Έχουμε μιλήσει για την πρωτοποριακή (ειδικά για τα δεδομένα της εποχής της) μέθοδο της Μαρίας Μοντεσσόρι αλλά και για τις εντολές που πρέπει να ακολουθεί ένας γονιός σύμφωνα με τη γνωστή παιδαγωγό.
Συγκεκριμένα, για τα παιχνίδια, η μέθοδος Μοντεσσόρι πρεσβεύει τα εξής: δεν πρέπει να είναι πολύπλοκα, πρέπει να έχουν σαφή στόχο για να μην μπερδεύουν τα παιδιά, ενώ είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούνται απλά υλικά και αντικείμενα που έχουμε μέσα στο σπίτι.
Ακόμα, είναι καλό τα παιδιά να έχουν έναν οριοθετημένο χώρο στον οποίο μπορούν να παίξουν –συνήθως αυτό μπορεί να είναι ένας δίσκος που περιέχει όλα τα απαραίτητα υλικά για την κάθε δραστηριότητα.
1. Ζωγραφική και παζλ από τουβλάκια
Σε ένα αρκετά μεγάλο φύλλο χαρτιού, ζωγραφίστε συνθέσεις από τα τουβλάκια που το παιδί ήδη έχει σπίτι, σχηματίζοντας ένα παζλ. Έπειτα, ζητήστε απ’ το παιδί να το συναρμολογήσει. Στη συνέχεια, αντιστρέψτε τους ρόλους, αφήστε το παιδί να ζωγραφίσει το παζλ και εσείς να το φτιάξετε. Είναι ιδανικό για νήπια που έχουν μάθει να χρησιμοποιούν το μολύβι!
2. Ο ήλιος και η γη σε έναν δίσκο
Θα χρειαστείτε έναν στρογγυλό ταψί σχετικά βαθύ, πλαστελίνη σε κίτρινο ή πορτοκαλί χρώμα (για τον ήλιο), ένα μικρό μπλε μπαλάκι (για την γη) και έναν δίσκο εργασίας για να έχετε συγκεντρωμένα όλα τα υλικά.
Ζητήστε απ’ το παιδί να σχηματίσει ένα μπαλάκι από την πλαστελίνη, που στη συνέχεια θα το κάνει επίπεδο με το χέρι του και θα το τοποθετήσει στο κέντρο του ταψιού. Στόχος είναι να κρατήσει το μπλε μπαλάκι (δηλαδή τη γη) στα τοιχώματα του ταψιού, κουνώντας το προσεκτικά για να μιμηθεί την κίνηση που κάνει η γη γύρω από τον ήλιο.
3. Τα βαζάκια γίνονται παιχνίδι
Είναι ένα πολύ απλό παιχνίδι που μπορεί όμως να απασχολήσει το παιδί για ώρα. Τα βαζάκια που έχετε κρατήσει για την ανακύκλωση, τοποθετήστε τα σε ένα δίσκο μαζί με τα καπάκια τους (που θα έχετε συγκεντρωμένα σε ένα μπολ) και ζητήστε απ’ το παιδί να τα ταιριάξει. Είναι ιδανικό για παιδιά πάνω από 1 έτους, όταν δηλαδή αρχίζουν να εξερευνούν τον κόσμο γύρω τους και να ελέγχουν περισσότερο τις κινήσεις τους.
4. Σφουγγαράκια και νερό
Γεμίστε μια λεκάνη με ζεστό νερό και τοποθετήστε μέσα ένα ή περισσότερα σφουγγάρια. Πείτε στο παιδί να τα πιέσει για να φύγει το νερό που έχουν απορροφήσει και να τα’ ακουμπήσει στον δίσκο. Αφήστε τα να επαναλάβουν τη διαδικασία όσο θέλουν. Μ’ αυτό τον τρόπο, έρχονται σ’ επαφή με απλά, καθημερινά αντικείμενα αλλά και το αγαπημένο τους στοιχείο: το νερό. Είναι ιδανικό για παιδιά προσχολικής ηλικίας.
5. Το παιχνίδι της… σιωπής
Σε έναν δίσκο, τοποθετήστε ένα κερί, ανάψτε το και παίξτε το παιχνίδι της σιωπής. Στόχος του παιχνιδιού είναι το παιδί να μείνει σιωπηλό για ένα λεπτό και στο τέλος να σβήσει το κερί. Αν σας φαίνεται ανούσιο, μ’ αυτή την απλή δραστηριότητα το παιδί (από 4 ετών και πάνω) μαθαίνει την έννοια της αυτοπειθαρχίας.
6. Πολύχρωμα χαρτιά με αντικείμενα
Γι’ αυτό το παιχνίδι θα χρειαστείτε πολύχρωμα χαρτιά και σελοτέιπ ή ταινία διπλής όψης για να μην αφήσει σημάδια στο πάτωμα. Κολλάτε τις άκρες των χαρτιών σε μια μεγάλη και άδεια επιφάνεια στο πάτωμα (δεν πρέπει να υπάρχουν περισπασμοί) και έπειτα ζητάτε απ’ το παιδί να ταιριάξει τα αντικείμενα με τα αντίστοιχα χρώματα. Ενδείκνυται για παιδιά από 18 μηνών και πάνω.
7. Τα αυγά στη… θέση τους
Απαραίτητα υλικά τα αυγά που έχετε στο ψυγείο σας και μια πλαστική παλέτα ζωγραφικής. Σε αυτό το παιχνίδι, το παιδί προσπαθεί να μετακινήσει τα αυγά χωρίς φυσικά να τα σπάσει. Απαιτεί συγκέντρωση και προσεκτικές κινήσεις για να μην υπάρξουν … ατυχήματα, γι’ αυτό απευθύνεται σε παιδιά προσχολική ηλικίας που έχουν ήδη αποκτήσει κάποιον έλεγχο των κινήσεών τους.
8. Παίζοντας με τις εποχές
Για αυτό το παιχνίδι, χρειάζεται λίγος παραπάνω κόπος από εσάς, αλλά αξίζει! Αγοράστε τσόχα με το μέτρο σε 4 διαφορετικά χρώματα (το κάθε χρώμα αντιπροσωπεύει τη μια εποχή) και ενώστε ή κολλήστε τα μεταξύ τους. Έπειτα, φτιάξτε μαζί με το παιδί κάποια χαρακτηριστικά της κάθε εποχής (π.χ. έναν ήλιο επίσης από τσόχα για το καλοκαίρι), κολλήστε τα πάνω και μετά ζητήστε του να τον εμπλουτίσει με άλλα αντικείμενα, που θα πρέπει να σκεφθεί το ίδιο. Στο φθινόπωρο για παράδειγμα, μπορεί να βάλει ομπρέλες, στο καλοκαίρι τα κουβαδάκια του κ.ο.κ. Η δραστηριότητα απευθύνεται σε παιδιά προσχολικής ηλικίας που αρχίζουν και μαθαίνουν τις εποχές.
9. Ένα τραπέζι- κήπος
Σε μια μακρόστενη επιφάνεια από αφρολέξ ή άλλο υλικό, το παιδί μπορεί να φτιάξει το δικό του κήπο, στήνοντας κλαδιά που έχει μαζέψει από δέντρα, τον κήπο ή το μπαλκόνι σας, βάζοντας κουκουνάρια και φύλλα.
10. Σουρωτήρι και σύρμα πίπας
Το παιδί πρέπει να περάσει το σύρμα πίπας (που θα βρείτε σε κάθε βιβλιοπωλείο) μέσα από τις τρύπες που έχει το σουρωτήρι. Είναι μια δραστηριότητα που θα το κρατήσει απασχολημένο για πολλή ώρα (το εγγυόμαστε εκ πείρας) και απαιτεί συγκέντρωση αλλά και συντονισμό της αφής και της όρασης. Ενδείκνυται ακόμα και για μικρά παιδιά από 18 μηνών και πάνω, που μαθαίνουν να συντονίζουν τις κινήσεις τους.