Κάθε εποχή έχει και τις μόδες της. Στο ντύσιμο, στο χτένισμα, στο life style,στο φαγητό. Τα πρώτα δε με απασχολούν ιδιαίτερα στο σχολείο, αλλά η διατροφή, ναι. Τόσο στο πρωινό όσο και στο ολοήμερο πρόγραμμα τα παιδιά «κουβαλούν» τις διατροφικές συνήθειες του σπιτιού στο σχολείο. Θα μου πείτε πού είναι το κακό σε αυτό; Δεν είναι κακό. Αλλά μερικές φορές είναι επίφοβο και κάποιες ακόμη κι επικίνδυνο.
Κάθε οικογένεια και κάθε μητέρα, η οποία συνήθως διαμορφώνει το διατροφικό πλάνο, έχει το δικαίωμα να επιλέγει τις τροφές για τα παιδιά της. Τι γίνεται όμως όταν οι τροφές αυτές περιορίζονται κατά πολύ σε ελάχιστες ποσότητες ή προέρχονται από ορισμένες διατροφικές μόνο ομάδες; Άλλες φορές με το πρόσχημα πως «δεν τα τρώει το παιδί» κι άλλες ανάλογα με τις ιδιαίτερες διατροφικές πεποιθήσεις της οικογένειας, βλέπουμε πολλά που μας κάνουν εντύπωση, μας ξενίζουν ή τα θεωρούμε μέχρι κι επικίνδυνα για την υγεία των παιδιών.
Για παράδειγμα όταν το παιδί έρχεται κάθε μέρα στο σχολείο με τηγανιτά (ακόμη και τηγανιτό λουκάνικο για πρωινό σε καθημερινή βάση), αποκλειστικά ζυμαρικά ή γλυκά (πτι- φουρ και κέικ για μεσημεριανό), junk food (αυτά τα ψημένα ρολάκια με τόνους αλατιού), ισορροπημένη διατροφή δεν το λες. Να σημειώσω πως σε καμία από αυτές τις περιπτώσεις που συνάντησα δεν υπήρχε θέμα οικονομικής δυσχέρειας- αν υπήρχε θα βλέπαμε και κανένα όσπριο!
Οι περισσότεροι γονείς είναι αρκετά ενημερωμένοι και προσέχουν τι δίνουν στα παιδιά τους για φαγητό. Για τις λίγες όμως περιπτώσεις που αυτό δεν συμβαίνει, προσπαθούμε να βρούμε λύσεις δουλεύοντας με τα παιδιά το θέμα της «διατροφής» (καμιά φορά ταυτόχρονα με τους γονείς), καλούμε διατροφολόγους στο σχολείο ή αντίστοιχες ειδικότητες και σταδιακά αλλάζουμε το διατροφικό πλάνο των παιδιών εντάσσοντας περισσότερα φρούτα και λαχανικά, όσπρια, λαδερά, σούπες κλπ. Εννιά στις δέκα φορές βλέπουμε θετικά αποτελέσματα. Το 1/10 θα μου πείτε τι κάνει; Κι εδώ ξεκινάει το πρόβλημα, που μακάρι να ήταν μόνο του δασκάλου ή του σχολείου.
Μια τέτοια περίπτωση, θεωρούσα (και θα καταλάβετε παρακάτω γιατί ο παρατατικός), ότι είναι μιας μικρής πεντάχρονης μαθήτριας. Η οικογένειά της έχει επιλέξει να αποκλείσει το κρέας από την διατροφή της. Κι όταν λέω κρέας, εννοώ το κόκκινο και το κοτόπουλο. Ψάρι τρώνε. Επίσης, η ζάχαρη έχει αποκλειστεί, το ίδιο και τα έτοιμα γεύματα ή το junk food. Επομένως, θα λέγαμε πως πρόκειται για ένα υγιεινό πρόγραμμα διατροφής και δεν σας το κρύβω, το ακολουθούσα κι εγώ κάποτε σε συνδυασμό με έντονη γυμναστική. Το τι έπαθα εγώ, είναι μια άλλη ιστορία που συνοψίζεται σε μία λέξη: σιδηροπενική αναιμία.
Όταν αρχίσαμε στο σχολείο να παρατηρούμε στο παιδάκι διάφορα συμπτώματα όπως χλωμό πρόσωπο, ζάλη κι αδυναμία ειδικά μετά από τρέξιμο, έντονο κινητικό παιχνίδι, και κρύα χεράκια, ενημερώσαμε την μητέρα. Το γεγονός ότι αναγνώριζα αυτά τα συμπτώματα με οδήγησε σε μια συζήτηση μαζί της στην οποία μου εξομολογήθηκε πως στο σπίτι τους έχουν αποκλείσει το κρέας καθ’ εντολή του πατέρα. Ευτυχώς επισκέφθηκαν αμέσως τον παιδίατρο κι έγιναν οι σχετικές εξετάσεις. Πράγματι, υπήρχε έλλειψη σιδήρου στο παιδί κι όπως ήταν αναμενόμενο ο γιατρός σύστησε πρόσληψη κρέατος για την αποφυγή ιατρικού σκευάσματος σε πρώτη φάση. Ο πατέρας όμως αντιδρούσε. Πίστευε πως με παραπάνω μπρόκολο ή με άλλα λαχανικά, θα καλύψει την διαφορά.
Το αποτέλεσμα ήταν το παιδί να έρχεται σχολείο με δύο τεράστια μπολ μπρόκολου (ή άλλου λαχανικού), τα οποία ούτε εγώ η ίδια δεν θα μπορούσα να τα φάω σε μία δόση…ή σε μία ημέρα! Κι όσο το παιδί δεν κατάφερνε να τα φάει ,τόσο περισσότερη ποσότητα είχε την επόμενη ημέρα. Καθόταν στο τραπέζι πάνω από μία ώρα. Άρχισε να χάνει το κέφι του (όσο του είχε απομείνει) και για τις υπόλοιπες δραστηριότητες, και να ξεσπά σε κλάματα όταν κόντευε η ώρα του φαγητού. Το παιδί δεν περνούσε καλά στο σχολείο και καθώς οι συζητήσεις με την μητέρα δεν οδηγούσαν πουθενά, απευθυνθήκαμε στον πατέρα.
Στην συνάντηση που κάναμε περίμενα τον συγκεκριμένο μπαμπά να έρθει με απόλυτο ύφος, να μου παρουσιάσει άρθρα, μελέτες ή και βιβλία, που να αναφέρουν όλες αυτές τις ζοφερές ουσίες που έχει μέσα το κρέας και πρέπει να το κόψουμε όλοι. Αντίθετα, με πολύ ευγένεια μου είπε μόνο τα εξής: «Καταρχάς, θέλω να σας ευχαριστήσω για το ενδιαφέρον που δείχνετε για το παιδί μου. Γίνατε η αιτία να αντιληφθούμε ότι η κόρη μας έχει αναιμία και να λάβουμε τα απαραίτητα μέτρα. Ξέρω, επειδή βλέπω, πως η κατάσταση δεν έχει μεγάλη βελτίωση, έτσι αποφασίσαμε να περάσουμε σε συμπληρώματα διατροφής. Θέλω όμως να ξέρετε γιατί δεν δίνω κρέας στην οικογένειά μου -επειδή την αγαπώ. Κι επειδή δούλευα χρόνια σε ένα μεγάλο κτηνοτροφείο, παλικαράκι ακόμα, και είδα πολλά. Και δεν εννοώ μόνο το πώς φέρονται στα ζώα. Εννοώ πως δεν βάζει ο νους σας τι τρώνε εκεί και τι πίνουν. Πόσες ενέσεις άχρηστες για να παχύνουν τους κάνει ο κτηνίατρος. Ναι, προτιμώ να πάρει συμπλήρωμα, λίγο φαρμάκι τώρα, παρά να ταΐζω καρκίνο κάθε μέρα το παιδί μου. Όταν μεγαλώσει, ας αποφασίσει η ίδια τι θέλει να τρώει και τι όχι. Εμένα το καθήκον μου είναι να προστατέψω το παιδί μου με όποιον τρόπο μπορώ».
Έφυγε ο πατέρας από το σχολείο, επέστρεψα κι εγώ στο σπίτι μου.
Όμως ακόμη αναρωτιέμαι μήπως μερικές φορές νομίζουμε ότι προστατεύουμε αυτούς που αγαπάμε ενώ στην πραγματικότητα συμβαίνει το αντίθετο. Μήπως τόσο οι γονείς όσο και οι εκπαιδευτικοί στην προσπάθειά μας να προστατέψουμε τα παιδιά, πέφτουμε σε παγίδες. Όπως σε αυτήν την περίπτωση. Ποιος έχει περισσότερο δίκιο από τον άλλον; Άραγε έχει κανείς από τους δυο μας; Ή μήπως και οι δύο;
Αυτά σκέφτομαι και γράφοντάς τα, μασουλάω ένα καρότο. Κάτι μου είπαν για φυτοφάρμακα, αλλά δεν είμαι έτοιμη ακόμη να το ακούσω. Κάτι πρέπει να φάω(με).
