Πώς επηρεάζει το κορίτσι, κυρίως όμως το αγόρι η σχέση του με τον πατέρα του; Πώς διαμορφώνεται η σεξουαλική ταυτότητα, ο χαρακτήρας, τα συναισθήματα και η ανάπτυξή του, ανάλογα με το είδος του μπαμπά που έχει το παιδί απέναντί του όταν …
Πώς σχηματίζει το παιδί την εικόνα του μπαμπά;
Βασικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία διαδραματίζει η μαμά. Εκείνη είναι που περνά περισσότερο χρόνο με το βρέφος, άρα εκείνη αναλαμβάνει να του μιλήσει για τον μπαμπά. Σιγά σιγά μέσα από τα λόγια της μαμάς, το μωρό θα καταλάβει την παρουσία του μπαμπά και τον ρόλο του μέσα στην οικογένεια. Θα καταλάβει επίσης –πράγμα πολύ σημαντικό – τη σχέση που η μητέρα έχει με τον μπαμπά. Ιδανικά, θα διαπιστώσει ότι οι γονείς του συνδέονται με σχέση αγάπης και επιθυμίας. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, το παιδί θα στραφεί προς τον πατέρα του για να αντλήσει ικανοποίηση καθώς διαμορφώνονται οι πρώτες του επιθυμίες και οι πρώτες του ανάγκες για ασφάλεια και αγάπη.
Γιατί είναι σημαντική η παρουσία του μπαμπά στην οικογένεια;
Ο μπαμπάς διαδραματίζει ρόλο ρυθμιστικό στη σχέση του παιδιού με τη μαμά του. Με την παρουσία και την παρέμβαση του μπαμπά, το παιδί θα καταλάβει ότι υπάρχει και κάποιος άλλος εκτός από την μαμά στον οποίο μπορεί να καταφύγει, όταν το χρειαστεί. Έτσι, θα μπορέσει να ξεφύγει από την εξ ορισμού πολύ στενή σχέση του με την μητέρα και από την φαντασίωση ότι το ίδιο είναι πιο επιθυμητό στην μητέρα από ότι είναι ο μπαμπάς του. Με ανάλογο τρόπο η μητέρα θα πάψει να αισθάνεται ότι μπορεί να αντλεί ικανοποίηση αποκλειστικά από τη σχέση της με το παιδί και θα στραφεί στον πατέρα για να αναζητήσει τις προσωπικές της ισορροπίες. Για να αποκατασταθεί τόσο η συζυγική σχέση, όσο και η σχέση ανάμεσα σε όλα τα μέλη της νέας οικογένειας, ο μπαμπάς οφείλει να δηλώνει την παρουσία του δυναμικά σε σχέση με το παιδί, αλλά και να διεκδικήσει εκ νέου την γυναίκα του. Αντιθέτως, αν ο μπαμπάς είναι απών (όχι μόνο ως φυσική παρουσία, αλλά και ως συμμετοχή), η σχέση μαμάς παιδιού γίνεται ασφυκτική και προβληματική.
ΜΠΑΜΠΑΣ ΚΑΙ ΚΟΡΙΤΣΙ
Το κορίτσι θέλει να μεγαλώσει και να γίνει γυναίκα για να είναι αρεστή από τον μπαμπά. Αυτός είναι το πρότυπό της και η όλη διαδικασία είναι απόλυτα φυσιολογική. Ο πατέρας που είναι κοντά στην κόρη του και ταυτόχρονα διατηρεί μια ισορροπημένη σχέση με την μητέρα, οπλίζει το κορίτσι με ασφάλεια και σιγουριά, συναισθήματα που θα το συντροφεύουν σε όλες τις ηλικιακές φάσεις, με αποτέλεσμα όλες οι μεταγενέστερες σχέσεις του με το άλλο φύλο να ξεκινούν στη σωστή βάση. Το κορίτσι, μέσα από την καλή επαφή με τον πατέρα, ωριμάζει, κατακτά την αυτοεκτίμηση, χτίζει μια καλή αυτοεικόνα και καθώς μεγαλώνει εκφράζει την επιθυμία του να είναι αρεστό, χωρίς να προκαλεί το ενδιαφέρον. Επίσης, το κορίτσι που μεγαλώνει διατηρώντας μια υγιή επαφή με τον μπαμπά, δεν αισθάνεται τον φόβο της απόρριψης ή ότι θα το χρησιμοποιήσουν.
ΜΠΑΜΠΑΣ ΚΑΙ ΑΓΟΡΙ
Η κατάκτηση της σεξουαλικής ταυτότητας του αγοριού, εξαρτάται κυρίως από τη σχέση του παιδιού με τον πατέρα του. Η σεξουαλική ταυτοποίηση και η απόκτηση ανδρικών ενδιαφερόντων καθορίζονται από το πόσο ουσιαστική και βαθιά είναι η σχέση που το αγόρι θα διαμορφώσει από πολύ νωρίς με τον πατέρα του. Όταν ο μπαμπάς είναι κοντά στον γιο του, το βοηθά στην απαραίτητη ταυτοποίηση με το φύλο του, ενώ ταυτόχρονα του επιτρέπει να εγκαταλείψει την δελεαστική παθητικη επιθυμία του να ενωθεί με την μητέρα του. Η παρέμβαση του πατέρα μάλιστα πρέπει να ξεκινάει από πολύ νωρίς, από την νηπιακή ηλικία του παιδιού και η συναλλαγή των δυο να γίνεται καθημερινά, έντονα και συστηματικά.
Τι συμβαίνει στο αγόρι όταν ο μπαμπάς είναι απόμακρος;
– Ο «ανύπαρκτος» πατέρας ή ο πατέρας που αδιαφορεί και δεν συμμετέχει, δεν μπορεί παρά να πληγώνει τον γιό του και να τον οδηγεί σε συναισθηματική αναπηρία.
– Ο γιος αυτός θα ξεκινήσει έναν αγώνα δρόμου προσπαθώντας να κερδίσει αναγνώριση και επιβεβαίωση από τον πατέρα του. Το αποτέλεσμα θα είναι ένα παιδί δυστυχισμένο, με χαμηλή αυτοεκτίμηση που θα δυσκολευτεί όχι μόνο στην μικρή ηλικία, αλλά και στην ενήλικη ζωή του.
– Το αγόρι, για να χτίσει την αρρενωπότητά του, θα χρειαστεί τη συνεχή, σταθερή και έντονη συμμετοχή του μπαμπά στη ζωή του. Αν αυτό δεν συμβεί, η αρρενωπότητα του παιδιού θα μείνει ατελής.
– Επίσης, το αγόρι που μεγαλώνει με έναν ουσιαστικά απόντα μπαμπά, θα νιώθει μόνιμα απορρυθμισμένο, χωρίς σταθερές αξίες, στηρίγματα, ισχυρές εσωτερικές δομές. Καθώς μεγαλώνει, δεν θα καταφέρνει να συγκεντρωθεί σε έναν συγκεκριμένο σκοπό, να παίρνει πρωτοβουλίες, να κάνει επιλογές, να μπορεί να ξεχωρίσει τις δικές του επιθυμίες και να τις υποστηρίζει. Ο έρωτας θα μπλέκεται με τη λογική, η σεξουαλική επιθυμία με την ανάγκη για τρυφερότητα και αποδοχή με αποτέλεσμα να μην μπορεί να κρίνει με καθαρό, αποστασιοποιημένο, ώριμο, σίγουρο βλέμμα τις προτεραιτότητες, τις ανάγκες, τις επιθυμίες του.
– Το αγόρι που μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον όπου ο μπαμπάς δεν το στηρίζει, δεν βρίσκεται κοντά του, ούτε κοντά στην γυναίκα του, μπορεί να εξελιχθεί σε έναν πλήρως αποδιοργανωμένο άνθρωπο. Μπορεί να στραφεί π.χ. στις ερωτικές κατακτήσεις για να αισθανθεί επιβεβαίωση ή στην υπερβολική γυμναστική για να βάλει σε έλεγχο τους μυς του, αφού δεν μπορεί να ελέγξει τίποτε άλλο που το αφορά. Ουσιαστικά λοιπόν, το άτομο αυτής της κατηγορίας αρνείται να δεχτεί την αγάπη και την κατανόηση ως μια φυσιολογική κατάσταση που δικαιούται και που μπορεί να κατακτήσει.
– Η κακή σχέση με τον πατέρα, μπορεί να κάνει το παιδί να στραφεί αποκλειστικά προς την μητέρα. Αυτό είναι ακόμη πιο έντονο, όταν ο πατέρας έχει εγκαταλείψει το παιδί και αποκλειστική υπεύθυνη για την ανατροφή του είναι η μητέρα. Τότε, το παιδί κινδυνεύει να μετατραπεί σε έναν ενήλικα «μαμόθρεφτο» που δεν στηρίζεται στα δικά του πόδια, δεν έχει δικές του επιθυμίες, ανάγκες, φιλοδοξίες και αναζητήσεις, αλλά καθορίζεται από την μητέρα του αποκλειστικά.
