Ήταν ο τρόπος που μεγάλωσα; Ίσως. Ακόμα ηχούν οι κουβέντες της μάνας μου στ’ αυτιά μου. «Όταν βλέπεις τα παιδιά να αποφεύγουν κάποιους ανθρώπους, να είσαι προσεκτική κι εσύ.» Άρα, καταλάβαινα πως τα παιδιά «βλέπουν» ή «καταλαβαίνουν» κάτι που οι μεγάλοι δεν βλέπουμε, δεν καταλαβαίνουμε. Κι άρχισα να το ψάχνω.
Όταν, στα 17 μου, διερωτήθηκα τι θέλω να κάνω στη ζωή μου, δεν έβλεπα τίποτε άλλο εκτός από το να ασχοληθώ με παιδιά, κι έτσι, έγινα νηπιαγωγός , ενώ περίπου συγχρόνως γεννήθηκαν και οι κόρες μου. Η αγνότητα, η απλότητα, η έμφυτη σοφία, η αγάπη, η τρυφερότητα, η σκέψη των παιδιών έξω από τα δικά μας καλούπια με γοήτευε. Κι όπου υπάρχει αγάπη οι δρόμοι της επικοινωνίας ανοίγουν και τότε διδάσκουμε και μαθαίνουμε. Ήταν μια αγάπη σαν φυσικό φαινόμενο. Ας πούμε πως βρέχει, είμαι παιδί και το ζω για πρώτη φορά. Θα τρέξω γρήγορα να καλυφθώ; Όχι. Θα δοκιμάσω την εμπειρία.
Στον παιδικό σταθμό μια φορά έβρεχε καταρρακτωδώς και τα παιδιά μου ζήτησαν να βγουν έξω. Επειδή ένα από τα παιδιά μόλις είχε επιστρέψει από βρογχίτιδα, ρώτησα, «Θα βραχούμε και κάνει κρύο. Έχει κανείς σκοπό να αρρωστήσει; Για να ξέρω να μην έρθω αύριο στο σχολείο άδικα». Απάντησαν με ένα στόμα: «Όχι!!! Να έρθεις! Δεν θα αρρωστήσουμε!» Κοίταζα ιδιαίτερα το παιδί για το οποίο ανησυχούσα, φώναζε κι εκείνο με την ψυχή του: ΌΧΙ! Οπότε βγήκαν όλα έξω, μαζί κι εγώ, και χόρευαν σαν νεράιδες στην βροχή, και ιδιαίτερα κάτω από την υδρορροή που το νερό κατέβαινε άφθονο! Την άλλη μέρα ήταν όλα εκεί. Και διηγιόντουσαν σε κάποιον που έλειπε την προηγούμενη τι «έχασε». Τα μάθημά μου; Εμπιστοσύνη κι άλλη εμπιστοσύνη.
Δεν είναι σημερινή μου άποψη ότι τα παιδιά ήταν και θα είναι Δάσκαλοί μου. Εκείνη την εποχή έγραφα άρθρα στο μηνιαίο περιοδικό του Καφέ Σχολειού κάτω από τον γενικό τίτλο «Μεγαλώνω το παιδί μου, με μεγαλώνει το παιδί μου». Ήταν από τότε οι μεγάλοι μου Δάσκαλοι. Και το λέω αυτό με πλήρη συναίσθηση γιατί είχα και άλλους Μεγάλους Δασκάλους, εκτός από τα παιδιά, και είχαν τόσα πολλά κοινά μεταξύ τους: αγνή καρδιά, ταπεινότητα, ακτημοσύνη ενώ πίστευαν στην αφθονία (απίστευτα μεγάλο μάθημα), υπομονή, δεν ήξεραν και δεν ήθελαν να πούνε ψέματα( το εκπληκτικό: η μαμά μου είπε να σας πω ότι δεν είναι εδώ!), αγαπούσαν με μια αγάπη χωρίς όρους, βοηθούσαν με σεμνότητα και διακριτικότητα.
Μα θα μου πείτε, τα παιδιά μου τσακώνονται μόλις ο άλλος τους αγγίξει κάτι «δικό» τους. Ας διερωτηθούμε μήπως άθελά μας, όταν η επιθυμία τους ήταν μόνο να χρησιμοποιήσουν κάτι, τους μάθαμε «το δικό μου» και «το δικό σου».
Μπορώ να συνεχίσω κι άλλο. Τα παιδιά, ό,τι μου έλεγαν, ό,τι με δίδασκαν ήταν επειδή έτσι φυσικά τους έβγαινε να μου πούνε κάτι και αμέσως έφευγαν, χωρίς να περιμένουν να δουν αν θα το κάνω. Όπως όλοι οι μεγάλοι δάσκαλοι.
Προλαβαίνω και σας απαντώ στην ερώτηση που μου κάνουν πολλοί. Μα πώς τα παιδιά τα θεωρείς σοφά, αφού δεν έχουν εμπειρία. Συμφωνώ, δεν έχουν εμπειρίες ζωής και γι’ αυτές μας επιλέγουν σαν τους καλύτερους γονείς για να τα οδηγήσουμε. Έχουν όμως την Σοφία του Βάθους , τη σοφία της πνευματικής διάστασης που άλλωστε όλοι είχαμε όταν γεννηθήκαμε και την ξεχάσαμε. Αυτήν την πνευματική διάσταση είχα ανάγκη για να συμπληρώσω τα «μαθήματα» που ήρθα να μάθω σε αυτήν τη ζωή. Και αυτήν τη σοφία έρχονται να μας διδάξουν, αν θέλουμε, όποτε είμαστε έτοιμοι, να τα ακούσουμε.
Σοφία Φώτεινα
