Προκαλούμε την επιθετική συμπεριφορά του παιδιού όταν:
• Tου κάνουμε διαρκώς παρατηρήσεις του τύπου «μην το κάνεις αυτό».
• Tο τιμωρούμε με το παραμικρό.
• Δεν έχουμε σταθερή συμπεριφορά, π.χ., τη μια είμαστε ανεκτικοί με κάτι που έκανε και την άλλη το τιμωρούμε αυστηρά για το ίδιο πράγμα.
• Eίμαστε πολύ αυταρχικοί και δεν του επιτρέπουμε να αναπτύξει πρωτοβουλίες.
• Tο συγκρίνουμε με άλλα παιδιά και το υποτιμούμε.
• Δεν καλύπτουμε τις συναισθηματικές του ανάγκες.
• Oι ίδιοι είμαστε πολύ περισσότερο επιθετικοί κι αποτρεριπτικοί απ’ όσο νομίζουμε, με αναμενόμενο αποτέλεσμα το παιδί να μιμείται τη δική μας συμπεριφορά.
• Δείχνουμε μεγάλη ανοχή και δεν αντιδρούμε στα επιθετικά ξεσπάσματα του παιδιού προς εμάς τους ίδιους ή προς τους γύρω του.
Τι θα πρέπει να κάνουμε στις δύσκολες καταστάσεις
• Nα γνωρίζουμε πως, όταν το παιδί είναι θυμωμένο, εκείνη τη στιγμή είναι μάταιο να προσπαθήσουμε να του μιλήσουμε. Πρέπει πρώτα να ηρεμήσει και ύστερα να συζητήσουμε μαζί του.
• Όταν βλέπουμε ότι το παιδί αρχίζει να θυμώνει, το πλησιάζουμε. Πολλές φορές το πλησίασμα του γονιού δίνει στο παιδί σιγουριά και αποτρέπει την επιθετικότητα.
• Όταν επιτίθεται σε ένα άλλο παιδί, το παίρνουμε τρυφερά και πηγαίνουμε πιο πέρα για να ηρεμήσει.
• Μένουμε κοντά του και δεν το αφήνουμε μόνο του. Πολλές φορές πρέπει να ενεργούμε σαν να είμαστε ο «αυτοέλεγχος» του παιδιού.
• Είμαστε σαφείς στις υποδείξεις μας, γιατί τα μικρά παιδιά δεν καταλαβαίνουν ότι, π.χ., δαγκώνοντας κάποιον, ο άλλος νιώθει έντονο πόνο. Αντί να δίνουμε στο παιδί αρνητικές εντολές –«Μη δαγκώνεις!»– να κάνουμε τη σύσταση με θετικό τρόπο, προτείνοντας εναλλα-κτικές συμπεριφορές: «Όταν δαγκώνεις, ο άλλος πονάει. Αντί να χτυπάς ή να δαγκώνεις, μπορείς να μιλάς, να δείχνεις αυτό που θέλεις με λόγια και όχι με χειρονομίες».
• Όταν αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα λεκτικά, αντί να χειρονομεί, το επαινούμε λέγοντας «Μπράβο, μου άρεσε που αντί να σπρώξεις, διεκδίκησες αυτό που ήθελες με λόγια».
• Η συστηματική τιμωρία του παιδιού πάνω στον καβγά μπορεί να έχει χειρότερες συνέπειες και να το πεισμώσει.
