Η λύση της υιοθεσίας είναι ιδανική στις περιπτώσεις εκείνες όπου το ζευγάρι δεν έχει καταφέρει να αποκτήσει παιδιά με φυσικό τρόπο ή με τη διαδικασία της εξωσωματικής. Η υιοθεσία επιφέρει θετικά αποτελέσματα τόσο για τους γονείς, όσο και για το ίδιο το παιδί, το οποίο μεταφέρεται από την ζωή σε ένα ίδρυμα μέσα σε μια οικογένεια, η οποία δύναται να παρέχει τα συναισθηματικά εφόδια και τις ευκαιρίες εκείνες που θα οδηγήσουν σε μια υγιή ψυχική και σωματική εξέλιξη.
Οι αγωνίες των θετών γονέων
Αν και οι γονείς αναλαμβάνουν συνήθως με θετικά συναισθήματα το νέο τους ρόλο, ωστόσο βιώνουν αρκετές αγωνίες με κυριότερη αυτή της αποκάλυψης της αλήθειας. Από την πρώτη σχεδόν στιγμή, ανησυχούν για το αν θα πρέπει να πούνε στο παιδί την αλήθεια, πότε είναι η κατάλληλη στιγμή, ποιες θα είναι οι αντιδράσεις του, αν θα συνεχίσει να τους αγαπάει ή αντίθετα αν θα θελήσει να αναζητήσει μεγαλώνοντας τους βιολογικούς του γονείς και θα τους εγκαταλείψει.
Πώς και πότε ενημερώνουμε το παιδί;
Τα παιδιά καθώς αναπτύσσονται κατακτούν συνεχώς νέες δεξιότητες. Για εκείνα τα πάντα είναι άγνωστα και χρειάζεται να τα καταλάβουν και να τα γνωρίσουν. Ο ρόλος των ενηλίκων και κυρίως των γονέων είναι να τα βοηθήσουν να μάθουν τον κόσμο γύρω τους. Να τους διδάξουν, να τους ενημερώσουν για όλα όσα συμβαίνουν στο περιβάλλον και να τα προετοιμάσουν για την ενηλικίωση.
Έτσι λοιπόν, οφείλουν από πολύ νωρίς να βοηθήσουν το παιδί να κατανοήσει την ιστορία της γέννησης του καθώς και τον τρόπο με τον οποίο ήρθε στην οικογένεια τους. Με γλώσσα προσαρμοσμένη στο αναπτυξιακό του επίπεδο, αρχικά σαν ιστοριούλα και στη συνέχεια ως δεδομένο γεγονός, θα πρέπει να του εξηγήσουν την αλήθεια. Το παιδί που μεγαλώνει γνωρίζοντας από νωρίς την πραγματικότητα της υιοθεσίας του, σταδιακά εξοικειώνεται με αυτή και η συνειδητοποίηση δεν είναι επώδυνη. Ταυτόχρονα δημιουργεί μια σχέση εμπιστοσύνης με τους θετούς γονείς, κατανοώντας ότι εκείνοι είναι ειλικρινείς αλλά και πρόθυμοι να συζητήσουν τα πάντα. Βεβαίως, σημαντικό είναι το συναίσθημα που οι ίδιοι οι γονείς εκφράζουν. Όταν περιβάλουν το γεγονός της υιοθεσίας με άγχος και φόβο, τότε με τον ίδιο τρόπο θα αντιδράσει και το παιδί. Αν αντίθετα είναι ψύχραιμοι και αντιλαμβάνονται την υιοθεσία ως ένα φυσιολογικό γεγονός, το οποίο καθορίζει την ιστορία της οικογένειας τους, τότε και το ίδιο το παιδί θα είναι σε θέση να αντιμετωπίζει την ιστορία του ώριμα και με θετικά συναισθήματα.
Επιπλέον, όταν οι γονείς ενημερώνουν το παιδί τους από νωρίς, απομακρύνουν και το άγχος της τυχαίας αποκάλυψης από κάποιον τρίτο ή με κάποιον άλλο τρόπο τον οποίο δεν θα μπορούν προβλέψουν. Σε μια τέτοια περίπτωση, η αλήθεια θα είναι τραυματική για το παιδί και είναι πιθανόν να βιώσει έντονο θυμό προς τους γονείς, οι οποίοι του έκρυψαν την αλήθεια ή ακόμα χειρότερα του έλεγαν ψέματα. Ιδιαίτερα η αποκάλυψη κατά την εφηβεία, όταν ούτως η άλλως η αμφισβήτηση των γονέων είναι έντονη (ένα φαινόμενο αναπτυξιακά φυσιολογικό), μπορεί να είναι ιδιαίτερα τραυματική και να κλονίσει σημαντικά τη μεταξύ τους σχέση.
Υιοθετώντας ένα παιδί μεγαλύτερης ηλικίας
Στις περιπτώσεις εκείνες όπου οι γονείς υιοθετούν ένα παιδί μεγαλύτερης ηλικίας και όχι ένα βρέφος, τότε τα πράγματα γίνονται πιο εύκολα όσον αφορά την αποκάλυψη, αλλά πιο δύσκολα στη διαδικασία προσαρμογής του παιδιού. Ένα μεγαλύτερο παιδί, γνωρίζει ήδη την αλήθεια, έχει όμως βιώσει τον αποχωρισμό και την έλλειψη των βιολογικών του γονιών και έχει περάσει ένα μέρος της ζωής του μέσα σε κάποιο ίδρυμα. Ενδεχομένως έχει εμπειρίες συναισθηματικής αποστέρησης, είναι φοβισμένο, θυμωμένο και με χαμηλή εικόνα εαυτού. Αυτά τα παιδιά χρειάζονται μεγαλύτερη σταθερότητα, φροντίδα, αγάπη, τα οποία θα λειτουργήσουν επανορθωτικά και θα προσφέρουν το απαραίτητο αίσθημα ασφάλειας που θα αντιστρέψει τις πρώιμες αρνητικές εμπειρίες.
Ο υιοθετημένος έφηβος
Η εφηβεία είναι το μεταβατικό στάδιο πριν την ενηλικίωση. Είναι το τελευταίο στάδιο διαμόρφωσης της προσωπικότητας του ατόμου και η μετάβαση από την εξάρτηση στην αυτονομία. Ένας έφηβος, ψάχνει να βρει τη δική του φιλοσοφία για τη ζωή, αμφισβητεί τους ενηλίκους, αναζητάει να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα του ποιος είναι, ποιες οι αξίες και τα ιδανικά του, ποια η κατεύθυνση προς την οποία θέλει να κινηθεί στη ζωή του.
Ένας υιοθετημένος έφηβος είναι πιθανό να επιθυμήσει να αναζητήσει τις ρίζες του, να βρει τους βιολογικούς του γονείς και να ολοκληρώσει έτσι το παζλ της ζωής του αλλά και της εικόνας εαυτού του. Αυτή η επιθυμία μπορεί να είναι ιδιαίτερα στρεσογόνα για όλη την οικογένεια. Οι θετοί γονείς ενδέχεται να φοβούνται ότι θα χάσουν το παιδί τους και ο ίδιος ο έφηβος να αγωνιά για όσα θα ανακαλύψει. Ωστόσο, όσο δυσάρεστη και άβολη και αν είναι αυτή τη στιγμή, είναι δικαίωμα του παιδιού να γνωρίζει και ενδεχομένως η εύρεση των βιολογικών γονιών να λειτουργήσει ανακουφιστικά. Το να γνωρίζουμε την πραγματικότητα, ακόμα και όταν αυτή είναι δυσάρεστη, είναι πάντα καλύτερο από το να τη φανταζόμαστε. Επομένως, εάν ο έφηβος εκφράσει αυτή την ανάγκη, οι θετοί γονείς οφείλουν να στηρίξουν την επιθυμία του και να τον βοηθήσουν. Με αυτό τον τρόπο για ακόμα μια φορά θα ενισχύσουν τη σχέση εμπιστοσύνης και αγάπης που έχουν χτίσει με το παιδί τους και θα βοηθήσουν και το ίδιο να βιώνει λιγότερη αγωνία. Η σχέση τους με το παιδί δεν μπορεί να κλονιστεί από μια ενδεχόμενη συνάντηση με τους βιολογικούς γονείς. Όταν στηρίζεται σε γερά θεμέλια τίποτα δεν μπορεί να την κατεδαφίσει.
Τι πρέπει να προσέξουν οι γονείς
Τέλος οι θετοί γονείς θα πρέπει να έχουν πάντα στο μυαλό τους ότι ένα παιδί έχει ανάγκη να γνωρίζει ότι ήταν επιθυμητό ακόμα και αν εγκαταλείφθηκε. Το αίσθημα της απόρριψης λειτουργεί καταστροφικά για την ψυχολογία και την συναισθηματική ανάπτυξη ενός ατόμου. Ως εκ τούτου, οι άσχημοι χαρακτηρισμοί προς τους βιολογικούς γονείς καλό είναι να αποφεύγονται. Σε καμία περίπτωση δεν βοηθάνε το παιδί, αντιθέτως το επιβαρύνουν.
Κλείνοντας να τονίσουμε ότι η συμβουλευτική από ειδικούς μπορεί να κατευθύνει και να στηρίξει τους θετούς γονείς στο δύσκολο ρόλο τους και να φέρει θετικά αποτελέσματα στην προσαρμογή όλης της οικογένειας.
