Ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ έχει πει πως δεν υπάρχει πιο πιστός φίλος από το βιβλίο. Θα μπορούσε κάποιος να υποθέσει ότι ίσως αυτός είναι ο λόγος που πολλά παιδιά απολαμβάνουν τη συντροφιά του βιβλίου. Το βιβλίο είναι φίλος γιατί τα παιδιά μέσα από αυτό μπορούν να σκεφτούν, να φανταστούν, να ταξιδέψουν σε κόσμους μαγικούς και ονειρεμένους. Από την άλλη πλευρά όμως υπάρχουν και αρκετά παιδιά που θα προτιμούσαν να κάνουν οποιαδήποτε αγγαρεία παρά να εξασκηθούν στην ανάγνωση – για το εξωσχολικό βιβλίο βέβαια ούτε λόγος.
Τι είναι όμως αυτό που παρακινεί την αγάπη για το βιβλίο; Το σχολείο ή οι γονείς; Αν και η αλήθεια είναι πως δύσκολα παρακινείς ένα παιδί να αγαπήσει το βιβλίο όταν μισεί το διάβασμα – και ιδιαίτερα όταν υπάρχουν τόσα ερεθίσματα και τεχνολογία γύρω του, δοκιμάζοντας τις παρακάτω συμβουλές ίσως δείτε το αρνητικό παιδί να αρχίσει να αναπτύσσει μια άλλη σχέση με το βιβλίο που μπορεί και να έχει μελλοντική προοπτική.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς:
Ξεκινήστε με μικρά βήματα. Μην περιμένετε να δείτε το παιδί από την μια μέρα στην άλλη να αρχίσει να διαβάζει το ένα βιβλίο μετά το άλλο. Θα είναι πολύ πιο εύκολο για το παιδί να ξεκινήσει να διαβάζει μικρά κείμενα ή λίγες σελίδες που θα το εξιτάρουν και θα του διατηρούν την προσοχή. Παρατηρήστε τα ενδιαφέροντα του παιδιού και συζητήστε με το παιδί για αυτά. Ψάξτε μαζί πληροφορίες στο ίντερνετ, δείτε φωτογραφίες και βίντεο και στη συνέχεια εκτυπώστε κείμενα και ιστορίες που θα το ενθουσιάσουν αν τις διαβάσει. Μετά από λίγες μέρες μπορείτε να πάτε μαζί με το παιδί να επιλέξει ένα λογοτεχνικό βιβλίο που θα σχετίζεται με κάτι που διαβάσατε ή κάτι που του κινεί το ενδιαφέρον.
Λειτουργήστε ως πρότυπο. Τα παιδιά από τη στιγμή που γεννιούνται μιμούνται τη συμπεριφορά των γονιών τους, τόσο την αρνητική όσο και την θετική. Το ίδιο ισχύει και για το διάβασμα. Αν βλέπει το παιδί εσάς να διαβάζετε βιβλία, το πιθανότερο είναι ότι θα κάνει το ίδιο. Το παιδί πολύ δύσκολα θα δει το βιβλίο ως κάτι ευχάριστο αν δεν βλέπει ποτέ τους γονείς του να διαβάζουν. Διαβάστε οτιδήποτε, περιοδικά, εφημερίδες, βιβλία, συνταγές για να δει το παιδί ότι το διάβασμα είναι κομμάτι της καθημερινότητάς σας.
Τα βιβλία σε πρώτο πλάνο. Φροντίστε να υπάρχουν πάντα διαθέσιμα βιβλία στο οπτικό πεδίο του παιδιού. Ακόμα και αν δεν μπορεί να διαβάσει ακόμα, οι εικόνες των βιβλίων θα είναι ένα πολύ καλό ερέθισμα. Καλή ιδέα είναι επίσης να φτιάξετε μια βιβλιοθήκη για το παιδί όπου θα έχει τα δικά του βιβλία.
Εκμεταλλευτείτε τον ελεύθερο χρόνο. Όταν έχετε ελεύθερο χρόνο καθίστε μαζί με το παιδί και διαβάστε βιβλία και ιστορίες χωρίς να έχετε άλλους περισπασμούς στο χώρο (π.χ. τηλεόραση). Μπορείτε να εκμεταλλευτείτε το χρόνο λίγο πριν τον ύπνο. Να θυμάστε πως το εύρος προσοχής των μικρών παιδιών είναι περιορισμένο για αυτό αρκεστείτε σε λίγες σελίδες και μικρές ιστορίες.
Ενεργητικό διάβασμα. Καθώς διαβάζετε κάντε στο παιδί ερωτήσεις για την υπόθεση και τους ήρωες τους βιβλίου έτσι ώστε να του διατηρείτε αμείωτο το ενδιαφέρον. Ενθαρρύνετέ το να μοιραστεί αυτό που διάβασε με τα αδέρφια, συγγενείς και φίλους.
Επισκεφτείτε τη βιβλιοθήκη της γειτονιάς σας. Στη βιβλιοθήκη υπάρχει μεγάλη ποικιλία βιβλίων για όλες τις ηλικίες και σίγουρα θα υπάρξει ένα από αυτά που θα κινήσει το ενδιαφέρον του παιδιού. Μπορείτε επίσης να ενθαρρύνετε το παιδί να δανείζεται βιβλία από τη βιβλιοθήκη του σχολείου.
Δείξτε τη χρησιμότητα του βιβλίου και του διαβάσματος. Αν το παιδί σας ζητήσει μια πληροφορία, πείτε του ότι δεν γνωρίζετε την απάντηση αλλά θα την αναζητήσετε μέσα από το διάβασμα και τα βιβλία. Έτσι το παιδί θα αντιληφθεί ότι η ανάγνωση είναι πολύτιμη δεξιότητα και εκτός από τη διασκέδαση εξυπηρετεί και άλλους σκοπούς.
Ώρα διαβάσματος. Κλείστε την τηλεόραση και καθιερώστε μια ώρα που θα διαβάζετε όλη η οικογένεια μαζί. Ο ευκολότερος τρόπος για να βελτιώσει το παιδί την επίδοσή του στο σχολείο, για να αυξήσει την αυτοεκτίμησή του και το επίπεδο ανάγνωσής του, είναι να διαβάζετε μαζί του.
Έχεις μήνυμα. Γράψτε καθημερινά σημειώματα στο παιδί και σκορπίστε τα σε διάφορα μέρη του σπιτιού. Το παιδί θα βρει πολύ διασκεδαστικό αυτό το παιχνίδι και θα χαίρεται που θα έχει να διαβάζει καθημερινά κάτι από εσάς. Ενθαρρύνετε το παιδί να κάνει το ίδιο.
Να θυμάστε ότι το πιο σημαντικό είναι να κάνετε το παιδί να αγαπήσει το βιβλίο. Με εξαναγκασμούς το πιθανότερο είναι ότι θα τα παρατήσει πολύ γρήγορα. Ο σκοπός σας είναι να βοηθήσετε το παιδί να θέλει να διαβάσει. Κάντε την ανάγνωση διασκέδαση και θα δείτε το παιδί καθώς μεγαλώνει να αρχίσει να αγαπάει το διάβασμα!