Το να πείσουμε τα παιδιά μας να μην καπνίζουν αποτελεί μία ακόμα «μάχη» στην ανατροφή τους, καθώς το κάπνισμα εκτός από βλαβερό είναι πράξη κοινωνική που δείχνει έλλειψη σεβασμού προς τους γύρω μας.
Και ειδικά αυτή τη μάχη αξίζει, όσο λίγες, να την κερδίσουμε.
Αν και στους ενήλικες κίνητρο για την διακοπή του καπνίσματος να είναι η προστασία της υγείας τους από θανατηφόρες παθήσεις, πρόσφατη έρευνα στην Ελλάδα έδειξε ότι οι έφηβοι καθόλου δεν ενδιαφέρονται για τον καρκίνο, τις καρδιακές προσβολές και όλα τα άλλα προβλήματα υγείας που μπορεί να προκαλέσει το τσιγάρο. Σταθερά αυξανόμενο είναι, σύμφωνα με στοιχεία, το ποσοστό των παιδιών που ξεκινούν το κάπνισμα, παρά το γεγονός ότι στους ενήλικες τα ποσοστά καπνιστών έχουν μειωθεί. Ωστόσο, ήδη από την ηλικία των 15 ετών, περισσότερο τα αγόρια και λιγότερο τα κορίτσια, όχι μόνο αγοράζουν το πρώτο τους πακέτο αλλά και εθίζονται στο τσιγάρο. Τι πρέπει να κάνουμε λοιπόν για να αποτρέψουμε το παιδί μας από το κάπνισμα; Ο καθηγητής στο Y. M. C. A, Adi Jaffe, μας λέει πώς να το κάνουμε σωστά και αποτελεσματικά.
1. Δώστε το καλό παράδειγμα
Όπως στα περισσότερα πράγματα, έτσι και στο κάπνισμα, το παράδειγμα το δικό μας αλλά και η γενικότερη στάση μας απέναντι σε αυτό έχει πολλά να προσφέρει στην αντίληψη του παιδιού, του αυριανού εφήβου και μελλοντικού ενήλικα- σχετικά με το τσιγάρο. Όταν κάποιος γονέας καπνίζει φαντάζει δυσκολότερο να «πείσει» το παιδί του για τις αρνητικές συνέπειες του τσιγάρου. Ωστόσο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τη δική του εμπειρία ως αρνητική υπερτονίζοντας το κόστος αυτής της συνήθειας.
2. Μη διστάσετε να του δείξετε εικόνες από το τι μπορεί να προκαλέσει το κάπνισμα
Είναι μια μέθοδος πολύ διαδεδομένη στον εξωτερικό κυρίως. Όσο τρομακτικό κι αν τους φανεί το θέαμα μιας ακτινογραφίας με μαύρους πνεύμονες, τόσο θετικά θα λειτουργήσει. Γι΄αυτό μη διστάσετε να τους δείξετε φυλλάδια ενημερωτικά σχετικά με τις καρδιοπάθειες, ή μη θεωρήσετε ταμπού να του δείξετε ρεαλιστικές εικόνες από ανθρώπους που πάσχουν από κάποιο καρκίνο του πνεύμονα.
3. Μιλήστε του και για τα άμεσα αποτελέσματα του καπνίσματος
Τα παιδιά σπάνια ανησυχούν για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες, μια που όπως είναι φυσιολογικό πιστεύουν ότι έχουν απεριόριστο χρόνο για τα πάντα. Για να τα αφυπνήσουμε μπορούμε να ρίξουμε το «βάρος» στα πιο άμεσα αποτελέσματα του καπνίσματος όπως: δύσοσμη αναπνοή, κίτρινα δόντια, μυρωδιά τσιγάρου στα μαλλιά και τα ρούχα, εύκολη κόπωση και βήχας.
4. Μυήστε το στον αθλητισμό
Άλλος ένας αποτελεσματικός τρόπος για να αποφύγουν τα παιδιά το κάπνισμα είναι με το να συμμετέχουν σε διάφορες δραστηριότητες, αθλητικές ή άλλες, καθώς έτσι θα έχουν λιγότερο χρόνο για να καπνίσουν. Επιπλέον, οι περισσότερες αθλητικές δραστηριότητες προωθούν ή συμβαδίζουν με έναν αντικαπνιστικό τρόπο ζωής.
5. Μην παρουσιάζετε έμμεσα το κάπνισμα ως φυσιολογική ρουτίνα
Μην αφήνετε λερωμένα τασάκια σε όλο το σπίτι και μη στέλνετε το παιδί να φέρει τα τσιγάρα σας ή να πιάνει τασάκια, αναπτήρες και γενικά να εξοικειώνεται με τα σύνεργα του καπνίσματος σαν να είναι κάτι εξίσου αποδεκτό με το σαπούνι ή το μαχαιροπίρουνο. Τα παιδιά που ζουν με καπνιστές έχουν δυο ως τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να καπνίσουν όταν γίνουν έφηβοι.
6. Μιλήστε του με ειλικρίνεια
Μιλήστε του για την εμπειρία σας με το τσιγάρο, περιλαμβανομένων και των λαθών σας. Αυτό θα το ενθαρρύνει να είναι πιο ανοικτό και ειλικρινές. Αν είστε καπνιστές δεν πρέπει να λειτουργείτε ενοχικά επειδή κάποια στιγμή παγιδευτήκατε στο κάπνισμα οι ίδιοι. Κανένας δεν άναψε το πρώτο του τσιγάρο ξέροντας ότι θα ακολουθήσουν άλλα 200.000 τα επόμενα 30 χρόνια.
7. Αποφύγετε την τιμωρία και την σκληρή κριτική
Το ζήτημα του καπνίσματος έχει πολλές παραμέτρους που δε μπορούμε πάντα να ελέγξουμε, μια που τα παιδιά και οι έφηβοι συχνά επηρεάζονται από κοντινούς φίλους, αγνοώντας τους κινδύνους και δίνοντας έμφαση στην εικόνα που θα σχηματίσουν οι άλλοι. Σε περίπτωση λοιπόν που πιάσετε «στα πράσα» το παιδί να καπνίζει αποφύγετε τις ακραίες συμπεριφορές. Ο πανικός, η κατακραυγή, η ένταση, οι φωνές και οι ατελείωτοι καβγάδες όχι μόνο δεν βοηθούν αλλά αποτρέπουν το παιδί να μπει σε ανοιχτή συνδιαλλαγή με τους γονείς του. Έτσι εύκολα καταφεύγει στις συμβουλές συνομήλικων και φίλων, οι οποίοι φαίνεται να τους καταλαβαίνουν καλύτερα.
