Αν και παλιότερα, απορρίπτονταν εκ προοιμίου ως μία …αποδιοργανωτική ιδιορρυθμία, η από κοινού επιμέλεια των παιδιών συναντάται τελευταία όλο και συχνότερα στις διευθετήσεις των διαζυγίων. Παράλληλα, ολοένα και περισσότερες μελέτες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι τα παιδιά που βρίσκονται υπό κοινή επιμέλεια των γονιών τους έχουν λιγότερα συναισθηματικά προβλήματα και προβλήματα συμπεριφοράς, μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση, καλύτερες σχέσεις με την οικογένεια και υψηλότερες επιδόσεις στο σχολείο, από τα παιδιά που βρίσκονται σε αποκλειστική κηδεμονία του ενός γονιού.
«Τα παιδιά χρειάζονται και τους δύο γονείς – κανείς από τους δύο δεν είναι πιο βασικός ή σημαντικός από τον άλλο», υποστηρίζει ο Jerry Brodlie, Ph.D., παιδοψυχολόγος που ειδικεύεται σε θέματα επιμέλειας.
Πώς μπορεί όμως να λειτουργήσει ομαλά η κοινή επιμέλεια;
1. Δημιουργήστε ένα πρόγραμμα που να προσφέρει μία λογική και προβλέψιμη καθημερινότητα. «Το καλύτερο σύστημα είναι αυτό που εξυπηρετεί το πρόγραμμα και των δύο γονιών και παράλληλα παρέχει την πιο καλή και ομαλή καθημερινότητα στο παιδί, διαφυλάσσοντας τα συμφέροντά του», αναφέρει ο Dr. Brodlie. Όποιο καθημερινό πλάνο και αν συμφωνήσετε, οι διακοπές καλό είναι να μοιράζονται και στους δύο γονείς, εναλλάσσοντας τις περιόδους κάθε χρόνο. Κάποια παραδείγματα κοινών ρυθμίσεων είναι τα παρακάτω:
- Τα παιδιά μένουν με τον έναν γονιό Δευτέρα με Παρασκευή μεσημέρι και με τον άλλο το υπόλοιπο της εβδομάδας, και εναλλάσσουν κάθε έξι μήνες.
- Τα παιδιά μένουν δύο εβδομάδες τον μήνα με τον ένα γονιό και δύο με τον άλλον. Μερικοί γονείς το συμφωνούν έτσι, ώστε τα παιδιά να μένουν στο ίδιο σπίτι και να κάνουν οι γονείς την αλλαγή, τουλάχιστον όσο είναι μικρά, ώστε τα παιδιά να νιώθουν μία σταθερότητα και οικειότητα με το περιβάλλον τους.
- Και οι δύο αυτές λύσεις, όπως και σχεδόν κάθε πρόγραμμα στην περίπτωση της από κοινού επιμέλειας, προϋποθέτουν ότι οι γονείς ζουν στην ίδια ευρύτερη περιοχή, ώστε το πρόγραμμα, (σχολικό και κοινωνικό) των παιδιών (σχολεία, παρέες, εξωσχολικές δραστηριότητες) να μπορεί να παραμένει σταθερό.
2. Αφήστε τα μικρά παιδιά εκτός των μεταξύ σας διαπραγματεύσεων και παρουσιάστε τους την συμφωνία σας ως δεδομένο. «Αν δώσετε στα παιδιά σας την επιλογή να αποφασίσουν εκείνα που θα μένουν, τα επιβαρύνετε με τις τύψεις που ακολουθούν όποια επιλογή και να κάνουν», υποστηρίζει ο Dr. Brodlie. Καθώς, βέβαια, τα παιδιά θα πλησιάζουν στην εφηβεία, θα θέλουν –και θα πρέπει- να έχουν λόγο για το που θα μείνουν.
3. Εξισορροπήστε τις υποχρεώσεις με το παιχνίδι και την διασκέδαση, ώστε να αποφύγετε το σύνδρομο του «μπαμπά της Κυριακής» (Sunday Dad), όπου ο ένας γονιός είναι μόνο για το παιχνίδι και τη διασκέδαση και ο άλλος είναι ο «αυταρχικός», που τους υπενθυμίζει το διάβασμα και τις υποχρεώσεις. «Είναι σημαντικό να έχουν και οι δύο γονείς χρόνο να ασχοληθούν με όλες τις πτυχές της ζωής των παιδιών τους, όπως το να τα βάλουν για ύπνο στην ώρα τους, να σιγουρευτούν ότι προετοιμάστηκαν καλά για το σχολείο, αλλά και να διασκεδάσουν και να γελάσουν μαζί τους.»
4. Μην θέτετε στους εαυτούς σας ανέφικτα υψηλές προδιαγραφές. Τα φιλικά διαζύγια, όπου η κοινή επιμέλεια των παιδιών κυλάει ομαλά και ήρεμα είναι μία «σπάνια περίπτωση στην πραγματική ζωή», αναφέρει ο Dr. Brodlie. Όσο περισσότερα μπορούν να συμφωνήσουν οι γονείς μεταξύ τους και όσο λιγότερα αφήσουν για να αποφασιστούν στα δικαστήρια, τόσο ευκολότερη γίνεται η διαδικασία. Ο Dr. Brodlie προτείνει πάντα το συναινετικό διαζύγιο, ώστε τα ζευγάρια να γλιτώνουν χρόνο, χρήματα και στρες. «Το σημαντικό είναι να θυμάται κανείς ότι το διαζύγιο δεν είναι σπριντ, είναι μαραθώνιος», συμπληρώνει.
5. Μην κακολογείτε τους νέους συντρόφους/συζύγους. Αν κάνετε μία νέα σχέση, είναι πιθανό ο/η πρώην σύντροφος σας να μιλήσει περιφρονητικά για τον/την νέο/α σας σύντροφο στο παιδί σας. «Αν τα παιδιά σας είναι μικρά, μπορεί να επηρεαστούν ή να σας μεταφέρουν τα σχόλια», λέει ο Dr. Brodlie. Αντί να αντεπιτεθείτε με εξίσου καυστικά σχόλια, ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να κρίνουν μόνα τους και να σχηματίσουν την δική τους άποψη για τον χαρακτήρα του νέου/της νέας συντρόφου σας.
6. Δείξτε ευελιξία. Όσο συγκεκριμένη και λεπτομερής και να είναι η μεταξύ σας συμφωνία, η ευελιξία είναι κλειδί για την ηρεμία και την ευτυχία των παιδιών σας. Όσο εκνευριστικό ή άβολο κι αν είναι το να συμφωνείτε σε προγράμματα ή σχέδια που επηρεάζουν τον χρόνο σας με τα παιδιά, να θυμάστε ότι απλά τιμωρείτε τα παιδιά σας με το δείχνετε αδιαλλαξία, προκειμένου να μην «διευκολύνετε» τον/την πρώην σας.
