Ανατροφή παιδιών – το απόλυτο πρόγραμμα πρακτικής εργασίας
Όπως πολλοί άνθρωποι προ – παιδιού, παρατηρούσα άλλους ανθρώπους που είχαν παιδιά και ήξερα ότι μπορούσα να τα καταφέρω καλύτερα: δεν θα έτρεχαν οι μύτες, δεν θα αντιμιλούσαν και δεν θα υπήρχαν υστερίες – ούτε δικές τους ούτε δικές μου – στα σουπερμάρκετ. Σε ό,τι αφορά, όμως, την ανατροφή παιδιών, η Φύση φυλά κάποιες ταπεινωτικές αλλά και συναρπαστικές αλήθειες. Σας προσκαλώ να αφιερώσετε λίγο χρόνο σε αυτές τις πέντε αλήθειες. Δεν θα αλλάξουν μόνο τη σχέση που έχετε με το παιδί σας, αλλά και τη σχέση που έχετε με τον εαυτό σας.
1. «Δεν ανατρέφετε παιδιά, ανατρέφετε ενήλικες»
Συλλαμβάνετε ένα παιδί και το φέρνετε στον κόσμο, αλλά αυτό το μοναδικό πλάσμα δεν ανήκει σε εσάς, όπως μας λέει ο Kahlil Gibran, τα παιδιά είναι οι Γιοι και οι Κόρες της λαχτάρας της Ζωής για τον εαυτό της. Η δουλειά σας είναι να προετοιμάσετε το παιδί σας για την ενήλικη ζωή και για ένα μέλλον στο οποίο θα είναι ανεξάρτητα, δημιουργικά, παραγωγικά και σίγουρα για τον εαυτό τους άτομα. Είναι δική σας δουλειά να τα βοηθήσετε να αναπτύξουν τις ικανότητες που θα τους επιτρέψουν να ξεκινήσουν ελεύθεροι την πορεία τους προς το μέλλον. Βοηθήστε τα παιδιά σας να ανακαλύψουν σε τι είναι καλά, τι απολαμβάνουν και πώς να αναπτύξουν αυτές τις ικανότητες. Αντισταθείτε στην τάση να παραμείνετε ο απόλυτος άρχων στη ζωή των παιδιών σας ή στην πίστη ότι εσείς ξέρετε ποιο είναι το καλύτερο για αυτά. Αυτό τα κρατά ανώριμα και εξαρτημένα. Κάθε παιδί πρέπει να βρει το δικό του κεντρικό εαυτό. Δώστε τους ρίζες και αφήστε τους μετά να ανοίξουν τα φτερά τους και να πετάξουν.
2. «Τα παιδιά σας είναι οι δάσκαλοί σας»
Δεν είναι μονόδρομος. Ενώ μπορείτε να καθοδηγείτε το παιδί σας για τους τρόπους ύπαρξης στον κόσμο, θα δείτε ότι το παιδί σας θα σας δείξει τρόπους ύπαρξης εκ των έσω. Αυτό το αρχικά απολύτως εξαρτημένο πλασματάκι θα σας παρασύρει στο ζενίθ της απόλαυσης και στο ναδίρ της εξάντλησης. Αυτό θα ροκανίσει την υπομονή σας και θα σας προσφέρει την ύψιστη χαρά. Θα αποκαλυφθούν οι αδυναμίες σας και θα ενισχυθούν οι δυνάμεις σας. Αν κατανοήσετε ότι μαθαίνετε πράγματα για τον εαυτό σας μέσα από τον γονικό σας ρόλο, μπορείτε να ασπαστείτε τις γονικές προκλήσεις απαλλαγμένοι από την ανάγκη για τελειότητα. Να είστε πρόθυμοι να συνεχίσετε τη δική σας ανάπτυξη ως άτομα και ανακαλύψετε τις διαστάσεις του εαυτού σας – θετικές και αρνητικές – που παρέμεναν κρυμμένες μέχρι που τις φανέρωσε η αθωότητα του παιδιού σας. Η σχέση σας με κάθε παιδί είναι εντελώς μοναδική. Εμπιστευτείτε τη διαίσθησή σας και εμπιστευτείτε το ένστικτό σας.
3. «Δια του παραδείγματος δεν είναι άλλος ένας τρόπος με τον οποίον διδάσκουμε [τα παιδιά μας]. Είναι ο μοναδικός τρόπος»
Ο Αϊνστάιν το είπε αυτό και με βρίσκει σύμφωνη. Με την προοπτική της «ανατροφής παιδιών» ορίζουμε τους εαυτούς μας ειδήμονες σχετικά με τη διορθωτική δράση που υιοθετεί το «κάνε αυτό που λέω και όχι αυτό που κάνω» ή ακόμα χειρότερα πιστεύουμε ότι μπορούμε να προστατέψουμε το παιδί μας από τις προκλήσεις της ζωής. Η υπερπροστασία στέλνει τα αναπτυσσόμενα παιδιά μας σε έναν γεμάτο προκλήσεις κόσμο με ανεπαρκείς διαχειριστικές ικανότητες. Ας το παραδεχτούμε: η ζωή συνεχίζει να μας προκαλεί με τρόπους που μέχρι τώρα αγνοούσαμε. Έτσι μαθαίνουμε ποιοι είμαστε. Ας είμαστε λοιπόν πρόθυμοι να μάθουμε στην πορεία και ας επιδείξουμε τις ικανότητες που αναπτύσσουμε καθώς διαχειριζόμαστε τις καταστάσεις. Έτσι δείχνουμε στα παιδιά μας ότι η ζωή είναι απρόβλεπτη και η αντιμετώπιση των προκλήσεων είναι μια δημιουργική, διαισθητική και αέναη διαδικασία.
4. «Είστε γονιός – όχι ο φίλος του παιδιού σας»
Ο τρόπος με τον οποίον ενσταλάζετε αυτοπεποίθηση, αξιοσύνη, και αυτοεκτίμηση στο παιδί σας είναι δημιουργώντας ένα καταφύγιο – σωματικά και συναισθηματικά. Το παιδί σας χρειάζεται όρια που επεκτείνονται καθώς ωριμάζει έτσι ώστε να μάθει πώς να πράττει για τον εαυτό του με τρόπο που οικοδομεί μια βάση «αυτο-εμπιστοσύνης». Δώστε σημασία σε κάθε παιδί ως το άτομο που είναι και επιτρέψτε του να σπρώξει απαλά τα όριά του όταν είναι έτοιμο. Αντισταθείτε στην παρόρμηση να πείτε «όχι» σε οτιδήποτε έγκειται έξω από τη περιοχή ασφαλείας σας και κρατήστε τα «όχι» για τις πραγματικά σημαντικά στιγμές. Εναλλακτικά, αντισταθείτε στην παρόρμηση να γίνεται φίλοι των παιδιών σας με τρόπο που τα πιέζει να κατανοήσουν θέματα ενηλίκων πριν την ώρα τους. Αφήστε τα να είναι παιδιά και διαφυλάξτε την αθωότητα τους. Καμία φορά αυτό σημαίνει πως πρέπει πρώτα να ενηλικιωθούμε εμείς.
5. «Τα παιδιά σας είναι αυτά που είναι, όχι αυτά που θέλετε εσείς να είναι»
Όλοι θέλουμε μια δεύτερη ευκαιρία και πολύ συχνά αντιμετωπίζουμε τα νεογέννητά μας ως έναν tabula rasa για να διορθώσουμε τα λάθη της δικής μας ζωής ή αυτά που νιώθουμε ότι έκαναν οι γονείς μας. Το παιδί σας, όμως, είναι ένα άτομο με ένα πλήρες προσχέδιο δυνατοτήτων που δεν έχει καμία σχέση με εσάς. Ο ρόλος σας είναι να βοηθήσετε το παιδί σας να ανακαλύψει ποιος είναι και να επιτρέψετε σε αυτά τα υπέροχα ταλέντα να αναδυθούν και να δυναμώσουν. Η κουλτούρα μας τείνει προς τις οργανωμένες εξωσχολικές δραστηριότητες οι οποίες, με μέτρο, μπορούν να χτίσουν σωματικές και πνευματικές ικανότητες ως γονείς, όμως, που ανατρέφουμε ενήλικες πρέπει να γαλουχήσουμε και την ψυχή του παιδιού μας. Αντισταθείτε στην παρόρμηση να κρατάτε το παιδί σας υπεραπασχολημένο. Η καλύτερη λέξη που μπορείτε να ακούσετε είναι το «βαριέμαι». Ο χρόνος που έχει το παιδί σας να εσωτερικευθεί είναι αυτός στον οποίον θα ακούσει τους ψιθύρους του «είμαι» και να ξεκινήσει να ανακαλύπτει το ποιος πραγματικά είναι.
Κανένας δεν χρειάζεται να σας πει να αγαπάτε το παιδί σας. Είναι μια αγάπη ανόμοια με οποιαδήποτε άλλη. Καθώς κοιτάτε στα μάτια του νεογέννητού σας παρασύρεστε, πιθανώς για πρώτη φορά, στον πυρετό της άνευ όρων αγάπης. Η πρόκλησή μας ως γονείς είναι να διατηρήσουμε την άνευ όρων αγάπη καθώς αναδύεται η ατομικότητα του παιδιού μας και ωριμάζει και εξελίσσεται σε έναν ανεξάρτητο ενήλικα.
«Άνευ όρων» σημαίνει να βλέπουμε τα παιδιά μας για αυτό που πραγματικά είναι, ως αγνές και μοναδικές διαστάσεις της ίδιας της Πλάσης. Όροι σε αυτή την αγάπη αναδύονται από το δικό μας μυαλό έως ότου δούμε και εμείς τον εαυτό μας ως αγνές διαστάσεις της Πλάσης. Πλήρως εμπλεγμένοι στην αμοιβαία δυναμική του γονιού – παιδιού, μπορεί να ανακαλύψουμε τους πραγματικούς μας εαυτούς για πρώτη φορά. Με το να γινόμαστε πιο σίγουροι και πλήρεις άνθρωποι γινόμαστε καλύτεροι γονείς και είναι τα παιδιά μας που μας βοηθούν να φτάσουμε ως εκεί.
