Οι άνδρες αναλαμβάνουν τον ρόλο του πατέρα με επίγνωση και αφοσίωση στις μέρες μας, σε αντίθεση με παλαιότερες εποχές που η παρουσία του πατέρα ήταν περιφερειακή και σχετιζόμενη με πρακτικές ανάγκες του παιδιού και της οικογένειας. Όλες οι σύγχρονες επιστημονικές έρευνες καταδεικνύουν τη σημασία του πατρικού ρόλου στην εξέλιξη του παιδιού. Φυσικά ο κάθε πατέρας προέρχεται από τη δική του οικογένεια με συγκεκριμένα πρότυπα, έχει την προσωπικότητά του και τους στόχους του για το πώς θέλει να είναι η οικογένεια και τα παιδιά του.
Γράφει για η Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος
Υπάρχουν συγκεκριμένες συμπεριφορές, στάσεις ζωής και πεποιθήσεις που βοηθάνε έναν πατέρα να ‘δεθεί’ με υγιή τρόπο με το παιδί του, να του δώσει σημαντικά μαθήματα ζωής και μέσα από μια γερή μεταξύ τους σχέση να του δώσει τα εφόδια για αυτονομία και ανάπτυξη μεγαλώνοντας.
Tο στοιχείο της έκπληξης. Τα παιδιά, γενικά, τρελαίνονται για ωραίες εκπλήξεις! Το να βρεθούν, για παράδειγμα, ξαφνικά σε ένα ευχάριστο περιβάλλον διασκέδασης όταν δεν το περιμένουν, είναι αναζωογονητικό, όχι μόνο για τα παιδιά, αλλά και για τους μπαμπάδες! Μικρές ή μεγάλες εκπλήξεις είναι ευπρόσδεκτες. Οργανώστε μια μικρή βόλτα, βρεθείτε σε χώρο παιχνιδιού που αγαπάνε τα παιδιά σας, οργανώστε κρυφτό μέσα στο σπίτι… Δε χρειάζονται άπειρες ώρες, αλλά μπόλικη καλή διάθεση, όταν ο χρόνος σας είναι λιγοστός.
Η ομορφιά των ‘ραντεβού’ με το παιδί σας. Σκεφτήκατε να βγείτε ραντεβού με… το παιδί σας; Αφήστε του ένα ωραίο σημείωμα, στείλτε του ένα μήνυμα με ηλεκτρονικό ή μη τρόπο και προσκαλέστε το να βγείτε ραντεβού. Μπορείτε να συνδυάσετε ακόμα και κάποια δική σας δουλειά (πχ σούπερ μάρκετ) και στη συνέχεια να πάτε για ένα γλυκό ή φαγητό. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργείτε έναν ισχυρό δεσμό με το παιδί σας και παράλληλα θετικές, ανεξίτηλες αναμνήσεις!
Η σημασία του να βρίσκεστε στο επίπεδο του παιδιού. Μερικές φορές οι μπαμπάδες επιθυμούν να ‘σπρώξουν’ τα παιδιά τους να μεγαλώσουν πιο γρήγορα, ή δυσκολεύονται να κάνουν πράγματα μαζί τους σε μικρή ηλικία. Παρόλο που το να ωθήσει κανείς το παιδί του πιο μπροστά έχει και οφέλη, ωστόσο για τα παιδιά είναι σημαντικό να κατέβει ο ενήλικας στο επίπεδό τους, κυριολεκτικά και μεταφορικά: παιχνίδι στο πάτωμα, ενασχόληση με δραστηριότητες που αγαπάει το παιδί. Έτσι, μπορεί για ένα τετράχρονο να είναι δύσκολο να καταλάβει όλες τις λεπτομέρειες του πώς παίζεται το ποδόσφαιρο, ωστόσο λατρεύει να κλωτσάει τη μπάλα παρέα με τον μπαμπά του. Εδώ συχνά με ρωτάνε οι γονείς: «πρέπει πάντα να αφήνω το παιδί να κερδίζει;», ή αντίθετα «πρέπει να κερδίζω εγώ πάντα;». Η απάντηση είναι ότι προσπαθεί κανείς να διατηρήσει μια καλή ισορροπία ανάμεσα στο να κερδίζει ο ενήλικας μερικές φορές, τις λιγότερες, και να αφήνει το παιδί να κερδίσει τις περισσότερες. Αλλιώς, σκεφτείτε την ανισορροπία δυνάμεων: ο μεγάλος νικάει τον μικρό! Όμως, για να έχει νόημα ότι το παιδί κερδίζει και να αποκομίσει κάτι θετικό από αυτό, θα πρέπει να το αντιλαμβάνεται ότι έγινε χάρη στη δική του προσπάθεια και όχι επειδή το αφήσατε εσείς!
Παιχνίδι- δραστηριότητα ζωτικής σημασίας. Δε λέμε όχι στο εκπαιδευτικό ηλεκτρονικό παιχνίδια και, γενικότερα, στην εξέλιξη και την τεχνολογία. Επιστημονικά, όμως, λέμε ‘ναι’, στο παιχνίδια που βασίζεται στην υγιή, φυσική και δια ζώσης αλληλεπίδραση μεταξύ μπαμπά και παιδιού. Μπάλα, επιτραπέζια, χτίσιμο κάστρων, κυνηγητό, παιχνίδια ρόλων και φαντασίας χτίζουν τη φαντασία, τη σκέψη, τη σχέση με τον μπαμπά και δημιουργούν ανεξίτηλες ωραίες αναμνήσεις.
Η αξία του να έχετε κοινά ενδιαφέροντα. Ποιο είναι το χόμπι σας; Έχετε την ευκαιρία ως ενήλικας να αφιερώσετε χρόνο στο χόμπι σας; Τι σας άρεσε να κάνετε όταν ήσασταν παιδί; Ψάρεμα, μπάλα, αθλητικά, ποδήλατο, κατασκευές, μουσική, οτιδήποτε ήταν ή εξακολουθεί να είναι το χόμπι σας, αφιερώστε του χρόνο. Βρείτε κάποιο στοιχείο από αυτό που αγαπάτε για να συνδεθείτε με το παιδί σας, αγόρι ή κορίτσι.
Γίνεται… προπονητής! Σιγά-σιγά γίνεται της μόδας για τους μπαμπάδες να έχουν πιο ενεργητικό ρόλο στη ζωή των παιδιών τους. Μια ευχάριστη ενασχόληση για τους μπαμπάδες είναι να προπονούν τα παιδιά τους σε κάποια αθλητική δραστηριότητα. Ο διπλός ρόλος του μπαμπά-προπονητή μπορεί να βοηθήσει στο χτίσιμο γερής σχέσης πατέρα-παιδιού και να βοηθήσει στη δημιουργία δεξιοτήτων όπως το ομαδικό πνεύμα, η συνεργασία και η αγάπη για τον αθλητισμό. Ας μην ξεχνάμε ότι με αυτόν τον τρόπο εμφυσούμε στο παιδί την ιδέα της κίνησης και άθλησης ως σημαντικού τρόπου ζωής.
Εθελοντική προσφορά. Σίγουρα κάτι που λείπει σε μεγάλο βαθμό από την κουλτούρα μας αυτή την εποχή! Η εθελοντική προσφορά είναι παρεξηγημένη και μόλις πρόσφατα ξανάρχισε να έρχεται στο προσκήνιο. Είναι όμως σημαντικό να διδάξουμε σε ένα παιδί την αξία του να βοηθάει κάποιον άλλον χωρίς αντάλλαγμα και να παίρνει χαρά από το να προσφέρει χαρά σε άλλους που βρίσκονται σε δυσμενή θέση. Η εθελοντική προσφορά όχι μόνο ζεσταίνει την καρδιά, αλλά δείχνει ένα μονοπάτι αγάπης και καλοσύνης για τη ζωή.
Βάλτε λίγη περιπέτεια στη ζωή σας. Στους μπαμπάδες αρέσει η περιπέτεια! Γιατί να μην τη μοιραστείτε με το παιδί σας; Πάντα σε πλαίσια ασφάλειας, μπαμπάδες και παιδιά μπορούν να ζήσουν μια μικρή περιπέτεια, όπως το να πάνε μια βόλτα με το αυτοκίνητο σε ένα άγνωστο μέρος της πόλης όπου ζουν, να περπατήσουν σε ένα γειτονικό τους βουνό ή να δοκιμάσουν κάτι καινούργιο, όπως το φαγητό σε ένα εστιατόριο με γεύσεις από άλλη χώρα ή ένα σπορ που δεν το έχουν κάνει ως τώρα.
Η χαρά της δημιουργίας. Μπαμπάδες, για σκεφτείτε τι είναι αυτό που σας αρέσει να φτιάχνετε; Σας αρέσει να μαστορεύετε; Να μαγειρεύετε; Να παίζετε μουσική; Να κατασκευάζετε αντικείμενα; Οτιδήποτε δημιουργικό σας αρέσει, μοιραστείτε το με το παιδί σας, είτε είναι αγόρι είτε κορίτσι. Με αυτό τον τρόπο διδάσκετε στο παιδί ότι μπορεί να βρει ευχαρίστηση και χαρά ανά πάσα στιγμή μέσα από αυτό που το ίδιο δημιουργεί, και μάλιστα μπορεί έτσι να συνεισφέρει και στο γενικό καλό.
Η απλή ευχαρίστηση της συνομιλίας. Οι μπαμπάδες συχνά ξεχνάνε πόσο σημαντικό είναι να μιλάνε με τα παιδιά τους! Όχι να τους δίνουν μαθήματα ζωής, ούτε να τους κάνουν ανάκριση για τη σχολική ή κοινωνική τους ζωή, αλλά απλώς να συζητάνε, για απλά, καθημερινά πράγματα, για σκέψεις, επιθυμίες, όνειρα, την καθημερινότητα… Οι συζητήσεις μπορεί να γίνουν σε οποιοδήποτε μέρος, οποιαδήποτε στιγμή: στο αυτοκίνητο πηγαίνοντας στο σχολείο, στα μέσα μαζικής μεταφοράς, στις διακοπές, ή στον καναπέ. Το να βρει ο μπαμπάς χρόνο για να συνομιλήσει με το παιδί του είναι ένα από τα σημαντικότερα δώρα που του προσφέρει.
Ίσως ήδη κάνετε κάποια από αυτά τα πράγματα, χωρίς να το έχετε καν σκεφτεί. Όμως, το ζητούμενο είναι να κάνετε την εξής αλλαγή: αντί να πάτε με ‘αυτόματο πιλότο’, την επόμενη εβδομάδα διαλέξτε κάποιες από αυτές τις δραστηριότητες και κάντε τις με το παιδί σας. Με αυτό τον τρόπο θα δημιουργήσετε ισχυρό συναισθηματικό δεσμό και ωραίες αναμνήσεις για εσάς και το παιδί σας!