Έχετε παρατηρήσει, ότι αρκετές φορές τα παιδιά φαίνεται να τα πηγαίνουν καλύτερα με τους μπαμπάδες τους; Θα έχετε ακούσει –δεν μπορεί – μαμάδες να κάνουν αυτό το «παράπονο», ενώ οι μπαμπάδες δίπλα τους “φουσκώνουν” από υπερηφάνεια.
Αυτό δείχνει, ότι οι μπαμπάδες ασχολούνται πολύ με τα παιδιά τους, κάτι που είναι πολύ θετικό για όλη την οικογένεια.
Σύμφωνα με έρευνες τα παιδιά που έχουν μπαμπάδες που εμπλέκονται ενεργά στην ανατροφή τους, πιθανότατα θα αποφύγουν ριψοκίνδυνες αποφάσεις στην μετέπειτα ζωή τους και θα συμπεριφέρονται πιο ώριμα, ενώ οι μελέτες που δημοσιεύονται ανά καιρούς δείχνουν πώς οι άντρες μπορούν να βοηθήσουν, αλλά και να βλάψουν τα παιδιά τους. Για παράδειγμα, η παρουσία του μπαμπά στο σπίτι συνδέεται άμεσα με την μειωμένη επιθετικότητα των παιδιών στο σχολείο.
Η επίδραση του πατέρα είναι μεγάλη στη ζωή του παιδιού και απαντά σε πολλές ανάγκες του. Τα αποτελέσματά της μάλιστα είναι πολυάριθμα και προέρχονται, κυρίως, από τον ποιοτικό χρόνο που περνά ένα παιδί με τον πατέρα του και όχι από τον πόσο χρόνο ξοδεύουν οι δυο τους μαζί. Το να κάθεστε, για παράδειγμα, απλώς και να παρακολουθείτε τηλεόραση με το παιδί δεν θα βοηθήσει αρκετά.
Ευτυχώς, στις μέρες μας όλο και περισσότεροι μπαμπάδες φαίνεται να έχουν καταλάβει τι ακριβώς χρειάζεται η οικογένειά τους και τι η κοινωνία περιμένει από αυτούς. Προσπαθούν και θέλουν να μάθουν πώς θα φροντίσουν τα παιδιά τους σε κάθε στάδιο της ανάπτυξής τους, ξεκινώντας από αυτό του εμβρύου. Τα πράγματα, όμως, δεν ήταν πάντα έτσι και αρκετοί είναι εκείνοι που συνεχίζουν, ακόμη και σήμερα, να μη μετέχουν στην ανατροφή των παιδιών τους, γι’ αυτό και είναι σημαντικό να τονίσουμε τη σπουδαία συμβολή του πατέρα στη ζωή του παιδιού του.
Έρευνες και επιστήμονες που καταπιάστηκαν με το παραπάνω θέμα, κατέληξαν σε συμπεράσματα που ίσως αλλάξουν τον τρόπο που ανατρέφουμε τα παιδιά μας.
Όλα ξεκινούν από πολύ νωρίς
Οι μπαμπάδες δεν είναι μόνο οι «δωρητές» σπέρματος, αν και αυτό είναι πολύ σημαντικό κομμάτι. Μέσω του σπέρματος μεταφέρονται γενετικές πληροφορίες που θα καθορίσουν τη ζωή του παιδιού, την εμφάνισή του, ακόμη και την υγεία του. Έρευνες στην εξέλιξη του DNA έχουν αποδείξει, ότι αλλαγές σε αυτό επιφέρουν οι συνήθειες της καθημερινότητας. Για παράδειγμα, έρευνες έχουν συνδέσει την κατανάλωση αλκοόλ πριν τη σύλληψη με παιδιά που καταφεύγουν στο αλκοόλ ή σε επιθετικές συμπεριφορές.Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, ότι το πώς θα είναι το παιδί σας εξαρτάται σε έναν βαθμό και από τη ζωή που κάνατε πριν αυτό έρθει στον κόσμο.
Οι σπουδαίοι μπαμπάδες «επωάζονται»
Μέχρι τη δεκαετία του 1960 οι ειδικοί σπάνια προέτρεπαν τους μπαμπάδες να συμμετέχουν στην ανατροφή των παιδιών ενεργά. Ήταν αποδεκτό από όλους, ότι οι μπαμπάδες υπήρχαν για να μαθαίνουν στα παιδιά ποδόσφαιρο, οδήγηση ή χειρονακτικές δουλειές και όλα αυτά έπειτα από μια συγκεκριμένη ηλικία. Όχι για να συμμετέχουν στη γέννα, να καθαρίζουν και να ταΐζουν τα παιδιά τους. Τα τελευταία χρόνια, όμως, έρευνες καταλήγουν στο συμπέρασμα, ότι όσο πιο νωρίς ένας μπαμπάς εμπλέκεται στην ανατροφή των παιδιών του τόσο το καλύτερο. Επιστήμονες, μάλιστα, τονίζουν, ότι αν ο μπαμπάς είναι παρών στη ζωή του μωρού ακόμα και πριν αυτό γεννηθεί παραμένει έντονα παρών και στη ζωή του μετέπειτα. Και όπως χιλιάδες έρευνες έχουν αποδείξει, η πατρική συμμετοχή έχει καλύτερα αποτελέσματα στη ζωή των παιδιών από την πατρική αποχή.
Τι εννοούμε όταν λέμε «παρόντες» μπαμπάδες
Πριν προχωρήσουμε στο πώς ένας μπαμπάς που εμπλέκεται στη ζωή του παιδιού του το βοηθά, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τι ακριβώς κάνει αυτός ο «παρών» μπαμπάς. Αρχικά, οι μπαμπάδες που ζουν μαζί με τα παιδιά τους και είναι παρόντες στην καθημερινότητά τους έχουν κερδίσει τη μισή «μάχη». Όσοι μπαμπάδες, μάλιστα, καταφέρνουν να παρευρεθούν σε σημαντικά γεγονότα της ζωής των παιδιών τους έχουν πολλές περισσότερες πιθανότητες να τα επηρεάσουν θετικά σε σύγκριση με τους απόντες μπαμπάδες.
Οι μπαμπάδες εκείνοι που ζουν χωριστά από τα παιδιά τους έχουν – εκ των πραγμάτων – λιγότερες δυνατότητες εμπλοκής στη ζωή τους. Παρ’ όλα αυτά μπορούν να μένουν σε στενή επαφή μαζί τους μέσω τηλεφωνημάτων, ζωντανών κλήσεων, μηνυμάτων ή ανταλλαγής φωτογραφιών. Το να ξέρει ένα παιδί, ότι ο μπαμπάς του νοιάζεται και θέλει να εμπλακεί στο σημείο που μπορεί, είναι εξίσου σημαντικό.
Και πάλι, όμως, το να είναι ένας μπαμπάς μόνο κοντά στο παιδί δεν είναι από μόνο του θετικό. Σημασία έχει η ποιότητα και η ζεστασιά που νιώθει το παιδί όταν βρίσκεται κοντά του και όχι η ποσότητα. Οι μπαμπάδες που περνούν πολύ χρόνο με τα παιδιά τους, αλλά έχουν απορριπτική ή προσβλητική συμπεριφορά, φέρουν τα αντίθετα από τα θετικά αποτελέσματα στη ζωή των παιδιών τους, υποστηρίζουν έρευνες.
Γιατί τα παιδιά χρειάζονται έναν μπαμπά
Τα παιδιά στη βρεφική ηλικία ενθουσιάζονται το ίδιο με όλα. Και αυτό ίσως μπερδεύει τους μπαμπάδες, οι οποίοι – πιθανά – σκέφτονται, ότι δεν υπάρχει λόγος να ασχοληθούν εκτενώς με το παιδί τους, αφού για λίγο καιρό ακόμα εκείνο δεν θα τους θυμάται. Έρευνες, όμως, και ειδικοί τονίζουν, ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Τα μωρά επηρεάζονται από την παρουσία του πατέρα και επωφελούνται σε συναισθηματικό και κοινωνικό επίπεδο, αλλά και επίπεδο συμπεριφοράς. Και καθώς το παιδί μεγαλώνει αυτή η επιρροή γίνεται ακόμη μεγαλύτερη.
Στα αγόρια, ειδικότερα, η πατρική φιγούρα παίζει σημαντικό ρόλο, αφού όπως υποστηρίζουν έρευνες, τα αγόρια είναι εκείνα που στρέφονται στον πατέρα από πολύ μικρή ηλικία για να αναπτύξουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες. Επιστήμονες, μάλιστα, που μελέτησαν αγόρια των οποίων οι μπαμπάδες πολεμούσαν στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ανακάλυψαν, ότι αργότερα στη ζωή τους τα παιδιά αυτά είχαν προβληματικές σχέσεις. Επιπλέον, παρόμοιες μελέτες δείχνουν, ότι τα αγόρια που μεγαλώνουν χωρίς μπαμπάδες ή με αδιάφορους μπαμπάδες είναι λιγότερο δημοφιλή, κυρίως τα πρώτα χρόνια στο σχολείο. Τέλος, μία έρευνα στην οποία συμμετείχαν σχεδόν 9,000 ενήλικες επιβεβαίωσε το γεγονός, ότι ο θάνατος ενός πατέρα επηρεάζει περισσότερο τους γιους παρά τις κόρες και οδηγεί στα ίδια προβλήματα υγείας και ψυχολογίας με ένα άσχημο διαζύγιο. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι οι κόρες δεν έχουν ανάγκη τον πατέρα τους.
Οι περισσότερες έρευνες καταδεικνύουν, ότι μέχρι μια συγκεκριμένη ηλικία – λίγο πριν την εφηβεία – αγόρια και κορίτσια επηρεάζονται το ίδιο από τον πατέρα τους. Όταν όμως τα παιδιά φτάνουν στην εφηβεία και οι ορμόνες αρχίζουν να κάνουν «παιχνίδι», οι μπαμπάδες γίνονται κάτι σαν… «διαιτητές» της σεξουαλικής ζωής. Πράγμα που επηρεάζει περισσότερο τα κορίτσια, αφού αν έχουν μια υγιή και σταθερή σχέση με τον πατέρα τους θα υποπέσουν σε λιγότερα ρίσκα σε αυτόν τον τομέα. Ένας πατέρας που είναι ψυχρός και αδιάφορος, μπορεί να επηρεάσει το κοινωνικό περιβάλλον της κόρης του και την ψυχολογία της με τέτοιο τρόπο που να προωθήσει αρνητικές σεξουαλικές επιλογές, τονίζουν ψυχολόγοι. Τα κορίτσια που μεγαλώνουν με αδιάφορους μπαμπάδες ίσως θεωρήσουν, ότι οι άντρες που θα συναντήσουν στη ζωή τους δεν θα επενδύσουν σοβαρά σε σχέσεις – επειδή αυτό το παράδειγμα είχαν – και, τελικά, αυτό θα περιμένουν και θα αποζητούν. Από την άλλη, ένας μπαμπάς ισορροπημένος και εκδηλωτικός, μπορεί να οδηγήσει στα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα.
Ως «ζεστός» μπαμπάς ορίζεται εκείνος που αλληλεπιδρά ουσιαστικά με τα παιδιά του. Εκείνος που θα τα βοηθήσει στις εργασίες του σχολείου και θα παρευρεθεί στις αθλητικές επιδείξεις ή τις συναυλίες τους. Εκείνος που θα τα προσβάλλει και θα τους συμπεριφερθεί ψυχρά πολύ σπάνια.
Είναι, λοιπόν, ξεκάθαρο, ότι όλα τα παιδιά χρειάζονται τον μπαμπά τους. Έναν μπαμπά που δεν είναι απαραίτητο να είναι τέλειος. Αρκεί να κάνει μια ειλικρινή προσπάθεια να προσεγγίσει τα παιδιά του και να είναι ουσιαστικά δίπλα τους.
Πώς θα γίνεις καλός μπαμπάς
Πολλά μπορεί να κάνει κάποιος για να γίνει καλός μπαμπάς. Οι σωστές και υγιεινές αποφάσεις πριν τη σύλληψη εξασφαλίζουν, σε έναν βαθμό, την καλύτερη υγεία των παιδιών. Η στήριξη και η βοήθεια στη σύντροφο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του τοκετού θα οδηγήσουν σε στενούς δεσμούς με το μωρό από νωρίς, όπως ακριβώς θα γίνει και με το παιχνίδι με το νεογέννητο – ακόμα και αν εκείνο δεν θυμάται. Η συζήτηση και οι συμβουλές στα μεγαλύτερα παιδιά θα τα βοηθήσουν να πάρουν αργότερα σωστές αποφάσεις.
Όλα τα παραπάνω είναι τα πρακτικά κομμάτια της πατρότητας και εστιάζουν όχι μόνο στο πώς να είσαι γονέας, αλλά στο πώς να είσαι καλός γονέας. Στο πώς να νοιάζεσαι για τα παιδιά σου και να γίνεσαι σωστό πρότυπο για εκείνα.
Το σημαντικότερο, όμως, είναι οι μπαμπάδες να καταλάβουν, ότι τα παιδιά έχουν πάντα τα μάτια και τα αυτιά τους ανοιχτά. Ό,τι κάνουμε ή δεν κάνουμε μετράει και έχει σημασία για εκείνα. Ένας μπαμπάς θα επηρεάσει – είτε το θέλει είτε όχι – τη ζωή του παιδιού του, τις κοινωνικές, γνωστικές και ψυχολογικές του δεξιότητες. Την εξέλιξή του ως έφηβο, τις αποφάσεις και τις σχέσεις του ως ενήλικα. Ένας μπαμπάς που θέλει να είναι εκεί για τα παιδιά του οφείλει να αναρωτιέται πώς επιδρούν οι αποφάσεις και η συμπεριφορά του στα παιδιά του. Επειδή οι μπαμπάδες μετράνε, οι μπαμπάδες έχουν σημασία…