Η συναισθηματική αιμομιξία, γνωστή και ως κεκαλυμμένη αιμομιξία, είναι ένα φαινόμενο κατά το οποίο ο γονέας αναζητά από το παιδί του τη συναισθηματική υποστήριξη που κανονικά θα έπρεπε να αναζητήσει από τον/τη σύντροφό του.
Αν και οι επιπτώσεις της είναι παρόμοιες με εκείνες που προκύπτουν και από τη φυσική αιμομιξία, ο όρος δεν περιλαμβάνει τη σεξουαλική κακοποίηση.
Σαφώς και είναι όμορφο οι γονείς και τα παιδιά τους να είναι κοντά. Ωστόσο, στις υγιείς σχέσεις γονέα-παιδιού προτεραιότητα έχουν οι συναισθηματικές ανάγκες του παιδιού, ενώ στη συγκεκριμένη περίπτωση τα παιδιά αναλαμβάνουν να φροντίσουν τις συναισθηματικές ανάγκες του γονέα. Όταν τα παιδιά έχουν αυτό τον ρόλο, δημιουργείται μια νοσηρή κατάσταση στην οποία τα παιδιά ουσιαστικά μετατρέπονται σε γονείς. Έτσι, καταλήγουν να είναι συναισθηματικά παραμελημένα και στερούνται την παιδική τους ηλικία.
Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι στις περισσότερες περιπτώσεις οι γονείς που δημιουργούν κατάσταση συναισθηματικής αιμομιξίας δεν συνειδητοποιούν τις επιπτώσεις της συμπεριφοράς τους και δεν έχουν πρόθεση να βλάψουν τα παιδιά τους. Είναι γεγονός όμως ότι ο αντίκτυπος και το ψυχικό τραύμα παραμένουν.
Τις περισσότερες φορές, η συναισθηματική αιμομιξία προκύπτει όταν ο γάμος ή η σχέση των γονέων είναι αδύναμη, όταν ο ένας γονέας νιώθει μόνος ή υπάρχουν προβλήματα όπως απιστία, ζητήματα ψυχικής υγείας ή εθισμός. Είναι πιθανό ο ένας ή και οι δύο γονείς να επιδιώξουν να ικανοποιήσουν τις συναισθηματικές ανάγκες τους μέσα από το παιδί αντί μέσα από ενήλικες. Μερικές φορές, ο ένας γονέας υπονομεύει τον άλλο κατά τη διάρκεια ενός καυγά ή χωρισμού / διαζυγίου βάζοντας τα παιδιά στη μέση ή ακόμα και συμμαχώντας με το ένα παιδί, αυξάνοντας έτσι το επίπεδο εξάρτησής του από αυτό. Από την άλλη πλευρά, το παιδί αρχίζει πιέζεται για το ποιά πλευρά πρέπει να ακολουθήσει ή για το ότι οφείλει να προστατέψει τον γονέα του.
Ο αντίκτυπος της συναισθηματικής αιμομιξίας
Τα παιδιά που υπέστησαν συναισθηματική αιμομιξία έχουν μεγάλη δυσκολία στον καθορισμό ορίων καθώς και στο να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους ως ενήλικες, αφού συνήθως έχουν υπερβολικά συναισθήματα ενοχής. Επιπλέον, η σχέση τους με το φύλο και τη σεξουαλικότητά τους μπορεί να δράσει ανασταλτικά στην ικανότητά τους για οικειότητα/δέσμευση στις μετέπειτα ερωτικές τους σχέσεις.
Η συναισθηματική αιμομιξία μπορεί να δημιουργήσει ένα νοσηρό αίσθημα αφοσίωσης ή υποχρέωσης απέναντι στον γονέα, που με τη σειρά του οδηγεί σε μια σχέση αγάπης / μίσους ανάμεσα στα παιδιά και τους γονείς. Άλλες πιθανές συνέπειες είναι η κατάχρηση ουσιών, το αίσθημα ανεπάρκειας, η χαμηλή αυτοεκτίμηση και η ψυχαναγκαστική συμπεριφορά σε θέματα εργασίας, σεξ και κατανάλωσης φαγητού.
Η συναισθηματική αιμομιξία μπορεί να επηρεάσει μια οικογένεια στο σύνολό της. Συνήθως ο ένας γονέας υποβαθμίζεται και χάνει την ευκαιρία να δημιουργήσει ισχυρό δεσμό με το παιδί του. Επιπλέον, τα άλλα παιδιά είναι πιθανό να παραμεληθούν, αφού ο γονέας στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στο «εκλεκτό παιδί».
Θεραπεία συναισθηματικής αιμομιξίας
Για όσους έχουν βιώσει συναισθηματική αιμομιξία ως παιδιά, υπάρχουν διάφορες μέθοδοι θεραπείας. Σε αυτές περιλαμβάνονται οι ακόλουθες:
Ψυχοθεραπεία ή Συμβουλευτική: Βρείτε έναν σύμβουλο ψυχολόγο που ειδικεύεται στην παιδική κακοποίηση, τη συναισθηματική υπερεμπλοκή στην οικογένεια ή τη συνεξάρτηση και ο οποίος εστιάζει στις ανάγκες όσων έχουν υποστεί τέτοιου είδους κακοποίηση.
Διατήρηση ημερολογίου: Η καταγραφή των οδυνηρών εμπειριών είναι ιδιαίτερα ανακουφιστική, ενώ ταυτόχρονα βοηθά στην αντιμετώπιση της ψυχαναγκαστικής συμπεριφοράς η οποία προκύπτει συχνά ως αποτέλεσμα των μηχανισμών άμυνας που αναπτύσσονται κατά τη συναισθηματική αιμομιξία.
Ψυχοεκπαίδευση: Στην αγγλική γλώσσα, υπάρχει μεγάλος όγκος πληροφοριών και διαθέσιμες πηγές που μπορούν να συμβάλλουν στην ενημέρωση και την ενίσχυση των γνώσεων σχετικά με τη συναισθηματική αιμομιξία. Η κατανόηση του τι έχει συμβεί καθώς και του αντίκτυπου που αυτό έχει στη ζωή και τις σχέσεις σας, λειτουργούν θεραπευτικά.
