Κι όσο μικρότερα ήταν τα παιδιά, τόσο πιο έντονο ήταν αυτό το φαινόμενο. Επί γενεές, το πατρικό στερεότυπο ήταν αυτό του αυστηρού και αμέτοχου ανθρώπου, πολύ συχνά συνώνυμο με την άσκηση της εξουσίας.
Ο πατέρας ήταν αυτός που έφερνε τα χρήματα στο σπίτι, αποφάσιζε για όλους και ο λόγος του ήταν νόμος. Ο άνθρωπος που δεν τον είδαμε ποτέ να κλαίει…
Πολλοί συχνά με ρωτούν: Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος του πατέρα; Τι σημαίνει «είμαι πατέρας»; Τι κάνει ένας «καλός πατέρας»;
Πολλά αγόρια γαλουχήθηκαν με αυτές τις αρχές για να γίνουν κι αυτοί με τη σειρά τους οι αυστηροί και απρόσιτοι πατεράδες, θάβοντας μέσα τους όλη τη γλυκύτητα, την ομορφιά και την τρυφερότητα που συνεπάγεται η πατρότητα. Βέβαια, υπήρξαν και οι εξαιρέσεις. Οι άνδρες εκείνοι που δεν φοβήθηκαν να δακρύσουν στη θέα του νεογέννητου μωρού τους, να το κανακέψουν, να το αγκαλιάσουν, να το νανουρίσουν… αυτό για το παρελθόν γιατί τα τελευταία χρόνια κάτι έχει αρχίσει να αλλάζει.
Όλο και περισσότεροι μπαμπάδες συμμετέχουν ενεργά στο μεγάλωμα του παιδιού τους, από τις πρώτες κιόλας ώρες της ζωής του. Δείχνουν ανοικτά το συναίσθημά τους και διεκδικούν ένα ίσο μερίδιο στην καρδιά του.
Το πατρικό ένστικτο έρχεται να συναγωνιστεί το μητρικό και να δώσει στα παιδιά αυτό που πραγματικά χρειάζονται… την παρουσία του πατέρα.
Για πολλά χρόνια οι έρευνες επικεντρώνονταν μόνο γύρω από την συναισθηματική ευημερία μιας μητέρας και πως αυτή επηρεάζει την ανάπτυξη του παιδιού της, και πως τα συναισθήματα της θα επηρεάσουν αργότερα την συμπεριφορά του παιδιού.
Έρευνες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας αναδεικνύουν το πόσο σημαντικός είναι ο μπαμπάς για τη ζωή ενός παιδιού, για την εξέλιξή του, τη συναισθηματική του ανάπτυξη, την νοημοσύνη, ακόμα και την εκπαιδευτική του πορεία. Πρόσφατες μελέτες όμως έχουν δείξει ότι η εμπλοκή του πατέρα στη ζωή του παιδιού έχει σημαντικές επιπτώσεις στην συναισθηματική του ανάπτυξη μεταξύ 24- 36 μηνών και στο νηπιαγωγείο. Η αγάπη που εκδηλώνει ένας πατέρας προς το παιδί του είναι εξίσου σημαντική.
Επιστημονικές αποδείξεις
Η απόρριψη ή η αποδοχή ενός παιδιού, επηρεάζει την ανάπτυξή του, την αυτοπεποίθηση και τη συναισθηματική του σταθερότητα στον ίδιο βαθμό είτε πρόκειται από τον πατέρα είτε από την μητέρα.
Σε ό,τι αφορά το σχολείο, έχει αποδειχτεί ότι όσα παιδιά απολαμβάνουν την ενεργό και συστηματική συμμετοχή του πατέρα τους, έχουν υψηλότερο επίπεδο μόρφωσης και αναπτύσσουν καλύτερες σχέσεις φιλίας με παιδιά και των δυο φύλων. Σε ό,τι αφορά τα κορίτσια, όσα καλή σχέση με τον πατέρα τους στην εφηβεία, έχουν ως ενήλικες καλύτερες σχέσεις με τον σύντροφο η τον σύζυγό τους. Αυτά είναι μόνο μερικά από τα ευρήματα των ερευνών, αλλά δεν θα σταθώ σε αυτές. Ως σύμβουλος ενσυναίσθησης (empathy coach) υποστηρίζω ότι, όταν μιλάμε για τόσο σημαντικές σχέσεις οι μελέτες πολύ λίγη σημασία έχουν… το συναίσθημα είναι αυτό μετράει. Απλώς αποτυπώνουν μια πραγματικότητα.
Στο ερώτημα λοιπόν, πόσο μπαμπά χρειάζονται τα παιδιά θα απαντήσω… «πολύ, όσο πιο πολύ τόσο καλύτερα» όσο χρειάζονται και τη μαμά τους… Και σαφώς υπάρχουν παιδιά που μεγαλώνουν χωρίς πατέρα, και τα καταφέρουν και γίνονται εξαιρετικοί άνθρωποι όπως υπάρχουν και παιδιά που μεγαλώνουν χωρίς μητέρα, ή χωρίς κανέναν από τους δύο φυσικούς γονείς τους…
Πώς αλλάζει η πατρότητα τον άνδρα;
Εκτός από τις επιπτώσεις που έχει η πατρότητα στα παιδιά, η άσκηση του πατρικού ρόλου έχει μια σημαντικά οφέλη και για τον ίδιο τον άντρα. Μελέτες έχουν δείξει ότι μέσα από την διαδικασία αυτή ο άντρας ενηλικιώνεται, αποκτά αυξημένη υπευθυνότητα , καθίσταται πιο συμπονετικός, πιο γλυκός και πιο ήπιος. Αναπτύσσουν μια ευρύτερη γκάμα ικανοτήτων, απολαμβάνουν αυτοπεποίθηση και είναι πιο ικανοί να ανταπεξέλθουν σε πιο πολύπλοκους ρόλους.
Ο ρόλος του ενεργού, τρυφερού πατέρα είναι από μόνος τους μαγικός. Εμπεριέχει πολύ αγάπη και δοτικότητα, χτίσιμο αυτοπεποίθησης και τόνωση της αυτοεκτίμησης. Και αυτό είναι σημαντικό να το αναγνωρίσουν και οι μητέρες. Να δώσουν στα παιδιά και στον μπαμπά τους το χώρο που χρειάζονται για να αναπτύξουν τη σχέση τους. Να ενθαρρύνουν τον σύντροφό τους να αναλάβει το ρόλο του ενεργά. Σε καμία περίπτωση αυτό δεν πρέπει να γίνει καταναγκαστικά.
Τα παιδιά μας, μας χρειάζονται… πολύ και στην αγάπη δεν χωράνε όρια. Όσο περισσότερο τόσο καλύτερα…
Ναταλία Δανδόλου
Σύμβουλος Ενσυναίσθησης (empathy coach) σχέσεων και γονεϊκότητας
Διαχείριση απωλειών, πένθους, διαζυγίου
Ομήρου 2 και Αλωνιών Κηφισιά
