Η εξέλιξη των ανθρωποκεντρικών επιστημών έχει επιφέρει νέες αρχές και προσεγγίσεις στη σημασία του πατρικού ρόλου στην ανάπτυξη και τελική διαμόρφωση όλων των πτυχών της προσωπικότητας του παιδιού. Το μοντέλο πατέρα που επικρατούσε πριν από 50, 60 χρόνια ήταν ενός αρκετά απόμακρου, αυστηρού χαρακτήρα που η συμμετοχή του περιοριζόταν στην παροχή τροφής και στέγης. Η σύγχρονη ψυχολογία αντιτάσσει έναν πατέρα συμμετοχικό στην παιδική καθημερινότητα (σχολείο, εξωσχολικές δραστηριότητες, ελεύθερος χρόνος) και προτείνει την προοδευτική οικοδόμηση της σχέσης πατέρα–παιδιού, η οποία χτίζεται μέρα με τη μέρα.
Υπολογίζεται ότι από το 1965 έως σήμερα έχει τριπλασιαστεί ο χρόνος που ένας πατέρας περνά με τα παιδιά του. Εμφανίζεται, κατά συνέπεια, η έννοια του «ποιοτικού χρόνου» που δείχνει πόση ώρα καθημερινά ένας πατέρας ασχολείται ενεργητικά με τα παιδιά του, παίζοντας μαζί τους, βοηθώντας με τη μελέτη, συνοδεύοντάς τα στις εξωσχολικές δραστηριότητές τους κ.α. Σύμφωνα με μελέτη του Carey Casey, γενικού διευθυντή του Ινστιτούτου Πατρότητας των ΗΠΑ (National Center for Fathering), η έννοια του ποιοτικού χρόνου είναι συνυφασμένη με το σύγχρονο τρόπο ζωής, όπου ο ελεύθερος χρόνος είναι από ελάχιστος ως ανύπαρκτος. Κατά συνέπεια, υπό τη σκέπη της έννοιας του «ποιοτικού χρόνου», καλύπτεται η ψυχρή υποχρέωση που νιώθει ο πατέρας να κάνει πράγματα με τα παιδιά του, με το ρολόι ανά χείρας, καθώς θα πρέπει να βρει λίγα λεπτά για να κάνει κάτι δημιουργικό. Το ατυχές είναι ότι αυτό το «πρέπει» γίνεται αντιληπτό από το παιδί και η όλη προσπάθεια αποτυγχάνει, διότι νιώθει ότι αποτελεί βάρος. Ο Casey προτείνει αυθορμητισμό και εντατική προσπάθεια από τη μεριά του πατέρα, ώστε τις στιγμές που περνά με το παιδί του να είναι σωματικά και πνευματικά 100% μαζί του:
Απλές καθημερινές στιγμές, όπως η από κοινού προετοιμασία ενός γεύματος που μπορεί να συνοδεύεται και από ένα τραγούδι ή την αφήγηση μιας σύντομης ιστορίας από τα παλιά.
Τήρηση ενός προγράμματος που θα περιλαμβάνει τουλάχιστον μία δραστηριότητα (μπορεί ο πατέρας να προγραμματίσει την εβδομαδιαία επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ να την κάνει συνοδεία του παιδιού του).
Ό,τι και να κάνει ο πατέρας, όταν το παιδί του απευθύνεται, πρέπει να διακόπτει και να του δίνει πλήρη προσοχή και αφοσίωση.
Μια ολιγόλεπτη αναμονή στο αυτοκίνητο ή μπροστά από την είσοδο του σπιτιού, πριν την εμφάνιση του πατέρα από τη δουλειά είναι δυνατόν να τον αποφορτίσει, να τον ηρεμήσει και να τον βοηθήσει να προσαρμοστεί στο ρόλο του. Αποβάλλοντας έτσι μερικώς τις σκέψεις ενός εργαζόμενου ενήλικα, μπορεί να καθαρίσει το μυαλό του και να συναντήσει το παιδί του με καλύτερη διάθεση.
