συναίσθημα: το άγχος.
Οι παιδικές αγχώδεις διαταραχές βρίσκονται στο ζενίθ τους και κάνουν για πρώτη φορά την εμφάνισή τους στα σχολικά χρόνια. Είναι πάρα πολύ δύσκολο να αναγνωρίσει κανείς, πότε ένα παιδί υποφέρει από μη φυσιολογικό άγχος, διότι το συγχέουμε τις περισσότερες φορές με αρνητικές συμπεριφορές. Τόσο οι γονείς, όσο και οι εκπαιδευτικοί αντιλαμβάνονται γρήγορα τα προβλήματα συμπεριφοράς, ωστόσο παραβλέπουν τι κρύβεται πίσω απ’ αυτά.
Τα καλά νέα είναι ότι είναι εύκολο αν όχι να θεραπεύσουμε, να διαχειριστούμε το παιδική αγχώδη διαταραχή, ειδικά όταν η διάγνωση είναι έγκαιρη. Μπορούμε να μάθουμε να αναγνωρίζουμε τα ύπουλα σημάδια, και τι πυροδοτεί το άγχος και να διδάξουμε στα παιδιά μας τρόπους, ώστε να μπορούν να το αντιμετωπίσουν. Με τη βοήθεια των γονιών και των εκπαιδευτικών, θα καταφέρουν να το ”κουμαντάρουν”, έτσι ώστε να ανταποκρίνονται στις κοινωνικές και σχολικές τους υποχρεώσεις.
Πώς εμφανίζεται η παιδική διαταραχή και πώς την ξεχωρίζουμε απ’ το απλό άγχος
Αυτό που διαχωρίζει την αγχώδη διαταραχή απ’ το απλό άγχος είναι ότι εκδηλώνεται πολλές μέρες και μπορεί να διαρκέσει μέχρι και ένα εξάμηνο. Στο διάστημα αυτό παρατηρούνται σωματικά, πνευματικά αλλά και ψυχικά συμπτώματα που δυσκολεύουν το παιδί να ανταποκριθεί στην καθημερινότητα. Αυτά είναι:
Ψυχοσωματικά: Σχεδόν κανένα παιδί δεν θα πει, γυρνώντας απ’ το σχολείο ”αγχώθηκα πολύ σήμερα”, αντίθετα θα πει ”πονάει η κοιλιά μου, δεν θέλω να πάω αύριο σχολείο”. Οι συχνοί στομαχόπονοι και πονοκέφαλοι είναι συμπτώματα που προκαλούνται απ’ το άγχος. Είναι επίσης, σημαντικό να προσέχετε για συμπτώματα όπως ζαλάδα, δυσκολία στην αναπνοή και την κατάποση, γιατί όλα αυτά προειδοποιούν για πιθανή κρίση πανικού.
Θυμός και ευερεθιστότητα: Τα περισσότερα παιδιά νευριάζουν, όταν νιώθουν κούραση και δεν μπορούν να εκφράσουν τι νιώθουν. Αν, όμως, αυτά τα ξεσπάσματα συνοδεύονται από οργή και έχουν διάρκεια, τότε πρέπει να θορυβηθείτε. Το παιδικό άγχος μοιάζει πολύ με έντονο θυμό και την αδυναμία διαχείρισης συναισθημάτων.
Λύπη: Τα αγχώδη παιδιά δυσκολεύονται να αποχωριστούν τους κοντινούς τους ανθρώπους και βιώνουν τεράστια στενοχώρια, όταν αναγκάζονται να φύγουν μακριά τους. Ξεσπούν με κλάματα, πολλές φορές χωρίς να συντρέχει σοβαρός λόγος.
Περιθωριοποίηση: Αυτά τα παιδιά επιλέγουν την απομόνωση και αποφεύγουν τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.
Κούραση: Το να ”παλεύει” ένα παιδί με αγχώδη διαταραχή είναι εξουθενωτικό και ακόμη κι αν ξεκουράζετε, νιώθει κουρασμένο για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Έλλειψη συγκέντρωσης: Εμφανίζουν αδυναμία στο να συγκεντρωθούν σε συζητήσεις και σχολικές υποχρεώσεις.
Άρνηση να πάνε στο σχολείο: αυτή η άρνηση είναι ένα συχνό σημάδι και συμβαίνει, διότι τα παιδιά το βλέπουν σαν μια εξουθενωτική ”αγγαρεία”.
Φοβίες: Τα παιδιά που υποφέρουν απ’ το άγχος, φοβούνται τόσο για την προσωπική τους ασφάλεια, όσο και για της οικογένειας και των φίλων τους. Χρειάζονται συνεχώς κάποιον να τα καθησυχάζει.
Από πηγάζει το άγχος
Κάθε παιδί είναι διαφορετικό και αντιδράει με μοναδικό τρόπο σε καταστάσεις και γεγονότα. Γι’ αυτό είναι απαραίτητο να παρατηρήσετε πότε/πού/ γιατί ένα παιδί αγχώνεται.
Οι πιο συχνοί λόγοι που τροφοδοτούν το άγχος είναι:
Η πίεση για τις σχολικές επιδόσεις: είτε επειδή τα ίδια προσπαθούν να είναι πρώτοι μαθητές, είτε για να ανταποκριθούν στις προσδοκίες των γονιών τους.
Αγχώνονται εξαιτίας των γονιών τους: ένας τελειομανής γονιός, για παράδειγμα μπορεί άθελά του να περάσει το μήνυμα στο παιδί ότι τα πάντα στη ζωή του πρέπει να είναι στην εντέλεια.
Bullying: Tα παιδιά που έχουν πέσει θύματα σχολικού εκφοβισμού μπορούν να αναπτύξουν χρόνιο άγχος, το οποίο να πυροδοτείται κάθε φορά που πρέπει να πάρουν μέρος σ’ ένα κοινωνικό γεγονός.
Απότομες αλλαγές: μια μετακόμιση, ένα καινούριο σχολείο, ακόμη και ένας νέος δάσκαλος μπορεί να προκαλέσει άγχος στο παιδί.
Απώλεια: είτε πρόκειται για διαζύγιο, είτε για τον θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου ή κατοικίδιου, η απώλεια πυροδοτεί το άγχος.
Ενδοοικογενειακή βία: τα παιδιά που έχουν υποστεί βία από τους γονείς ή είναι παρατηρητές ενδοοικογενειακής βίας μπορούν να αναπτύξουν αγχώδεις διαταραχές.
Πώς να τα βοηθήσετε
Αν τα παιδιά εμφανίζουν συμπτώματα άγχους που παρεμποδίζουν την καθημερινότητά τους, είναι απαραίτητο να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό. Συμβουλευτείτε πρώτα τον παιδίατρο σας και στη συνέχεια, ζητήστε τη βοήθεια ενός παιδοψυχολόγου.
Υπάρχουν όμως στρατηγικές που μπορείτε να ακολουθήσετε στο σπίτι για να τα βοηθήσετε:
- Ασκήσεις αναπνοής
- Συζητήστε τι το προβληματίζει και αντιμετωπίστε το με θετική προσέγγιση.
- Το κουτί της ανησυχίας: όπου θα μπορούν να φυλακίζουν τις έγνοιες τους.
- Προτείνετε να κρατούν ημερολόγιο.
- Δημιουργήστε μια ρουτίνα που να περιλαμβάνει συγκεκριμένες ώρες ύπνου και διασκέδασης και κατανάλωση υγιεινού φαγητού.
Το παιδικό άγχος δεν είναι εύκολα αντιμετωπίσιμο, όμως με τον καιρό τα παιδιά θα μάθουν να το διαχειρίζονται και αργότερα θα μπορούν να έχουν τον έλεγχο.»
Πηγή {washingtonpost.com}
