Οι γονείς και οι δάσκαλοι είναι, συνήθως, οι πρώτοι άνθρωποι που θα αντιληφθούν ότι ένα παιδί αντιμετωπίζει δυσκολίες, ενώ πολλές φορές μπορεί και το ίδιο το παιδί να προστρέξει σε αυτούς για υποστήριξη. Είναι λοιπόν σημαντικό να υπάρχει μία ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας και να οικοδομηθεί σχέση εμπιστοσύνης, ώστε τα παιδιά να αισθάνονται άνετα να ζητήσουν βοήθεια.
Εξίσου σημαντική είναι και η ικανότητα να αντιληφθείτε οι ίδιοι πότε τα παιδιά σας μπορεί να αντιμετωπίζουν συναισθηματικές δυσκολίες. Τα παιδιά και οι έφηβοι έχουν την τάση να εσωτερικεύουν τα συναισθήματα τους. Έτσι, όταν κάτι τους προβληματίζει, μπορεί να μην το εκφράσουν και να μην ζητήσουν βοήθεια, ενώ την χρειάζονται. Μερικές φορές δεν συνειδητοποιούν καν ότι μπορούν να ζητήσουν βοήθεια. Είναι, λοιπόν, απαραίτητο για τους γονείς και τους δασκάλους να μπορούν να διαγνώσουν πότε κάτι «πάει στραβά» και να ξέρουν πώς να προσεγγίσουν τόσο τα παιδιά όσο και τους εφήβους.
Το να κάνετε το παιδί σας να ανοιχτεί και να μιλήσει μπορεί να αποδειχθεί πρόκληση. Οι παρακάτω προτάσεις θα σας βοηθήσουν να ξεκινήσετε συζητήσεις που θα σας επιτρέψουν να καταλάβετε τι πραγματικά συμβαίνει στη ζωή του.
Δώστε του ασφάλεια
Ο στόχος είναι να κάνετε το παιδί σας να αισθανθεί άνετα να σας μιλήσει και να εκφράσει τα συναισθήματα του. Ξεκινήστε ξεκαθαρίζοντας τον λόγο για τον οποίο θέλετε να κάνετε μία συζήτηση με το παιδί σας. Πολλές φορές, τα παιδιά και οι έφηβοι ανησυχούν ότι «έχουν κάνει κάτι λάθος», ότι θα τα επικρίνετε ή θα τα τιμωρήσετε, όταν ξεκινάτε να κάνετε ερωτήσεις ή μία σοβαρή συζήτηση. Επιβεβαιώστε του ότι δεν είναι έτσι και ότι απλά θέλετε να μιλήσετε για να καταλάβετε πώς αισθάνεται και να το βοηθήσετε, αν κάπου χρειάζεται την βοήθεια σας.
Είναι καλή ιδέα να αφιερώνετε χρόνο τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα για μία ανοιχτή, πρόσωπο με πρόσωπο συζήτηση με το παιδί σας, την ώρα κάποιου γεύματος ή κάνοντας μία βόλτα, πάντα σε ήρεμο και χαλαρό τόνο, φροντίζοντας απλά να είστε οι δυο σας και να μην υπάρχουν άλλοι περισπασμοί.
Ακούστε προσεκτικά
Αφιερώστε τον χρόνο για να ακούσετε με προσοχή αυτό που σας λέει το παιδί σας. Ορισμένες φορές, το μόνο που χρειάζεται ένα παιδί είναι κάποιον να το ακούσει. Προσπαθήστε να κατανοήσετε την δική του οπτική γωνία πριν ξεκινήσετε να προσφέρετε συμβουλές. Συχνά, η αγωνία σας μπορεί να σας κάνει να προσπαθήσετε να «διορθώσετε» τα πάντα. Αλλά σε πολλές περιπτώσεις, η καλύτερη βοήθεια που μπορείτε να προσφέρετε στο παιδί σας είναι να το ακούσετε με προσοχή και αγάπη.
Επιβεβαιώστε και υποστηρίξτε την ανάγκη του για βοήθεια
Αν το παιδί σας σας αποκαλύψει ότι αισθάνεται στεναχωρημένο ή θυμωμένο, για παράδειγμα, πείτε του ότι είστε περήφανος/νη που μπορεί να μοιράζεται τα συναισθήματα του. Επικοινωνήστε του ότι κατανοείτε ότι χρειάζεται θάρρος για να μιλήσει κανείς ανοιχτά και να μοιραστεί όλα όσα σκέφτεται και ότι εκτιμάτε την εμπιστοσύνη που σας δείχνει. Αν το παιδί σας φαίνεται να χρειάζεται περισσότερη βοήθεια από όση μπορείτε η ίδια ή ο ίδιος να προσφέρετε, μην διστάσετε να ζητήσετε την γνώμη κάποιου ειδικού.
Να είστε αυθεντικοί
Προσπαθήστε να αποφύγετε τις στείρες διδαχές και μην ακούγεστε σαν να διαβάζετε ένα ρόλο. Ειδικά οι έφηβοι, καταλαβαίνουν αμέσως όταν δεν είστε αληθινοί. Αν είστε κι εσείς ανοιχτοί, αυθεντικοί και ήρεμοι, θα βοηθήσετε και το παιδί να αισθανθεί το ίδιο.
Μην φοβάστε να πείτε «Δεν ξέρω»
Ως γονιός αλλά και ως δάσκαλος, είναι ΟΚ να παραδεχτείτε ότι δεν έχετε όλες τις απαντήσεις. Παρόλα αυτά, αν το παιδί σας σας εκφράσει μία ανάγκη ή ζητήσει κάτι, είναι απαραίτητο να καταβάλετε κάθε προσπάθεια για να βρείτε απαντήσεις ή κάποιον που μπορεί να το βοηθήσει.
Πηγή: American Psychological Association
