Στα πηγαδάκια των γονέων, ακούμε συχνά να λένε ότι «Εγώ δεν θέλω το παιδί μου να μεγαλώσει με αυστηρούς κανόνες όπως εγώ. Θέλω να χαρεί τα παιδικά του χρόνια». Ναι μεν καταλαβαίνουμε ότι παλαιότερα οι γονείς μας ήταν πολύ πιο αυστηροί (και ίσως αδικαιολόγητα αυστηροί σε κάποιες περιπτώσεις), όμως αυτό δεν σημαίνει ότι εμείς πρέπει να φτάσουμε στο άλλο άκρο. Δείτε το γράμμα ενός ανώνυμου αναγνώστη στην Gaurdian που θα σας προβληματίσει.
«Είστε αρκετοί από τους φίλους μου. Είστε αρκετοί από τους συγγενείς μου. Είστε πολλοί ξένοι που βλέπω στο πάρκο ή στο σούπερ μάρκετ. Όλοι αγαπάτε τα παιδιά σας, είστε αφοσιωμένοι γονείς, προβληματίζεστε για το ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να τα μεγαλώσετε, αλλά δυστυχώς κάποιες φορές μπορεί να κάνετε λάθος.
Θέλετε να είστε καλοί με τα μικρά σας συνεχώς. Δεν ξέρετε πώς να λέτε “όχι”. Αν ζητήσετε απ’ το παιδί να κάνει κάτι και σας αγνοήσει, το αφήνετε να κάνει το δικό του. Αν κάνει κάτι που δεν αρμόζει στην ηλικία του, αν χτυπήσει για παράδειγμα ένα άλλο παιδί, δεν μπορείτε να του δείξετε ποιες είναι οι συνέπειες των πράξεών του. Δεν εννοώ ότι είμαι υπέρ της τιμωρίας, απλά ότι κάποιοι γονείς δεν μπορούν να υποδείξουν στο παιδί το λάθος του.
Αρκετοί από εσάς έχετε παιδιά που γκρινιάζουν ή παραπονιούνται όλη την ώρα. Δεν σας πειράζει αν ένα παιδί 5 χρονών συμπεριφέρεται σαν μωρό. Νομίζετε ότι αν του ζητήσετε να μιλήσουν σαν ένα παιδί της ηλικίας τους, θα του προκαλέσετε ψυχολογικό τραύμα. Δεν συνειδητοποιείτε ότι αγνοώντας τον “μωρουδίστικο” τρόπο που μιλάει, θα πάρει το μήνυμα και θα μιλήσει κανονικά.
Τα αποτελέσματα του ελαστικού τρόπου με τον οποίο κάποιοι μεγαλώνουν τα παιδιά τους είναι καταστροφικά. Τα παιδιά φαίνονται ανώριμα και δεν σέβονται τις ανάγκες των υπολοίπων. Αρκετά παιδιά μπορεί ακόμα και να τ’ αντιπαθήσεις ως παρατηρητής ενώ κάποιοι ως γονείς, φαίνονται κουρασμένοι και δυστυχισμένοι.
Αρκετές φορές τυχαίνει να χάνετε την ψυχραιμία σας, αρχίζετε να ουρλιάζετε στα παιδιά και να τα “σοκάρετε” με τη συμπεριφορά σας.
Δεν σας κατηγορώ. Όλοι σας φαίνεται ότι έχετε ένα κοινό. Ένας από τους δυο γονείς σας πιθανώς ήταν αρκετά σκληρός, ήθελε να ελέγχει τα πάντα και συχνά σας τιμωρούσε. Όταν μεγαλώσατε βάλατε σκοπό να μην γίνετε έτσι. Έτσι, πήγατε στο άλλο άκρο. Σε μια απέλπιδα προσπάθεια να μην γίνετε αυταρχικοί, γίνατε υπερβολικά ελαστικοί. Ξεχνάτε ότι το σωστό είναι η μέση οδός: να δείχνετε στα παιδιά ότι ο λόγος σας είναι αυτός που μετράει πρώτος, αλλά να είστε τρυφεροί, δοτικοί, να δίνετε όλη την ενέργειά σας σ’ εκείνα, χωρίς όμως να ξεχνάτε ότι τα όρια είναι απαραίτητα για την υγιή συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού.
Κάποιοι από εσάς με ρωτήσατε με απόγνωση τι πρέπει να κάνετε, σας είπα τη γνώμη μου, την οποία δεχτήκατε. Προσπαθήσατε ν’ αλλάξετε και να ελέγξετε την συμπεριφορά σας, είχατε κάποιες επιτυχίες αλλά μετά συνεχίσατε ό,τι κάνατε πριν. Έφτασα στο συμπέρασμα ότι το να προσπαθείς ν’ αλλάξεις τις αντιδράσεις σου δεν σημαίνει να παλεύεις με όσα σε έχουν πληγώσει -πιθανώς χρειάζεσαι έναν τρόπο να καταπολεμήσεις τον πόνο και την κυκλοθυμία σου.
Ο ρόλος του γονέα έχει αλλάξει πολλές φορές μέσα σε λίγες δεκαετίες. Η φυσική τιμωρία δεν υφίσταται πια (πιστεύω ότι δεν είναι τυχαίο ότι η βία στην κοινωνία μας έχει μειωθεί σημαντικά). Οι συναισθηματικές ανάγκες των παιδιών είναι πολύ πιο σημαντικές πια. Αλλά τα μικρά παιδιά πρέπει να ξέρουν ότι ο κόσμος είναι ένα ασφαλές μέρος και ότι πάντα υπάρχει κάποιος που μπορεί να τους στηρίξει ψυχολογικά, να τους ελέγξει αν χρειαστεί, ξεπερνώντας τα όρια του εγωκεντρισμού που ο ίδιος έχει βιώσει.
Να είστε τρυφεροί. Να είστε ευγενικοί. Να έχετε ενσυναίσθηση και κατανόηση. Αλλά ταυτόχρονα να έχετε και τον έλεγχο. Γιατί κάποια μέρα το μικρό, κακομαθημένο παιδί σας θα γίνει ένας θυμωμένος έφηβος με προβλήματα κοινωνικοποίησης και τότε θα είναι πολύ αργά.»
