Πως να μείνετε ήρεμοι τις στιγμές που το μικρό σας ουρλιάζει
Παιδί θυμωμένο που ουρλιάζει, χτυπιέται, κλαίει ή με κάποιο τρόπο δείχνει τη δυσφορία του, που έχει χτυπήσει κόκκινο! Γονιός σε απόγνωση, θυμωμένος, εκνευρισμένος, που προσπαθεί μία με το καλό, μία με το άγριο, μία με παρακάλια, μία με απειλές και νιώθει έτοιμος να εκραγεί…
Η εμπειρία γνωστή και πολυφορεμένη! Το συναίσθημα; Αποσυντονισμός, ειδικά όταν ο θυμός και η δυσφορία του παιδιού κατευθύνονται προς τον γονιό. Η σκέψη; Κακές, παράλογες, καταστροφικές σκέψεις περνάνε από το μυαλό του γονιού: θυμός, οργή, αυτο-αμφισβήτηση, αίσθηση απώλειας ελέγχου, αίσθηση αδυναμίας και αποτυχίας… και όλα αυτά θολώνουν το νου και την κρίση. Μπορεί κανείς να κάνει στην άκρη όλες αυτές τις σκέψεις και τα συναισθήματα; Μπορεί κανείς να επικεντρωθεί στη στιγμή; Μπορεί να θυμάται απλώς να αναπνέει; Αντί να κάνει καταστροφικά σενάρια και να αναλώνεται σε αρνητικά συναισθήματα; Ναι!
Τα παιδιά έχουν έντονο συναισθηματικό κόσμο και συχνά εκδηλώνουν τα συναισθήματά τους με τη μορφή συμπεριφοράς. Αν χάσουμε την ψυχραιμία μας τη στιγμή που το παιδί μας είναι στεναχωρημένο είναι σαν να του δίνουμε το μήνυμα «Απαγορεύονται τα συναισθήματα», κάτι που δεν το βοηθάει να ελέγξει την έκφραση των συναισθημάτων του. Ακόμα χειρότερα, αν πούμε στο παιδί «Δεν μπορώ να ελέγξω τον εαυτό μου», τότε πώς περιμένουμε αυτό να ελέγξει τον δικό του; Όποια κι αν είναι η ηλικία του παιδιού, σίγουρα δεν θέλουμε να περάσουμε αυτό το μήνυμα, ούτε να γίνουμε πρότυπο κακής συμπεριφοράς! Φυσικά, γνωρίζουμε ότι με ηρεμία και ψυχραιμία μπορούμε να αντιμετωπίσουμε οτιδήποτε.
Η Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος αποκαλύπτει τρία βασικά κλειδιά για να κρατήσετε την ψυχραιμία σας και να βοηθήσετε το παιδί να μην έχει συχνά ξεσπάσματα:
1. Ρυθμίστε τα δικά σας συναισθήματα
• ΣΤΟΠ! Σταματήστε ό,τι κάνετε και πάρτε μερικές αργές, βαθιές αναπνοές.
• Μειώστε την πίεση: Θυμίστε στον εαυτό σας ότι υπάρχει λύση και θέλει το χρόνο της.
• Αλλάξτε τις σκέψεις σας: Πείτε από μέσα σας ένα “μάντρα”: «Φέρεται σαν παιδί επειδή είναι παιδί. Εγώ είμαι ο ενήλικας, εγώ έχω τον έλεγχο του εαυτού μου» ή «Διατηρώ την ηρεμία μου».
• Αποβάλετε τη φυσική ένταση: Το στρες συνοδεύεται και από ένταση στο σώμα. Ξεφορτωθείτε τη! Πάρτε βαθιές ανάσες και ξεφυσήστε δυνατά στην εκπνοή, κινηθείτε στο χώρο και τεντωθείτε. Συχνά, το νερό βοηθά στην αποβολή της έντασης: Πιείτε ένα πητήρι νερό ή ξεπλύνετε τα χέρια ή το πρόσωπό σας.
• Επικεντρωθείτε στο παρόν και στην αγάπη προς το παιδί σας. Έτσι, θα περάσει μεγάλο μέρος του θυμού σας. Τις περισσότερες φορές όταν θυμώνουμε με το παιδί μας αντιδρούμε υπερβολικά είτε λόγω φόβου, επειδή με κάποιο τρόπο έρχεται στην επιφάνεια το παρελθόν μας («Οι γονείς μου ποτέ δεν θα ανέχονταν τέτοια συμπεριφορά», «Εμένα με τιμωρούσαν για μικρότερη αιτία» κλπ.) είτε λόγω ανησυχίας για το μέλλον («Το παιδί μου θα αποτύχει»).
2. Τονώστε τη συναισθηματική ενέργεια
• Κάντε την κατάσταση συναισθηματικά ασφαλή. Πείτε κάτι του τύπου «Ωχ, είναι άσχημα τα πράγματα, για να ξαναδοκιμάσουμε από την αρχή».
• Κατανοήστε τα συναισθήματα του παιδιού και καθρεφτίστε τα πίσω σε αυτό: «Μου φαίνεται ότι νιώθεις… και θέλεις…».
• Βρείτε μια μέση λύση: «Εσύ θέλεις… και εγώ θέλω… Τι μπορούμε να κάνουμε για να το λύσουμε και να είμαστε και οι δύο ευχαριστημένοι;».
• Συνδεθείτε συναισθηματικά: Τι μπορείτε να κάνετε, χωρίς λόγια, που να δείχνει συναισθηματική σύνδεση με το παιδί; Αγκαλιά, φιλί, κράτημα χέρι-χέρι;
• Βοηθήστε το παιδί σας να ανακτήσει το συναισθηματικό του έλεγχο. Συνήθως τα παιδιά το κατορθώνουν αφού πρώτα κλάψουν στη σιγουριά και ασφάλεια της αγκαλιάς του γονιού. Όταν το παιδί ηρεμήσει, δείξτε του κατανόηση και συζητήστε το πρόβλημα.
3. Μάθετε το μάθημα
• Μάθετε: Όταν είστε ήρεμοι σκεφτείτε τι σας έμαθε η προβληματική κατάσταση: Πώς μπορείτε να διαχειριστείτε το συναίσθημά σας; Τι χρειάζεστε για να είστε ήρεμοι; Περισσότερο ύπνο, άσκηση, χρόνο; Ικανότητα να δείτε τα πράγματα από την οπτική του παιδιού σας;
• Διδάξτε: Όταν εσείς και το παιδί ηρεμήσετε, πείτε του: «Είχαμε μια δύσκολη στιγμή σήμερα. Λυπάμαι που έχασα την ψυχραιμία μου. Μάλλον στεναχωρήθηκα και ανησύχησα. Προσπαθώ στ’ αλήθεια να μη φωνάζω. Τι μπορούμε να κάνουμε εσύ κι εγώ την επόμενη φορά για να μη φτάσουν ως εδώ τα πράγματα;».
• Αλλάξτε: Αν υπάρχει ένα πρόβλημα που επιμένει, κάντε μια λίστα με πιθανές λύσεις και δοκιμάστε τις. Αφήστε περιθώριο για να δείτε ποια λύση λειτουργεί (κάντε το ίδιο πράγμα για 5-6 μέρες και παρατηρήστε αν υπάρχει αλλαγή).