Δεν χρειάζεται να πάτε το παιδί σας σε ένα σχολείο με Μοντεσσοριανή εκπαίδευση για να ακολουθήσετε όσα θεωρείτε ότι είναι χρήσιμα και ταιριάζουν στην ιδιοσυγκρασία σας. Μπορείτε να διαβάσετε μερικές «αρχές» που ακολουθεί η μέθοδος Montessori – και που σίγουρα δεν ακούτε πρώτη φορά – και να κάνετε πράξη όσες νιώθετε ότι σας ταιριάζουν.
1. Δημιουργήστε ένα όμορφο και ήσυχο περιβάλλον για φαγητό
Τα παιδιά στα σχολεία Μοντεσσόρι τρώνε μέσα στις τάξεις τους, και όχι σε μια τραπεζαρία όπως στα περισσότερα σχολεία (του εξωτερικού). Αυτό δεν γίνεται για λόγους ησυχίας, αλλά για να συμμετέχουν τα παιδιά στην όλη διαδικασία. Πώς γίνεται αυτό; Τα παιδιά μεταφέρουν τους δίσκους στα θρανία και αφού φάνε, μαζεύουν μόνα τους τους δίσκους τους, πετάνε τα σκουπίδια και καθαρίζουν το θρανίο τους. Κατ΄αυτό τον τρόπο λαμβάνουν μέρος στην «ιεροτελεστία» του φαγητού από την αρχή μέχρι το τέλος, χωρίς να περιμένουν κάποιον να τους σερβίρει ή να τους μαζέψει το πιάτο και να καθαρίσει τα ψίχουλά τους. Δεν πρόκειται για καμιά φαεινή ιδέα και είναι κάτι που μπορείτε άνετα να εφαρμόσετε και στο σπίτι, βάζοντας το παιδί να συμμετέχει μαζί σας στην προετοιμασία του τραπεζιού, σαν παιχνίδι.
2. Τα παιδιά επιτρέπεται να χρησιμοποιούν εύθραυστα σερβίτσια
Tα παιδιά τρώνε σε γυάλινα πιάτα, πίνουν από γυάλινα ποτήρια κρατώντας μεταλλικά μαχαιροπίρουνα και χρησιμοποιώντας πάνινες πετσέτες. Επίσης χρησιμοποιούν γυάλινες καράφες για να σερβιριστούν χυμό ή νερό. Όταν δίνουμε τη δυνατότητα σε μικρά παιδιά να χειρίζονται πραγματικά υλικά με προσοχή, δημιουργούμε ένα πλαίσιο φροντίδας και ευθύνης που θα διαρκέσει μια ζωή και μια αίσθηση ανεξαρτησίας καθώς τους εμπιστευόμαστε να χρησιμοποιήσουν αντικείμενα για «μεγάλους». Μπορείτε να το κάνετε στο σπίτι χρησιμοποιώντας φτηνά και ελαφριά γυάλινα σερβίτσια για αρχή… Σε λίγο καιρό θα δείτε τα παιδιά να σερβίρουν νερό χωρίς να το χύνουν, και να χειρίζονται τα πάντα προσεκτικά και με μεγάλη επιτυχία.
3. Τα λάθη μας διδάσκουν
Στα σχολεία Montessori όταν χυθεί ή πέσει κάτω στο πάτωμα δεν υπάρχει θυμός ή τιμωρία. Ο επιτηρητής λέει «Βλέπω πολύ νερό στο πάτωμα. Τι πρέπει να κάνουμε;»Το παιδί παίρνει ένα πανί και αρχίζει να καθαρίζει με τη βοήθεια του δασκάλου. Μέσω αυτής της διαδικασίας, τα παιδιά μαθαίνουν ότι είναι φυσιολογικό να κάνουν λάθη και ακόμα πιο αυτονόητο να τα διορθώνουν. Την επόμενη φορά που γίνει μια τέτοιου είδους ζημιά, δεν τραβάμε τα μαλλιά μας, απλά διορθώνουμε.
4. Τα παιδιά συμμετέχουν στην κουζίνα
Μερικά παιδιά, χωρισμένα σε ομάδες, όχι όλα την ίδια μέρα, συμμετέχουν στην παρασκευή του φαγητού. Άλλα καθαρίζουν τα λαχανικά, άλλα τα κόβουν, άλλα τα ρίχνουν στο νερό, άλλα ανακατεύουν και άλλα πλένουν τα λερωμένα σκεύη από το μαγείρεμα. Δεν έχει σημασία αν τα κάνουν σωστά, σημασία έχει η συμμετοχή και η δράση. Αποκτούν, έτσι, εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και γνωρίζουν τη διαδικασία του «τρώμε» από την αρχή μέχρι το τέλος της .
5. Τα λαχανικά πρώτα
Μια τακτική ώστε τα (μικρότερα) παιδιά να μυηθούν στα λαχανικά, είναι να μπαίνουν πρώτα στο τραπέζι. Είναι λογικό όταν υπάρχουν μακαρόνια, ή κρέας με πουρέ και δίπλα τα λαχανικά, τα παιδιά να προτιμούν όλα τα υπόλοιπα. Το πρώτο πιάτο που μπαίνει στο τραπέζι είναι αυτό με την «πρασινάδα» και στη συνέχεια, μετά από λίγο ακολουθούν τα υπόλοιπα. Το ίδιο μπορείτε να κάνετε στο σπίτι με οποιοδήποτε νέο τρόφιμο θέλετε να εισάγετε στο μενού και όχι απαραίτητα μόνο με τα λαχανικά.
6. Ένα βήμα τη φορά
Η προσέγγιση Montessori στο φαγητό, μπορεί να γίνει με οτιδήποτε. Αρκεί να σπάμε τις «δουλειές» σε κομμάτια και όχι να δίνουμε στα παιδιά να κάνουν τα πάντα, γιατί αφενός μπερδεύονται, και αφετέρου στο τέλος δεν θα κάνουν τίποτα σωστά. Το κόλπο είναι ένα βήμα τη φορά και η φιλοσοφία που ακολουθείται είναι πως όλα τα παιδιά, με την προετοιμασία και την πρακτική, μπορούν να γίνουν ενήλικες που ξέρουν να φάνε υγιεινά, αλλά και να απολαύσουν το φαγητό τους.
