Παρακολουθώντας πρόσφατα μία παρουσίαση βιβλίου με κεντρικό θέμα τις σχέσεις των ανθρώπων μέσα και έξω από την οικογένεια, και ιδίως την σχέση γονέων και παιδιών, μου γεννήθηκε η απορία, σε τι βαθμό τα παιδιά επηρεάζονται από τους τσακωμούς των γονιών τους και από την γενικότερη συμπεριφορά τους… Ψάχνοντας απάντηση γι’ αυτό το ερώτημα κατέληξα στο γεγονός ότι όντως τα παιδιά, τόσο σε μικρή, όσο και σε μεγαλύτερη ηλικία επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από την σχέση και τη συμπεριφορά των γονέων τους.
Ιδίως στις μέρες μας, όπου οι μέριμνες είναι περισσότερες και η ζωή λόγω εξωτερικών παραγόντων, δυσκολότερη, καθιστά την αρμονική συνύπαρξη του ζευγαριού πολύ δύσκολη. Η συμβίωση για να επιτευχθεί χρειάζεται αγάπη, κατανόηση, υποστήριξη, αλληλοσεβασμό και αμοιβαίες υποχωρήσεις. Δυστυχώς, όμως, αυτά δεν επιτυγχάνονται εύκολο με αποτέλεσμα τα ζευγάρια να τσακώνονται συχνά.
Η κατάσταση γίνεται ακόμα πιο δύσκολη όταν υπάρχουν παιδιά, καθώς πολλές φορές γίνονται αυτόπτες μάρτυρες της λεκτικής ή ακόμα και σωματικής βίας, που μπορεί να ασκούν οι γονείς μεταξύ τους.
Τα παιδιά, όμως, καταλαβαίνουν τα πάντα!
Οι γονείς, πολλές φορές, νομίζουν ότι τα παιδιά επειδή είναι μικρά δεν καταλαβαίνουν, δεν ακούνε ή δεν δίνουν σημασία στις φωνές και τους τσακωμούς. Αυτό, όμως, δεν ισχύει! Τα παιδιά είτε μικρά, είτε μεγαλύτερα, αντιλαμβάνονται πλήρως την κατάσταση που επικρατεί μέσα και έξω από το σπίτι και είναι κάτι που τους στενοχωρεί πολύ και τους πληγώνει. Η φθορά που προκαλείται στην προσωπικότητά τους είναι πολύπλευρη και μακροχρόνια, καθώς τους ακολουθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα της ζωής τους.
Οι συνέπειες για το παιδί είναι πολύ άσχημες…
Το συναίσθημα της ανασφάλειας είναι αυτό που επικρατεί και επιδεινώνεται όταν ο ένας σύζυγος κατηγορεί τον άλλον και το παιδί καλείται να πάρει θέση και να διαλέξει στρατόπεδο ανάμεσα στους δύο γονείς. Ακόμη, όμως, και αυτό να γίνει το παιδί δεν παύει να νοιάζεται και να αγαπάει και τους δύο ανθρώπους που το μεγαλώνουν.
Αυτή η συμπεριφορά είναι, σαφώς, κακό πρότυπο για το παιδί, καθώς το ίδιο παίρνει το μήνυμα ότι οι δυσκολίες και τα προβλήματα αντιμετωπίζονται με φωνές και όχι υγιή διάλογο. Η αντιμετώπιση αυτή του ενός συντρόφου προς τον άλλον, ιδίως όταν συνοδεύεται και από σωματική βία, δείχνει έλλειψη σεβασμού και το παιδί αντιλαμβάνεται ότι, πιθανόν, αυτήν θα πρέπει να είναι η συμπεριφορά του σε παρόμοιες καταστάσεις, κάτι που το ωθεί να δρα με ανάλογο τρόπο.
Επιπλέον, ένα παιδί που ζει σε ένα τέτοιο περιβάλλον, μεγαλώνει με έντονο άγχος στην καθημερινότητά του. Νιώθει, πολλές φορές, ότι το ίδιο είναι η αιτία για όλη αυτήν την κατάσταση και ψάχνει να βρει λύση στο πρόβλημα, οδηγούμενο πολλές φορές σε αδιέξοδο. Όλη αυτή η προσπάθεια του δημιουργεί ψυχοσωματικά προβλήματα, πονοκεφάλους, ανορεξίες, ζαλάδες.
Τι μπορείτε να κάνετε…
Αν, ως γονείς, συνειδοποιήσετε άμεσα πόσο καταστροφικές είναι οι συνέπειες για το παιδί, τόσο στη ψυχική, όσο και στη σωματική του υγεία, τότε τα αποτελέσματα θα είναι καλύτερα για όλους. Ας δούμε, λοιπόν, τι μπορείτε να κάνετε ως γονείς:
– Πριν ξεκινήσετε μια διαμάχη σκεφτείτε αν αξίζει ο τσακωμός και οι φωνές ή αν μπορεί να λυθεί με πιο ήπιο τρόπο, π.χ συζητώντας.
– Όταν η ένταση της φωνής ετοιμάζεται να ανέβει, τουλάχιστον ένας από τους δύο συζύγους, καλό θα ήταν να υποχωρήσει από τον χώρο και η συζήτηση να γίνει αφού ηρεμήσουν τα πνεύματα.
– Προσπαθήστε την ώρα μιας αναπόφευκτης σύγκρουσης, τα παιδιά να είναι απών από τον χώρο ή ακόμα καλύτερα και εκτός σπιτιού.
– Μετά από την έντονη διαμάχη, καλό είναι να συγχωρείτε ο ένας τον άλλον, μπροστά στο παιδί, ώστε το ίδιο να αντιληφθεί ότι μπορεί να υπάρχουν συγκρούσεις ορισμένες φορές, αλλά στην πορεία το θέμα επιλύεται.
Αν αυτές οι συμβουλές δεν αρκούν για να βελτιωθεί η σχέση μεταξύ των γονέων τότε η επίσκεψη σε έναν ειδικό κρίνεται απαραίτητη, όχι μόνο για τις επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των παιδιών, αλλά και για την δική τους αυτογνωσία και προσωπική ισορροπία.
Επιμέλεια: Φράγκου Ευαγγελία, Νηπιαγωγός
Ψυχολόγος: Κρίστη Μηλιόρδου
tlife.gr