Στην Ελλάδα συνηθίζουμε να βάζουμε ταμπέλες, απ’ όταν κάτι φαντάζει ως πιθανό πρόβλημα. Σε άλλες χώρες, στις οποίες ερευνούν τακτικά τα ανησυχητικά φαινόμενα, έχουν αφήσει στην άκρη την κινδυνολογία και έχουν περάσει στην ουσία του φαινομένου που λέγεται “εθισμός στο διαδίκτυο”.
Η Αμερική, όπου σύμφωνα με την American Αcademy of Pediatrics το 75% των εφήβων έχει κινητά τηλέφωνα και το 22% μπαίνει κατά μ.ο. 10 φορές την ημέρα στα social media, έχει φτάσει στο σημείο να μελετούν αυτήν την περίοδο την “Facebook κατάθλιψη”.
Επειδή και αυτό θα το βρούμε μπροστά μας, να ενημερώσουμε πως πρόκειται για την επίδραση που έχει στη ψυχολογία ενός παιδιού το de-friending (γνωστό και ως “unfriend”), η έκθεση σε ανάρμοστο περιεχόμενο και το sexting. Πάμε στη λύση.
Το Center for Internet Addiction υπάρχει από το 1995, οπότε το ίδρυσε η Dr. Kimberly Young, ψυχολόγος και διεθνούς φήμης expert του πεδίου αυτού. Μεταξύ άλλων, δημιούργησε το 3-6-9-12 Screen Smart Parenting Guidelines. Να εξηγήσω.
- Από τη γέννηση έως τα 3 χρόνια, ποτέ και για κανένα λόγο επιτρέπεται η όποια επαφή με οθόνη και τεχνολογία.
- Από τα 3 έως τα 6, μια ώρα την ημέρα για πρόσβαση σε εκπαιδευτικά παιχνίδια, ανάγνωση βιβλίων, επαφή με άλλα παιδιά.
- Από τα 6 έως τα 9, χρήση με εποπτεία, για να μάθει το παιδί να ισορροπεί την τεχνολογία με την κοινωνική και τη φυσική συμπεριφορά, μέσω παιχνιδιών που παίζει με τους γονείς και επαναπροσδιορισμό του όρου “screen time”.
- Από τα 9 έως τα 12 υπεύθυνη χρήση, που δεν θα ξεπερνά τις 2 ώρες την ημέρα -συμπεριλαμβανομένου του χρόνου για το οικογενειακό video game. Ανεξαρτησία με την τεχνολογία, αφότου έχουν προσδιοριστεί οι κανόνες και τα όρια χρήσης. Σε περίπτωση που δεν τηρούνται οι κανόνες, αφαιρείται το δικαίωμα χρήσης της τεχνολογίας -για διάστημα που αποφασίζει ο γονιός.
- Από τα 12 έως τα 18 χρόνια, ανεξαρτησία. Ό,τι ήταν να γίνει έχει γίνει και καλώς εχόντων των πραγμάτων, το παιδί σας έχει γίνει ώριμος χρήστης. Τέτοιος που δεν θα ξεχαστεί στην οθόνη, αλλά θα χρησιμοποιήσει την τεχνολογία για να φέρει εις πέρας άλλες καθημερινές αποστολές. Σε τυχόν παράβαση των κανονισμών για υπεύθυνη χρήση, ο γονιός πράττει τα δέοντα.
Η Dr. Kimberly Young έχει κατοχυρώσει την πατέντα του “Digital Detox”(ψηφιακή αποτοξίνωση) προγράμματος και έχει διαμορφώσει το Parent-Child Internet Addiction Test (PCIAT), που είναι το θέμα μας σε αυτό το άρθρο.
Πρόκειται για 20 ερωτήσεις που, όπως επιμένουν οι επιστήμονες του χώρου, μετρά τα χαρακτηριστικά και τις συμπεριφορές που σχετίζονται με την παθολογική χρήση του Internet, η οποία αφορά καταναγκασμό, διαφυγή και εξάρτηση.
Εδώ θα βρείτε αυτές τις 20 ερωτήσεις και δεν έχετε παρά να αφιερώσετε δέκα λεπτά, ώστε να βαθμολογήσετε βάσει της απάντησης που αντιπροσωπεύει τη συχνότητα της συμπεριφοράς που περιγράφεται. Επιλέξτε:
*0 (μηδέν) για το “δεν ισχύει”
*1 για το “σπάνια”
*2 για το “περιστασιακά”
*3 για το “αρκετά συχνά”
*4 για το “πολύ συχνά”
*5 για το “πάντα”.
Οπλιστείτε με θάρρος και ειλικρίνεια και ξεκινήστε. Όταν ολοκληρώσετε προσθέστε το σύνολο των βαθμών που έχετε βάλει. Αυτό που θα προκύψει θα σας βοηθήσει να καταλάβετε αν υπάρχει θέμα -για την ακρίβεια, το βαθμό της εξάρτησης και τα προβλήματα που προκύπτουν.
Ερώτηση
- Πόσο συχνά το παιδί σας δείχνει ανυπακοή στα όρια που του βάζετε για την χρήση του internet;
- Πόσο συχνά το παιδί σας παραμελεί δουλειές του σπιτιού για να περνάει περισσότερο χρόνο online;
- Πόσο συχνά το παιδί σας προτιμάει να περνάει το χρόνο του στο διαδίκτυο και όχι με την υπόλοιπη οικογένειά σας;
- Πόσο συχνά το παιδί σας να δημιουργεί νέες σχέσεις/επαφές με άλλα άτομα που “συναντά” στο διαδίκτυο;
- Πόσο συχνά του κάνετε παρατήρηση για το πόσο χρόνο περνάει στο internet;
- Πόσο συχνά οι βαθμοί του παιδιού σας στο σχολείο είναι χαμηλότεροι του αναμενομένου, εξαιτίας της ποσότητας του χρόνου που το παιδί περνάει online;
- Πόσο συχνά το παιδί σας σπεύδει να ελέγξει τα e-mail ή τα μηνύματά στα social media προτού κάνει κάτι άλλο;
- Πόσο συχνά το παιδί σας μοιάζει να αποσύρεται από τους άλλους, από όταν “ανακάλυψε” το διαδίκτυο;
- Πόσο συχνά χνά το παιδί σας παίρνει αμυντική, ή μυστικοπαθή στάση, όταν ερωτάται για το τι κάνει όταν είναι στο internet;
- Πόσο συχνά έχετε “πιάσει” το παιδί σας να μπαίνει στο διαδίκτυο ενάντια στις επιθυμίες σας;
- Πόσο συχνά το παιδί σας να περνάει σχεδόν όλο τον χρόνο μόνο στο δωμάτιό του, παίζοντας στον ηλεκτρονικό υπολογιστή;
- Πόσο συχνά το παιδί σας λαμβάνει “περίεργα” τηλεφωνήματα από νέους “online φίλους”;
- Πόσο συχνά το παιδί σας εκνευρίζεται πολύ και ξεσπάει, ή φωνάζει, σε περίπτωση που κάποιος το ενοχλήσει, ενώ είναι στο internet, ή παίζει κάποιο διαδικτυακό παιχνίδι;
- Πόσο συχνά το παιδί σας φαίνεται πιο κουρασμένο και καταπονημένο από ό,τι παλιότερα, όταν δηλαδή δεν είχε “ανακαλύψει” το internet;
- Πόσο συχνά το παιδί σας μοιάζει να ανυπομονεί να ξανασυνδεθεί στο internet, όταν έχουν περάσει κάποιες ώρες που δεν έχει μπει καθόλου σε αυτό;
- Πόσο συχνά το παιδί σας ξεσπάει και σας αντιστέκεται σχετικά με τις παρεμβάσεις σας για το πόσο χρόνο του επιτρέπετε να περνάει στο internet;
- Πόσο συχνά το παιδί σας επιλέγει να περνάει τον χρόνο του στο διαδίκτυο, αντί να κάνει κάποιο από τα χόμπι, ή παιχνίδι έξω από το σπίτι, που απολάμβανε παλιότερα;
- Πόσο συχνά το παιδί σας εκνευρίζεται “εκτός ορίων”, όταν τους βάζετε χρονικά όρια για το πόσο χρόνο μπορεί να περνάει στο διαδίκτυο;
- Πόσο συχνά το παιδί σας επιλέγει να περνάει περισσότερο χρόνο online από ό,τι να βγαίνει με τους φίλους του;
- Πόσο συχνά το παιδί σας αισθάνεται κατάθλιψη, είναι κυκλοθυμικό, ή νευρικό, όταν δεν είναι στο internet, αλλά αμέσως “συνέρχεται” μόλις ξαναμπεί σε αυτό;
Ο δείκτης σοβαρότητας
Ο εθισμός συνήθως είναι συνέπεια απονενοημένης προσπάθειας όχι μόνο παιδιών, αλλά και μεγαλύτερων σε ηλικία ανθρώπων, να ξεφύγουν από στρεσογόνες καταστάσεις ή/και οδυνηρά συναισθήματα. Πιστεύουν πως αν “χαθούν” στο Internet (το αλκοόλ, τα ναρκωτικά κλπ) “κρύβουν” το πρόβλημα, το οποίο ωστόσο, συνήθως επιστρέφει στη ζωή τους όταν ζουν στην πραγματικότητα. Οι ώρες πολλαπλασιάζονται, η επαφή με τους οικείους και τους φίλους εξαφανίζεται και τότε έχουμε να κάνουμε με πρόβλημα που χρειάζεται λύση.
Τώρα που έχετε το σύνολο των βαθμών που έχετε βάλει, δείτε σε τι μεταφράζεται.
- 0-30 βαθμοί: ΚΑΝΕΝΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
- 31-49 βαθμοί: ΗΠΙΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ (το παιδί σας είναι μέσος χρήστης του Internet. Ενδεχομένως να “σερφάρει” στο διαδίκτυο λίγο περισσότερο, κάποιες φορές, αλλά δείχνει να ‘χει τον έλεγχο της χρήσης.
- 50-79 βαθμοί: ΜΕΤΡΙΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ (το παιδί σας δείχνει να έχει αντιμετωπίσει περιστασιακά έως συχνά, προβλήματα εξαιτίας του Internet. Είναι χρήσιμο να λάβετε υπ’ όψη σας τον πλήρη αντίκτυπο του Internet, στη ζωή του παιδιού σας και πώς αυτό θα επηρεάσει την υπόλοιπη οικογένεια σας).
- 80-100 βαθμοί: ΣΟΒΑΡΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ (η χρήση του Internet προκαλεί σοβαρά προβλήματα στη ζωή του παιδιούς σας και κατά πάσα πιθανότητα, σε αυτήν της οικογένειας σας. Χρειάζεται να αντιμετωπίσετε αυτά τα προβλήματα άμεσα).
Αν θέλετε να απευθυνθείτε κάπου, σε περίπτωση εθισμού, υπάρχουν οι εξής υπηρεσίες.
ΑΘΗΝΑ
1) Μονάδα εφηβικής υγείας (Μ.Ε.Υ.) της Β΄παιδιατρικής κλινικής του πανεπιστημίου Αθηνών στο νοσοκομείο παίδων «Π & Α ΚΥΡΙΑΚΟΥ». 10π.μ-2μ.μ. Τηλ.: 210 7710824. Δέχεται παιδιά και Έφηβους μέχρι 18 ετών.
2) Τμήμα Παθολογικής χρήσης διαδικτύου ενηλίκων Μονάδα απεξάρτησης 18 Ανω ΨΝΑ. 9.00π.μ-8.00μμ Βουρνάζου 37 Αμπελόκηποι Τηλ.: 210 6448003,2106448980, Ε-mail : net18ano@gmail.com Δέχεται ενήλικες, όριο ηλικίας αποδοχής τα 18 έτη
3) ΚΕΘΕΑ ΠΛΕΥΣΗ Τμήμα Συμβουλευτικής για εφήβους και νεαρούς ενήλικες για τη προβληματική χρήση του διαδικτύου. Mαγνησίας 25 τηλ.:2108218883 9.00πμ-5μμ Ε-mail: info@kethea-plefsi.gr Δέχεται εφήβους και αναδυόμενους ενήλικες, όχι μεγαλύτερους των 24 ετών
4) Γραμμή Βοήθειας «ΥποΣΤΗΡΙΖΩ” Τηλέφωνο: 800 11 800 15 (χωρίς χρέωση) Ε-Mail: help@saferinternet.gr Web: www.saferinternet.gr
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ειδικό ιατρείο, Ψυχιατρική Κλινική Παιδιών και Εφήβων. Πέμπτη 9 π.μ.- 2 μμ Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης 2310 892.417. Δέχεται παιδιά και Έφηβους μέχρι 18 ετών.
ΣΕΡΡΕΣ
Το Κέντρο Πρόληψης της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών Ν. Σερρών » ΟΑΣΙΣ », Τηλ. 2321053222
