«Αυτό που πρέπει να κάνει ο σημερινός γονέας -και κατά συνέπεια ο μπαμπάς- είναι να αναλάβει την ευθύνη του ρόλου του. Και ο μπαμπάς έχει ένα μεγαλύτερο χρέος σε αυτό, επειδή συχνά οι μαμάδες περνούν περισσότερο χρόνο με τα παιδιά σε σχέση με τους μπαμπάδες. Θα πρέπει, λοιπόν, να συνειδητοποιήσουμε τη σημασία της φυσικής παρουσίας δίπλα στα παιδιά όσο και της έννοιας του προτύπου που καλείται να δώσει ο πατέρας». Αυτή ήταν η πρώτη τοποθέτηση του ψυχολόγου κ. Ιωάννη Ξηντάρα, σε συζήτηση που είχαμε μαζί του για τους σημερινούς μπαμπάδες με αφορμή την «Ημέρα του Πατέρα», που γιορτάζεται αυτή την Κυριακή 17 Ιουνίου.
«Ο ρόλος του πατέρα είναι δύσκολος και απαιτητικός, αλλά πολύ όμορφος», συνεχίζει ο κ. Ξηντάρας. «Κάτι που πολλοί άντρες είναι δύσκολο να το καταλάβουν ακόμα και σήμερα και αυτό έχει να κάνει με την προσωπική ανάπτυξη του καθενός. Ένας άνδρας που επιτρέπει στον εαυτό του να αναπτυχθεί προσωπικά, διαβάζει, εργάζεται, γνωρίζει κόσμο, συναναστρέφεται, συζητά, ακούει, σχηματίζει γνώμη δεν έχει να φοβηθεί τίποτα. Ένας άνδρας που σκέφτεται το τι θα πει ο κόσμος, περιορίζεται σε πλαίσια και δεν ανοίγει τους ορίζοντές του. Θα πάρει προφυλάξεις που τον κρατούν έξω από τις καθημερινές οικογενειακές στιγμές, οι οποίες περιλαμβάνουν ακόμα και τις δουλειές του σπιτιού, αλλά είναι τόσο όμορφες και γεμάτες ουσία. Παλιότερα, η κοινωνική επιταγή που ήθελε τον μπαμπά να είναι διαρκώς έξω από το σπίτι για να φέρνει χρήματα, ήταν εντονότερη. Οι μπαμπάδες είχαν αναλάβει αυτό το κομμάτι το οποίο τους στερούσε το να μπουν στην καθημερινή ρουτίνα και ευχαρίστηση μιας οικογένειας. Όλα αυτά ίσως να ακούγονται βαρετά, αλλά κρύβουν μικρές χαρές από τις οποίες οι μπαμπάδες απουσίαζαν. Πολλοί αντιστέκονται ακόμα και σήμερα σε αυτή την αλλαγή θεωρώντας την ταμπού. Σκέφτονται τι θα πουν οι φίλοι τους, ο κόσμος ή η οικογένειά τους αν μαθευτεί, ότι βοηθούν τη σύζυγο με τις δουλειές του σπιτιού, για παράδειγμα. Οι μπαμπάδες, όμως, δεν έχουν να φοβηθούν ούτε να χάσουν τίποτα».
Πώς μπορεί, ωστόσο, ένα πρότυπο τόσο δυνατό και τόσων χρόνων να ξεπεραστεί;
«Δεν είναι εύκολο να φύγει αυτό το πρότυπο μέσα από τους μπαμπάδες. Ένας κρίσιμος παράγοντας για να γίνει αυτό, να ξεπεράσει δηλαδή ο μπαμπάς το πρότυπο του δικού του “αμέτοχου” πατέρα, είναι η σχέση του με τη σύζυγό του. Αν έχει δίπλα του μια γυναίκα ανοιχτόμυαλη, η οποία θέλει να δει τον άνδρα της ισότιμο σε μια υγιή σχέση, τότε υπάρχουν δύο εκδοχές: ή τα μέλη του ζευγαριού θα συγκρουστούν και ο άντρας θα αποχωρήσει ή θα συμβαδίσουν σε μία σχέση χωρίς διακρίσεις όπου θα κυριαρχούν οι ισότιμες αξίες, η αλληλοεκτίμηση και ο σεβασμός”, τονίζει ο γνωστός ψυχολόγος.
«Η διαφοροποίηση του πατέρα, λοιπόν, σήμερα προέρχεται σε μεγάλο βαθμό από τη διαφοροποίηση των γυναικών. Οι γυναίκες αποκτούν, ορθώς, έναν πιο ισότιμο ρόλο μέσα στην κοινωνία και κατά συνέπεια “αναγκάζουν” τους συζύγους τους να κατέβουν από τον “θρόνο” τους και να βοηθήσουν ισότιμα. Βέβαια, αν αυτό το αγκαλιάσουμε και εμείς ως άντρες θα αντιληφθούμε μια θαυμάσια ευκαιρία να εμπλακούμε με τα της οικογένειάς μας», συμπληρώνει.
Τι είναι, λοιπόν, πιο σημαντικό να κάνει ένας μπαμπάς σήμερα και ποια η σχέση του με τους γιους ή τις κόρες του;
«Επιμένω πάρα πολύ στο αξιακό κομμάτι. Δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία με πόσα παιχνίδια θα γεμίσουμε τα δωμάτια των παιδιών, αλλά οι αξίες που θα τους περάσουμε. Και αυτό γίνεται με πράξεις και όχι τόσο με λόγια. Δεν φτάνουν τα λόγια για να είμαστε σημαντικοί. Οι αξίες που ο μπαμπάς τηρεί, μεταφέρουν το αίσθημα της ασφάλειας στα παιδιά και τους δείχνουν πώς να γίνουν άξιοι πολίτες ενός κοινωνικού συνόλου. Τώρα, όσον αφορά στην σχέση πατέρα τέκνων: Στα κορίτσια ο πατέρας βλέπει την αυριανή γυναίκα, σημείο στο οποίο είναι πολύ χρήσιμος, καθώς με τη συμπεριφορά του απέναντί της και απέναντι στην μητέρα της η κόρη του θα αποκτήσει ένα σωστό πρότυπο άνδρα, για τις σχέσεις που θα δημιουργήσει αργότερα.
»Όσον αφορά τα αγόρια, ένας πατέρας γιων μπορεί πιο εύκολα να ταυτιστεί μαζί τους ως προς το φύλο και το ίδιο θα κάνουν και οι γιοι του. Ο μπαμπάς δεν πρέπει να έχει καμία αγωνία για το πώς θα καταφέρει να κάνει τα αγόρια του “άνδρες”. Άλλωστε, ο άνδρας δεν φαίνεται στην σεξουαλική του επιλογή, αλλά στο κοινωνικό του παράστημα. Εκείνο που οφείλει να μεταδώσει στα αγόρια του είναι ο σεβασμός στο διαφορετικό και αυτό θα γίνει μέσα από τη συμπεριφορά του. Όταν ο άνδρας έχει υγιή σχέση με τη σύζυγό του τότε και τα παιδιά μαθαίνουν να εκτιμούν τις σχέσεις μέσα από αυτό το παράδειγμα. Πολύ σημαντικό, φυσικά, είναι ο γονιός να αποδέχεται το παιδί του και τις επιλογές που εκείνο κάνει ή θα κάνει αργότερα στη ζωή του. Έτσι θα εξασφαλήσει την ψυχική ηρεμία και υγεία των παιδιών του, αλλά και την αυτοπεποίθησή τους».
Ποια συμβουλή θα δίνατε στους σημερινούς νέους μπαμπάδες;
«Ένα πράγμα που το προσπαθώ και εγώ πολύ ως μπαμπάς δύο αγοριών: Κάντε ό,τι μπορείτε για να είστε πιο πολλές ώρες με τα παιδιά σας. Είναι δύσκολο, αλλά αυτό πρέπει να γίνει, ειδικά στις κρίσιμες ηλικίες (από 2 ετών έως και την ενηλικίωση). Πρέπει να είμαστε δίπλα στα παιδιά όχι μόνο νοητά, αλλά και ως φυσική παρουσία. Να είμαστε κοντά τους, την ώρα που τρώνε, που διαβάζουν, που πάνε για μπάνιο στη θάλασσα, την ώρα που πάνε για ύπνο. Το να μας βλέπουν τους δίνει ασφάλεια και αν καταφέρουμε να είμαστε δίπλα τους ως σωστοί και άξιοι άνθρωποι, τότε γινόμαστε σωστά πρότυπα…»
