Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά και αυτό σημαίνει πως ο χρόνος που θα περνάς αυτές τις ημέρες στο σπίτι με τα παιδιά θα είναι ιδιαιτέρως αυξημένος! Άλλωστε, αυτός είναι και ο βασικός σκοπός των γιορτών, αφού όλοι έχουμε περισσότερο ελεύθερο χρόνο που θέλουμε να αφιερώσουμε στους αγαπημένους μας ανθρώπους! Μέσα, λοιπόν, σε αυτό το κλίμα οικογενειακής θαλπωρής, οι στιγμές που θα σε βρουν στον… καναπέ, αγκαλιά με τα μικρά σου, ενώ έξω σουρουπώνει και εσείς βλέπετε μια από τις αγαπημένες ταινίες των παιδιών, θα είναι αρκετές! Και εκείνες ακριβώς τις στιγμές, είναι που θα αντιληφθείς πως εκεί που νόμιζες ότι τα βλέφαρά τους… βαραίνουν και σύντομα θα μεταφερθείτε στο υπνοδωμάτιο, ξαφνικά τα παιδιά έχουν “καβαλήσει” τους καναπέδες και τραγουδούν με στεντόρεια φωνή “Let it gooooo”! Και τότε έρχεσαι αντιμέτωπος με τη μεγάλη αλήθεια, πως μάλλον ήταν λάθος να αφήσεις τα παιδιά να δουν ταινία πριν τον ύπνο! Τι έχουν, όμως, να σου πουν οι τελευταίες έρευνες επί του θέματος;
Σύμφωνα, λοιπόν, με τις πιο πρόσφατες μελέτες, η παρακολούθηση των φωτεινών οθονών και των ηλεκτρονικών μέσων από τα παιδιά και τους έφηβους είναι πολύ “ύποπτες” για τις επιδράσεις που έχουν στον ύπνο τους, ειδικά σε σχέση με τους ενήλικες! Μάλιστα, το άρθρο που δημοσιεύτηκε από το Πανεπιστήμιο Colorado Boulder στην περιοδική έκδοση Pediatrics “ρίχνει” περαιτέρω φως στην υπόθεση. Οι επιστήμονες που έλαβαν μέρος στην έρευνα εξηγούν πως τα παιδιά είναι πολύ πιο ευαίσθητα στο φως σε σύγκριση με τους ενήλικες, επειδή τα μάτια τους είναι ακόμα σε στάδιο ανάπτυξης. Επομένως, το φως από τις ηλεκτρονικές οθόνες έχει πολύ μεγαλύτερη επίδραση στο βιολογικό “ρολόι” τους. Σε μια από τις πολλές μελέτες, που διενεργήθηκαν σε παιδιά ηλικίας πέντε έως 17 ετών από όλο τον κόσμο, οι ερευνητές ανακάλυψαν πως τα επίπεδα μελατονίνης στα παιδιά πέφτουν δύο φορές περισσότερο σε σχέση με τους ενήλικες, όταν εκτίθενται στην ίδια ποσότητα και ένταση φωτός.
Μελατονίνη και ύπνος
Η μελατονίνη είναι η ορμόνη που υποβοηθά τον ύπνο και η καταπίεση ή μείωσή της καθυστερεί το αίσθημα της κόπωσης και της υπνηλίας, ενώ επηρεάζει και το κατά τα άλλα ρυθμισμένο βιολογικό ρολόι. Οι έρευνες, επίσης, δείχνουν πως το υπεριώδες φως, το οποίο εκπέμπεται από τις συσκευές χειρός, έχει ακόμη πιο έντονη επίδραση στα επίπεδα μελατονίνης, καταστέλλοντάς τη.
“Για τα νεαρά παιδικά μάτια, η έκθεση στο έντονο υπεριώδες φως των οθονών, κατά τις ώρες πριν τον ύπνο, είναι η… κίνηση ματ για την εμπόδιση του ύπνου” εξηγεί η επικεφαλής της έρευνας, Monique LeBourgeois.
Πέρα, όμως, από τις βιολογικές και νευρολογικές επιπτώσεις των οθονών, τα ψηφιακά μέσα στις διάφορες μορφές τους έχουν και ψυχολογικές επιδράσεις, όπως επισημαίνει η επιστήμονας. Το να παρακολουθούν τα παιδιά σκηνές δράσης που περιέχουν βία ή να ανταλλάσσουν μηνύματα με τους φίλους τους, μπορεί να προκαλέσει υπερδιέγερση η οποία σε καμία περίπτωση δεν βοηθά στη διαδικασία του ύπνου! Ακόμη και το να παραμείνει το τηλέφωνο ή ο υπολογιστής στο υπνοδωμάτιο, ενδέχεται να επηρεάσει την ποιότητα του ύπνου. Παρ’ όλα αυτά, περισσότερο από το 75% των εφήβων έχουν κάποιο ψηφιακό μέσο στο δωμάτιό τους, το 60% ασχολείται με αυτά πριν την ώρα του ύπνου και το 45% χρησιμοποιεί το τηλέφωνό του ως ξυπνητήρι.
Μελέτη του ύπνου
Η Monique LeBourgeois επισημαίνει: “Οι προσχολικές ηλικίες είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες αναπτυξιακά και κατά τη διάρκεια αυτών των χρόνων, η χρήση ηλεκτρονικών μέσων και η έκθεση σε οθόνες αυξάνεται ραγδαία. Υπάρχουν, όμως, πολλά που δεν γνωρίζουμε”. Για αυτό και η ίδια ξεκίνησε μέσα στο καλοκαίρι μία πενταετή έρευνα, η οποία χρηματοδοτείται με 2.5 εκατομμύρια δολάρια από το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των Η.Π.Α., θέλοντας να εξερευνήσει τις ποσότητες του φωτός που επηρεάζουν τον ύπνο των νεαρών παιδιών.
Έως τότε, μπορείς να ακολουθήσεις μερικά μικρά tips για να αποφύγεις όλες τις ανεπιθύμητες… παρενέργειες!
- Περιόρισε τη χρήση ψηφιακών μέσων από τα παιδιά για τουλάχιστον μία ώρα πριν τον ύπνο
- Σβήσε όλες τις ηλεκτρονικές συσκευές, μαζί και τις δικές σου, όταν βρίσκονται στο υπνοδωμάτιο
- Αφαίρεσε όλες τις σταθερές ηλεκτρονικές συσκευές από το υπνοδωμάτιο του εφήβου σου