Απαιτείται μεγάλη προσοχή για να μην καταστρέψουμε την παιδική ηλικία τους!
Όλοι λέμε κατά καιρούς πράγματα για τα οποία μετανιώνουμε, ακόμα και στα παιδιά μας. Όμως η περίοδος που πρέπει να προσέχουν οι γονείς όσο ποτέ άλλοτε τα λόγια τους είναι όταν περνάνε από τη δύσκολη (για όλους) εμπειρία του διαζυγίου. Όλα όσα πουν -κυρίως μπροστά στα παιδιά τους- μπορούν όχι μόνο να χρησιμοποιηθούν εναντίον τους σε αίθουσα δικαστηρίου, σε περίπτωση αντιδικίας, αλλά και να στοιχειώσουν την πιο τρυφερή ηλικία των παιδιών τους για πάντα. Ακόμα, λοιπόν, και τις στιγμές που νιώθετε έτοιμη να εκραγείτε, πάρτε μια βαθιά ανάσα, μετρήστε μέχρι το δέκα και βεβαιωθείτε ότι δεν θα πείτε ποτέ αυτές τις φράσεις απευθυνόμενοι στα παιδιά σας:
Ο πατέρας σου (ή η μητέρα σου) είναι ανυπόφορος/η
Οποιοσδήποτε αρνητικός χαρακτηρισμός για τον άλλο όχι μόνο πληγώνει το παιδί που αγαπάει εξίσου και τους δύο γονείς του, αλλά επιπλέον το βάζει στη μέση των διαπληκτισμών τους. Ας μην ξεχνάμε ότι κάθε παιδί προέρχεται κατά 50% από τον πατέρα του και 50% από τη μητέρα του, κι όταν εμείς προσβάλλουμε τον έναν γονιό του αισθάνεται κι εκείνο προσβεβλημένο. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, τα παιδιά τείνουν να νιώσουν την ανάγκη να υπερασπιστούν και να προστατέψουν το γονιό που θεωρούν αδικημένο, ερχόμενα σε αντιπαράθεση με τον άλλον.
Θα είμαι πολύ στενοχωρημένη/ος μέχρι να ξανάρθεις
Εσείς το μόνο που θέλετε να κάνετε είναι να δείξετε στο παιδί πόσο πολύ θα σας λείψει τις ημέρες που θα μείνει στο σπίτι του/της πρώην συντρόφου. Στην πραγματικότητα όμως, αυτό που του μεταφέρετε είναι πως, κατά κάποιο τρόπο, η δική σας ευτυχία είναι δική του ευθύνη -κάτι που προσθέτει ένα δυσανάλογα μεγάλο βάρος στις πλάτες του παιδιού. Αυτό που ισχύει είναι ακριβώς το αντίθετο: εμείς είμαστε υπεύθυνοι για να είναι να τα παιδιά μας χαρούμενα, εκείνα δεν πρέπει να έχουν την έγνοια των γονιών τους.
Θα πάμε με το μπαμπά/τη μαμά στα δικαστήρια γιατί δεν δίνει χρήματα
Είτε πρόκειται για προβλήματα που προέκυψαν εξαιτίας του διαζυγίου είτε για οποιοδήποτε άλλο λόγο, ποτέ δεν μεταφέρουμε στα παιδιά τις αγωνίες μας για τα οικονομικά μας. Μπορείτε να αναφέρετε ότι οι συνθήκες έχουν αλλάξει και δεν μπορείτε να ξοδεύετε χρήματα για κάποια πράγματα πλέον, αλλά χωρίς να επεκταθείτε σε λεπτομερείς αναλύσεις. Ας αφήσουμε τα παιδιά να απολαύσουν την παιδική ηλικία τους χωρίς τέτοια άγχη!
Εγώ ήθελα να μείνει η οικογένειά μας ενωμένη αλλά ο μπαμπάς σου (ή η μαμά σου) δεν ήθελε
Για άλλη μία φορά το παιδί βρίσκεται στη μέση και στη δυσάρεστη θέση να πρέπει να «διαλέξει» τον έναν γονιό ή τον άλλο, ακόμα και υποσυνείδητα. Όταν ρίχνουμε ευθύνες στον άλλο, αυξάνουμε τη σύγχυση και τη θλίψη του παιδιού και του μεταφέρουμε το μήνυμα ότι η ευθύνη βαρύνει τον έναν και κατά συνέπεια θα πρέπει να απομακρυνθεί συναισθηματικά από εκείνον.
Όλοι οι άντρες είναι άχρηστοι / Όλες οι γυναίκες είναι ψεύτρες
Τέτοιου είδους εκφράσεις όχι μόνο πληγώνουν το παιδί, μιας και αναφέρονται έμμεσα στον έναν από τους δύο γονείς του, αλλά μακροπρόθεσμα θέτουν τις βάσεις για να αντιμετωπίσει στο μέλλον προβλήματα με το άλλο φύλο. Και σίγουρα δεν θέλετε μεγαλώνοντας να επαναλάβει τα ίδια λάθη που κάνατε κι εσείς στις σχέσεις του.
Είναι πολύ δύσκολο να μείνει αγαπημένο ένα ζευγάρι όταν κάνει παιδιά
Η πρώτη σκέψη του παιδιού όταν συνειδητοποιεί ότι οι γονείς του δεν έχουν την πρόθεση να μείνουν μαζί είναι πως ευθύνεται εκείνο. Φράσεις όπως αυτή, επιβεβαιώνουν το φόβο του και την αίσθηση πως εάν είχε κάνει κάτι διαφορετικά (π.χ. να μην γκρινιάζει πολύ ή να καθόταν πιο ήσυχο), θα μπορούσε να έχει αποτρέψει τις εξελίξεις. Κι αυτό είναι ένα τεράστιο βάρος για την ψυχή του.
Είσαι κι εσύ σαν τον πατέρα σου / τη μάνα σου
Σκεφτείτε τι μήνυμα στέλνει στο παιδί αυτή η φράση: δεν θέλετε να συνεχίσετε να ζείτε μαζί με τον άλλο γονιό και, μιας και το παιδί είναι πιστό αντίγραφό του, σίγουρα δεν το θέλετε ούτε κι αυτό στη ζωή σας. Έτσι το παιδί αρχίζει να αναρωτιέται εάν -εκτός από την παρουσία του άλλου γονιού στην καθημερινότητά του- θα χάσει και τη δική σας αγάπη και αποδοχή.
Ο μπαμπάς / η μαμά θα φύγει από το σπίτι για λίγες μέρες
Αποφύγετε τα «αθώα» ψέματα και μην απαντάτε με μισόλογα στις ερωτήσεις του παιδιού. Αντίθετα, προσπαθήστε να του εξηγήσετε την κατάσταση όσο πιο ειλικρινά γίνεται -ανάλογα και με την ηλικία του. Τα παιδιά έχουν να ανάγκη να αισθάνεται ότι το περιβάλλον όπου ζουν είναι λίγο πολύ σαφές και προβλέψιμο. Όταν συμβαίνει κάτι που δεν θα μπορούσαν να φανταστούν, όπως η μετακόμιση ενός γονιού σε άλλο σπίτι, θα χρειαστούν επαρκείς εξηγήσεις προκειμένου να μην αρχίσουν να πιστεύουν ότι ο κόσμος είναι ένα αβέβαιο και απρόβλεπτο μέρος.
Αν είναι να κλαις, πήγαινε στο δωμάτιό σου
Θα θέλατε η διαδικασία του διαζυγίου να μην πληγώσει το παιδί, όμως αυτό είναι εντελώς απίθανο. Όσο πολύ κι αν πονάτε βλέποντάς το θλιμμένο, θα πρέπει να του προσφέρετε την ελευθερία να εκφράσει τα συναισθήματά του. Εάν του δημιουργήσετε την εντύπωση ότι δεν θέλετε να το βλέπετε να εκφράζει τα αρνητικά συναισθήματα θα νιώσει την ανάγκη να τα κρύψει και να τα καταπιέσει, κάτι που μόνο κακό θα του κάνει.
Τώρα εσύ είσαι ο άντρας / η γυναίκα του σπιτιού
Η φράση αυτή μεταφέρει στο παιδί το μήνυμα ότι οι υποχρεώσεις του πλέον αυξάνονται και αναλαμβάνει έναν «ενήλικο» ρόλο. Ιδιαίτερα τα μικρά παιδιά τείνουν να παίρνουν κυριολεκτικά ό,τι λένε οι γονείς τους. Όμως κανένα παιδί, σε οποιαδήποτε ηλικία δεν πρέπει να νιώθει ότι αυτή η απόφαση των γονιών του του επιβάλει νέες υπευθυνότητες στο σπίτι.