Μπροστά στις ευθύνες μας
Της Έλενας Μπούλια
Η εικόνα είναι γνωστή: Βρίσκεστε με την οικογένεια σε μία ταβέρνα και κάθε παιδάκι που κάθεται στα γύρω τραπέζια, κρατά ένα tablet στο οποίο είναι απόλυτα απορροφημένο. Πιθανότατα ένα τέτοιο παιδί να είναι και το δικό σας. Η παρακάτω μαμά που βρέθηκε σε αντίστοιχη κατάσταση, όμως, θα ήθελε πολύ να ακούσετε όσα έχει να σας πει. Για το καλό το δικό σας, αλλά και των παιδιών:
«Απευθύνομαι στο ζευγάρι που καθόταν πίσω μου, στο εστιατόριο, την περασμένη εβδομάδα:
Παραλίγο να σταματήσω για να σας μιλήσω, καθώς έφευγα από το εστιατόριο, αλλά δεν μπορούσα να βρω τα λόγια για να σας πω όλα αυτά που ήθελα, χωρίς να φανεί ότι κάνω κατήχηση. Δεν ήθελα να σας τα πω όλα αυτά μπροστά στα δύο πανέμορφα παιδιά σας. Ήταν περίπου 5 και 7, σωστά; Τέλος πάντων, δεν μπορούσα να μην σας παρατηρώ από τη στιγμή που καθίσατε στο τραπέζι, στα αριστερά μου.
Μάλλον, από τη στιγμή που δώσατε σε κάθε σας παιδί από ένα iPad.
Οι δυο σας μιλούσατε μεταξύ σας καθ’όλη την διάρκεια του γεύματος και διακόπτατε τα παιδιά σας μόνο μία στο τόσο, για να τους θυμίζετε να σκουπίζονται. Τα παιδιά σκουπίζονταν και συνέχιζαν να παίζουν στο tablet χωρίς σταματημό, ενώ παρήγγειλαν το φαγητό τους χωρίς καν να κοιτάζουν τον σερβιτόρο. Όταν το φαγητό έφτασε, εκείνα απλά άπλωναν το χέρι πάνω από το tablet για να πιάνουν τις πατάτες ή τις κοτομπουκιές.
Κοιτάξτε, έχω βρεθεί κι εγώ στη θέση σας. Το να βρεις λίγο χρόνο, να πεις μια κουβέντα με τον άντρα σου είναι δύσκολο, οι νταντάδες είναι ακριβές και σίγουρα πολλές φορές δεν έχεις καμία όρεξη να μαγειρέψεις. Το καταλαβαίνω. Αλλά τα παιδιά μου είναι 24, 20 και 10, που σημαίνει ότι δύο από αυτά μεγάλωσαν πριν την ψηφιακή εποχή και το τελευταίο μεγαλώνει εν μέσω αυτής. Έτσι, μπορώ να διεκδικώ το δικαίωμα να μιλάω έχοντας μεγαλώσει παιδιά τόσο πριν όσο και κατά την διάρκεια του “καλέσματος των σειρήνων”, που ονομάζεται iPad.
Ένα γεύμα χωρίς την παρουσία του tablet απαιτεί περισσότερο κόπο από τους γονείς. Πρέπει να δώσουν αγώνα τόσο για να συμμαζεύουν τη συμπεριφορά των παιδιών που κάποια στιγμή αρχίζουν να βαριούνται, όσο και για να τα κάνουν να συμμετέχουν στην παρέα. Και το πιθανότερο είναι, ότι την ίδια ώρα, εσείς ως ζευγάρι, δεν θα έχετε την ευκαιρία να πιείτε ένα κρασί και να πείτε μια κουβέντα με την ησυχία σας. Ωστόσο, σας ενθαρρύνω να το δοκιμάσετε. Στην πραγματικότητα, επιμένω να το κάνετε. Βασικά, έχω να σας δώσω πέντε σοβαρούς λόγους, για να αφήνετε το tablet στο σπίτι:
Τα παιδιά θέλουν την προσοχή σας. Φανταστείτε το παιδί σας στην παιδική χαρά. Πόσες φορές σας φωνάζει “Μαμά, κοίτα!”; Ή λέει “Μπαμπά, το είδες αυτό;”; Είστε ο ουρανός και τα άστρα τους. Σίγουρα, δεν τους κακοπέφτει να παίζουν με το iPad. Αλλά για εκείνα εσείς είστε περισσότερο σημαντικοί, από οποιοδήποτε online παιχνίδι που παλεύουν να κερδίσουν.
Θα χάσετε την προσοχή τους. Σε μερικά μόλις χρόνια, θα αποτραβήξουν την προσοχή τους από εσάς και θα στραφούν στους φίλους τους. Θα έχουν νεύρα, θα γίνουν στριμμένα και θα σας κάνουν να αναρωτιέστε αν έχει υπάρξει έστω μια φορά που να απολαύσατε όλοι μαζί ένα ωραίο γεύμα σε ένα εστιατόριο.
Ελπίζω να το έχετε κάνει. Για την ακρίβεια, ελπίζω να έχετε κάνει μπόλικες τέτοιες καταθέσεις στην Τράπεζα των Ωραίων Οικογενειακών Στιγμών. Πιθανώς ο λογαριασμός να μην είναι ανεξάντλητος, αλλά σίγουρα οι “αποταμιεύσεις” αυτές κάποτε θα βοηθήσουν.
Αποτυγχάνετε να τα διδάξετε την τέχνη της συζήτησης. Οι συζητήσεις με τα παιδιά δεν είναι πάντα συναρπαστικές και μερικές φορές η δική σας «συζήτηση» θα μοιάζει περισσότερο ανακριτική. Αλλά το ζήτημα είναι να καλλιεργήσετε αυτό το “δούναι και λαβείν”, να τα διδάξετε να ακούν και να μοιράζονται. Αν το καθιερώσετε αυτό, θα έρθουν κάποτε και οι πιο εποικοδομητικές συζητήσεις.
Θέτετε πολύ κακά παραδείγματα. Αν ενθαρρύνετε τα παιδιά να σας αποκλείουν από την ζωή τους, μην περιμένετε αυτό να αλλάξει όταν θα βρίσκονται στην εφηβεία ή στην ενήλικη ζωή τους. Ακόμα χειρότερα, έτσι διαιωνίζετε μια κατάσταση. Δεν μπορείτε να το σκεφτείτε τώρα, όμως κάποια μέρα θα γίνετε παππούδες. Πώς θα σας φαινόταν να πηγαίνετε τα εγγόνια σας για παγωτό και να τα παρακαλάτε να βγάλουν τα ακουστικά τους, για να πείτε μια κουβέντα;
Ενοχλείτε τους ανθρώπους γύρω σας. Συγνώμη, αλλά αυτή είναι και δική μου έξοδος. Και με ενοχλεί τρομερά να ακούω διαρκώς τα “μπιπ-μπιπ” από τις ηλεκτρονικές συσκευές των παιδιών σας, ενώ τρώω.
Λυπάμαι που δεν κατάφερα να πω όλα τα παραπάνω, χωρίς να κάνω κήρυγμα. Αλλά προσπαθήστε μια φορά να φάτε όλοι μαζί χωρίς το tablet, ε; Μπορεί να σας φανεί λίγο δύσκολο να το συνηθίσετε, όμως πιστέψτε με, μια μέρα θα ευγνωμονείτε τον εαυτό σας. Όπως λένε πολλοί, οι μέρες όταν είσαι γονιός είναι ατελείωτες, αλλά τα χρόνια περνούν σα νερό…»