Ο σύγχρονος, δυτικός τρόπος ανατροφής των παιδιών, ο τρόπος με τον οποίο δηλαδή οι πολίτες της Δύσης μεγαλώνουν τα παιδιά τους, είναι εξαιρετικά ασυνήθιστος σε σύγκριση με το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου. Οι περισσότεροι στη Δύση πιστεύουν ότι οι γυναίκες είναι που αναλαμβάνουν το μεγαλύτερο κομμάτι στην ανατροφή του παιδιού τους σε σχέση με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας.
«Στην κουλτούρα μας», εξηγεί η συγγραφέας Michaeleen Doucleff, «υπάρχει μια παρατεταμένη πεποίθηση ότι η ιδανική οικογενειακή δομή για τα παιδιά είναι μια μαμά που μένει στο σπίτι και αφιερώνει την πλήρη προσοχή της σε αυτά. Ακόμη και αν εργάζεται κανονικά, τη στιγμή που θα επιστρέψει στο σπίτι από τη δουλειά της θα κολλήσει στο διαμέρισμα και θα ασχολείται μόνο με την ανατροφή των παιδιών. Με τίποτε άλλο».
Αυτός δεν είναι ο μόνος τρόπος κατά τον οποίο οι γονείς μεγάλωναν τα παιδιά τους και στο παρελθόν, ούτε είναι ο κανόνας για τον υπόλοιπο κόσμο. «Μέχρι πριν από περίπου 150 χρόνια, τα νοικοκυριά ήταν πολύ μεγαλύτερα και περιλάμβαναν περισσότερα μέλη της οικογένειας και μερικές φορές πλήρωναν για μία βοήθεια στο σπίτι», επισημαίνει η Doucleff. «Τα παιδιά δεν εξελίχθηκαν μέσα σε μια πυρηνική οικογένεια. Αντ ‘αυτού, για εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια, τα παιδιά ζούσαν με ένα πλήθος ανθρώπων, με παππούδες, θείους, θείες, αδέλφια … μια εκτεταμένη οικογένεια – η οποία θα μπορούσε να περιλαμβάνει βιολογικούς συγγενείς, αλλά και γείτονες, στενούς φίλους ή αμειβόμενη βοήθεια».
Σήμερα, οι σύγχρονες μητέρες συναντιούνται για λίγη ώρα σε καθορισμένα σημεία συγκέντρωσης (παιδικές χαρές, νηπιαγωγεία, χώρους παιδικής ψυχαγωγίας), αλλά συνήθως επιστρέφουν στα κουτιά τους μαζί με τα παιδιά τους – τα οποία μπορεί να γυρίσουν σπίτι για να παρακολουθήσουν δύο επιπλέον ώρες βιντεάκια στο YouTube μόνα τους.
Σε άλλες περιοχές του κόσμου, από την άλλη πλευρά, «οι πολιτισμοί θεωρούν τις άλλες μορφές οικογένειας, πέραν της πυρηνικής, ως κλειδί για την ανατροφή των παιδιών». Η Doucleff περιγράφει, παραδείγματος χάριν, τις οικογένειες στις περιοχές των Μάγια του Μεξικού ως πολύ δεμένες. Σε αυτές τις οικογένειες οι μητέρες υπολογίζουν και «αγκαλιάζουν» τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, τους παππούδες, τις θείες κλπ. Όταν μια γυναίκα έχει ένα μωρό, άλλες μητέρες εργάζονται μαζί για να σιγουρευτούν ότι η νέα μαμά μπορεί να κάνει ένα διάλειμμα μέσα στην ημέρα, ώστε να κάνει ένα ντους και να φάει κάτι, χωρίς να χρειάζεται να ασχοληθεί με το μωρό της. Δηλαδή, να κάνει κάτι για την ίδια και μόνο. Οι θείες, οι γιαγιάδες, οι γείτονες και τα μεγαλύτερα παιδιά, όλοι μαζί αγωνίζονται και δουλεύουν για να μεγαλώσουν τα μικρότερα παιδιά της οικογένειας. Αυτό, από μόνο του, είναι μια αναγνώριση του πόση δουλειά πραγματικά χρειάζεται να κάνει μόνη της μια μάνα για να μεγαλώσει ένα παιδί.
«Στη Δυτική κουλτούρα, τους τελευταίους αιώνες, τα υπόλοιπα συγγενικά πρόσωπα πέραν της στενής οικογενείας αντιμετωπίζουν έντονα την περιθωριοποίηση», υπογραμμίζει η Doucleff. Και (εδώ έρχεται μια σκληρή αλήθεια), ακόμη και αν μία μαμά είναι τυχερή, ώστε να μπορεί να βάλει μία baby sitter, πολλές φορές μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο κριτικής ότι αναθέτει τη γονική μέριμνα σε ένα άγνωστο πρόσωπο και δεν ασχολείται η ίδια εξ ολοκλήρου. Όπως λέει και η Doucleff, «η μαμά παραμένει εγκλωβισμένη μέσα σε ένα κουτί, συχνά μόνη της, κάνοντας τη ‘’δουλειά’’ στην οποία θα μπορούσαν να τη βοηθήσουν κι άλλοι».
Η ανάθεση της ανατροφής των παιδιών μίας οικογένειας σε περισσότερα άτομα και όχι μόνο στη μητέρα είναι κάτι ξένο για τις δυτικές κοινωνίες σήμερα. Ωστόσο, είκοσι δύο χρόνια πριν, η Χίλαρι Κλίντον είπε το εξής σπουδαίο που ταιριάζει ‘’γάντι’’ στην περίπτωση: «Το απλό μήνυμα είναι τόσο σημαντικό όσο ποτέ: Είμαστε όλοι μαζί σε αυτό».
Eμείς στην Ελλάδα η αλήθεια είναι ότι επιστρατεύουμε τους παπούδες και τις γιαγιάδες. Αλλά ζώντας σε μία δυτικόμορφη κοινωνία σας συμβουλεύουμε: μην αισθάνεστε ένοχη αν έχετε την ανάγκη βοήθειας στην ανατροφή των παιδιών σας. Αγκαλιάστε όλους τους συγγενείς που θέλετε να είναι πλάι σας. Ζητήστε τους ένα χέρι βοηθείας. Εντάξτε τους στην οικογένειά σας και δημιουργήστε μία εκτεταμένη οικογένεια. Αφήστε κάποιες φορές σε άλλους να έχουν τον έλεγχο και να σηκώσουν τα βάρη της οικογένειας. Ζητήστε βοήθεια από τους γείτονές σας αν τους εμπιστεύεστε. Σταθείτε κι εσείς δίπλα σε άλλες μητέρες αν σας χρειάζονται και προσφερθείτε να φροντίσετε τα παιδιά τους. Χτίστε όμορφες σχέσεις!
all4mama.gr