Οι έφηβοι βρίσκονται σε ένα αναπτυξιακό στάδιο της ζωής τους, κατά το οποίο ετοιμάζονται να ανοίξουν τα φτερά τους και να δοκιμάσουν τα όρια του εαυτού τους σε νέες εμπειρίες. Έχουν φτάσει, επίσης, σε τέτοιο επίπεδο πνευματικής ανάπτυξης, ώστε να μπορούν πλέον να κατανοούν απόλυτα τις επιπτώσεις των πράξεών τους, καθώς και τις ικανότητες που έχουν να συμμετέχουν στα κοινά και να βοηθούν στην οικογένεια. Από την άλλη, βέβαια, οι περισσότεροι έφηβοι δεν θέλουν να περνούν πολλές ώρες στο σπίτι και, ακόμα κι αν ως παιδιά βοηθούσαν με τις δουλειές του σπιτιού, πλέον θα προσπαθήσουν να το αποφύγουν, αμφισβητώντας το πόσο απαραίτητες είναι.
Δεν είναι λίγες οι φορές που διαφωνίες όπως οι παραπάνω, σχετικά με τη βοήθεια που προσφέρουν οι έφηβοι στο σπίτι, θα οδηγήσουν σε τσακωμούς, οι οποίοι μπορεί να αναγκάσουν κάποιους γονείς να παραδώσουν τα όπλα και να αποφεύγουν να ζητούν το οτιδήποτε από τα παιδιά τους. Κι όμως, αξίζει τον κόπο να επιμείνετε. Γιατί οι δουλειές στο σπίτι είναι απαραίτητες, ώστε να διδάξουν τους εφήβους βασικές οικιακές ικανότητες, οι οποίες θα τους βοηθήσου να τα βγάλουν πέρα, όταν κάποια στιγμή θα χρειαστεί να ζήσουν μακριά από τους γονείς. Οι ικανότητες αυτές, εξάλλου, θα δώσουν και στα ίδια ένα αίσθημα αυτάρκειας, υπευθυνότητας και μια γενικότερη αυτοπεποίθηση, ενώ θα τους δώσουν να καταλάβουν πόσο σημαντικό είναι στη ζωή μας να είμαστε καθαροί και οργανωμένοι.
Τέλος, μέσα από αυτές τις δουλειές, τα παιδιά θα καταλάβουν πόσο ωφέλιμο είναι να συμβάλλουν όλοι στις ανάγκες της οικογένειας. Με το να βοηθάνε τους γονείς τους, και οι γονείς αντίστοιχα τα παιδιά τους σε όσα εκείνα δεν μπορούν να κάνουν, χτίζεται ένα σύστημα αμοιβαίας υποστήριξης και φροντίδας και αυτό αναμφίβολα οδηγεί σε ισχυρότερους οικογενειακούς δεσμούς.
Ποιες δουλειές στο σπίτι μπορεί εύκολα να κάνει ένας έφηβος
Αυτές που θα πρέπει να γνωρίζει στο μέλλον, όταν θα χρειαστεί να ζήσει μόνος του. Αν, μάλιστα, έχει ήδη μάθει να κάνει κάποια πράγματα ως μικρό παιδί, το πιθανότερο είναι ότι δεν θα δυσκολευτεί καθόλου. Έτσι, μπορεί να:
Προετοιμάζει το γεύμα, μαθαίνοντας να φτιάχνει κάποια βασικά φαγητά, π.χ. σαλάτα, ζυμαρικά, ομελέτα. Καθώς το κάνει αυτό, μπορεί να σημειώνει σε μία λίστα τι τρόφιμα λείπουν από το σπίτι. Μπορεί ακόμα να στρώνει το τραπέζι, αλλά και να μαζεύει και να πλένει τα πιάτα μετά το φαγητό.
Καθαρίζει το σπίτι. Ένας έφηβος μπορεί να βάλει ηλεκτρική σκούπα στο δωμάτιό του ή σε άλλους κοινόχρηστους χώρους του σπιτιού και να κάνει ένα βασικό καθάρισμα στο μπάνιο, ειδικά αφού το έχει χρησιμοποιήσει, μαζεύοντας π.χ. τις τρίχες του από τη ντουζιέρα και το νιπτήρα και καθαρίζοντας τη λεκάνη.
Ασχολείται με το πλύσιμο των ρούχων. Τουλάχιστον των δικών του. Το παιδί οφείλει να βάζει τα ρούχα του, που είναι για πλύσιμο, στο καλάθι με τα άπλυτα και να μην τα αφήνει παρατημένα στο δωμάτιό του. Επίσης, πρέπει να μπορεί να βάλει μόνο του πλυντήριο ρούχων, αν του το ζητήσετε, να απλώνει αλλά και να μαζεύει τα ρούχα που έχουν στεγνώσει, τοποθετώντας έπειτα, εκεί που έχετε συμφωνήσει, τα ασιδέρωτα.
Υπόλοιπες δουλειές στο σπίτι: Το παιδί θα πρέπει να μπορεί να σκουπίσει τη βεράντα, να αλλάξει μια λάμπα με ασφάλεια, αλλά και να σας βοηθά με το πλύσιμο του αυτοκινήτου.
Εξυπακούεται, ότι το διάβασμα για το σχολείο, όσο ηθική ικανοποίηση αλλά και υπευθυνότητα κι αν κάνει το παιδί να νιώθει, δεν θεωρείται σε καμία περίπτωση «δουλειά σπιτιού», αλλά δουλειά του παιδιού. Πρόκειται για μία ακόμα ευθύνη, όπως είναι για τους γονείς η ευθύνη της δικής τους δουλειάς, για την οποία πρέπει επίσης το παιδί να προγραμματίζει τον χρόνο του, έτσι ώστε να μη συμπίπτει με τις ώρες που βοηθά με τις δουλειές του σπιτιού. Οι Αμερικάνοι το αποκαλούν multi-tasking, να μπορείς να κάνεις, δηλαδή, πολλές δουλειές ταυτόχρονα, όπως κάνουμε όλοι μας στην ενήλικη ζωή.
Πώς «πιέζεις» έναν έφηβο που αρνείται να κάνει δουλειές στο σπίτι;
Καταρχάς, πρέπει να μιλήσετε στο παιδί. Να του εξηγήσετε τα δεδομένα της οικογένειας, τους κανόνες που έχετε θέσει και γιατί το έχετε κάνει. Κάντε τη δουλειά, που περιμένετε από το παιδί σας να κάνει, μαζί τις πρώτες φορές, για να του εξηγήσετε κάποιες τεχνικές και να βεβαιωθείτε ότι θα την κάνει σωστά. Μπορείτε, επίσης, να του πείτε ότι κάποιες φορές θα το ελέγχετε, για να είστε σίγουροι πως όλα έγιναν όπως πρέπει. Ωστόσο, σταδιακά, θα καταλαβαίνει και μόνο του πότε μια δουλειά πρέπει να ξαναγίνει, ώστε να μην χρειάζεται ο δικός σας έλεγχος. Πείτε στο παιδί να μπει στη θέση σας και να σκεφτεί τι περιμένετε από εκείνο –τι θα έκανε εκείνο με το έφηβο παιδί του αν ήταν γονιός; Τι δουλειές θα ζητούσε να κάνει. Έτσι, θα καταλάβει το μερίδιο της ευθύνης του και ότι δεν είναι «υπηρέτης» στο σπίτι.
Τέλος, μην ξεχνάτε, από την πρώτη κιόλας στιγμή, να επαινείτε το παιδί για την βοήθεια που προσφέρει στο σπίτι, δείχνοντάς του πόσο το εκτιμάτε και ενθαρρύνοντάς το, ώστε να συνεχίσει.
