Θα ξεκινήσω λέγοντας πως σήμερα, σχεδόν όλα τα παιδιά είναι «χαϊδεμένα», με τον τρόπο που τα μεγαλώνουν οι γονείς τους. Τι εννοώ; Απλά, ότι ζούμε σε μία παιδοκεντρική κοινωνία. Το παιδί βρίσκεται στο κέντρο και γύρω του γυρίζουν όλα τα υπόλοιπα μαζί με τους γονείς επίσης. Όλα έχουν να κάνουν με το τι θα του αρέσει, τι θέλει να κάνει, πόσες δεξιότητες θα καλλιεργήσει…
Ναι, οι γονείς προσπαθούν να δώσουν στα παιδιά τους ότι δεν είχαν εκείνοι (ακόμη και αν είχαν). Λίγο οι ενοχές που και οι δύο σήμερα δουλεύουν και μεγαλώνουν τα παιδιά τους με τη βοήθεια ενός τρίτου ατόμου ή τους παππούδες, λίγο τα μέσα ενημέρωσης που βομβαρδίζουν το γονιό για το πώς πρέπει να είναι, πως πρέπει να φέρεται στο παιδί του για να θεωρηθεί «καλός γονιός», λίγο η μητρότητα που συμβαίνει σε όλο και μεγαλύτερες ηλικίες και πολλές φορές μέσα από τη δυσκολία της εξωσωματικής, όλα συνηγορούν στο να μεγαλώνουν «χαϊδεμένa» παιδιά.
Ακόμα και οι σημερινοί μετέφηβοι που διανύουν την δεκαετία των 20+, επίσης είναι μεγαλωμένοι με ανάλογο τρόπο. Οι γονείς τους έχουν εμφυσήσει ότι είναι τόσο ξεχωριστοί που δεν χρειάζεται να πασχίσουν για κάτι, αλλά μπορούν να έχουν εύκολα και χωρίς ιδιαίτερο κόπο οτι θελήσουν! Δεν ξέρω τι λέτε εσείς, θεωρώ όμως πως το παιδί του 21ου αιώνα είναι υπερτιμημένο, μεγαλώνοντας σε έναν δύσκολο αλλά και υπερπροστατευμένο κόσμο από τους δικούς του…
Ανέκαθεν υπήρχαν «χαϊδεμένα» παιδιά, καθώς ο γονιός μπορεί να είχε περισσότερη αδυναμία σε κάποιο από τα παιδιά του και είναι λογικό μέχρι κάποιο σημείο. Η σημερινή γονεϊκή υπερπροστασία όμως είναι αυτή που έρχεται και «πνίγει» τις παιδικές δεξιότητες. «Πρόσεχε, θα χτυπήσεις, …άστο θα το κάνω εγώ, …μην κάνεις φασαρία, θα ξυπνήσεις το παιδί, …έλα πιες την πορτοκαλάδα σου, είναι φρεσκοστυμμένη» λέει η μητέρα στον 25χρονο γιο της! Βλέπουμε λοιπόν τον σημερινό γονιό να μην αφήνει το παιδί του να κάνει πράγματα που μπορεί, όχι μόνο όταν είναι μικρό αλλά και ως ενήλικας πλέον αν μένει ακόμη μαζί.
Ας επανέλθω όμως στις μικρότερες ηλικίες, όπου το μήνυμα που περνάει στο χαϊδεμένο του ο γονιός άθελά του από τη μία είναι ότι «δεν χρειάζεται να κουραστείς, θα έχεις άτομα που θα σε υπηρετούν, είσαι τόσο ξεχωριστό!» εφόσον έτσι το βλέπει εκείνος και το παιδί απλά βολεύεται ενώ κάθεται στον θρόνο του και περιμένει μεγαλώνοντας να το υπηρετούν και να υποκλίνονται μπροστά του και οι άλλοι… Από την άλλη, ο γονιός του δείχνει ότι δεν το εμπιστεύεται, ότι εκείνος ξέρει καλύτερα και μπορεί να κάνει τα πάντα καλύτερα, με αποτέλεσμα να του διαμορφώνει μία πιο παθητική στάση ζωής και αισθήματα μειονεξίας, κλέβοντάς του τις ευκαιρίες να δοκιμάσει τον εαυτό του και τις δυνάμεις του, να δεν αν τα καταφέρνει ή ακόμα και αν αποτύχει να δοκιμάσει, να πειραματιστεί με άλλους τρόπους που θα είναι καλύτεροι για εκείνο, να μάθει να «λύνει» τα προβλήματά του και να λειτουργεί αυτόνομα και ανεξάρτητα στο μεγάλωμά του. Είναι σαν ο γονιός να μην σέβεται την υπόσταση του παιδιού του, σαν να μην το εμπιστεύεται και το «κρατάει» πίσω με αυτή τη συμπεριφορά.
Γονιέ, μάθε στο παιδί σου να κάνει πράγματα μόνο του, δώσε του χώρο να αναπτυχθεί και να εξελίξει την προσωπικότητά του. Σήμερα είσαι εσύ δίπλα του, αύριο όμως θα βγει στην κοινωνία και όπως γνωρίζεις, οι γύρω του δεν θα του κάνουν τα χατίρια! Το παράδοξο είναι πως ενώ όλα αυτά τα κάνεις από την αγάπη σου για εκείνο και την επιθυμία σου να το προστατέψεις, τελικά αυτό που καταφέρνεις μέσα από την υπερβολή σου, είναι να το στείλεις στον πόλεμο χωρίς το …όπλο του. Πόσο φαντάζεσαι ότι θα ζήσει;
Μαρίνα Μόσχα
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας
Νεύρα μετά το σχολείο: Τι συμβαίνει στα παιδιά μας;
