Σας καλούμε να κάνετε μια μικρή αναδρομή στα παιδικά σας χρόνια και να αναλογιστείτε τον δάσκαλο εκείνο που σας έκανε να τον χαζεύετε με το στόμα μισάνοιχτο. Αυτόν τον φωτισμένο νου που σας ενέπνευσε χωρίς καν να καταλάβετε γιατί. Που σας «έψησε» ότι τα μαθηματικά τελικά δεν είναι και τόσο δύσκολα, που σας έδωσε κίνητρο για να ανοίξετε κανένα βιβλίο, που έκανε το στιλό σας να τρέχει σαν τρελό πάνω στο χαρτί κρατώντας σημειώσεις με φρενήρεις ρυθμούς για να μη χαθεί ούτε μια του λέξη. Αυτόν τον εκπαιδευτικό που έδινε ώθηση κι ενέπνεε σεβασμό, χωρίς να τον φοβάστε.
Θυμηθείτε για λίγο τον Δάσκαλο που φώτισε κρυμμένες γωνίτσες του μυαλού σας.
Αν είχατε έναν τέτοιο δάσκαλο.
Γιατί, η πικρή αλήθεια είναι ότι αυτοί οι φοβεροί δάσκαλοι, που κάνουν μαγικά και καταφέρνουν να διαμορφώσουν συνειδήσεις, να εμπνεύσουν και να διδάξουν (εδώ, αν δεν φοβόμασταν μη φανούμε δραματικοί, θα βάζαμε «δ» κεφαλαίο) είναι λαχείο.
Ποια χαρακτηριστικά έχει, λοιπόν, ο «ιδανικός» δάσκαλος; Ποιο είναι το προφίλ του δασκάλου που κάθε γονιός θα ήθελε να διδάσκει το παιδί του;
Έχουμε να κάνουμε -ταπεινά- μερικές προτάσεις.
-Ο «ιδανικός δάσκαλος» ξέρει ότι τα παιδιά για να μάθουν κάτι από ‘σένα πρέπει, αν όχι απαραίτητα να σε συμπαθήσουν, να σε εκτιμήσουν.
-Ξέρει ότι ο ρόλος ο δικός του, αλλά κι ο ρόλος του γονιού, είναι να δώσει κατευθυντήριες κι όχι να «καπελώσει». Ότι είναι ρόλος υποστηρικτικός, όχι ρόλος αφεντικού.
-Ο δάσκαλος που όλοι θα θέλαμε για τα παιδιά μας, γνωρίζει ότι οι βαθμοί είναι το μέσο για την επιτυχία, δεν είναι η επιτυχία…
-…Και προωθεί την άποψη ότι διαβάζουμε για να μάθουμε, όχι για να πάρουμε 20 και κάνουμε εργασίες για να εμπεδώσουμε όσα διδαχτήκαμε, όχι για να κερδίσουμε τον έπαινο του εκπαιδευτικού.
–Ξέρει να ζητά συγγνώμη, όταν κάνει λάθος και είναι κάτοχος της προφανούς αλήθειας: κανείς δεν τα ξέρει όλα. Όλοι κάτι ξέρουμε κι όλοι κάτι αγνοούμε, κι ο δάσκαλος δεν είναι εξαίρεση. Όπως έχει γράψει ο Paulo Freire στο βιβλίο του «Δέκα Επιστολές προς εκείνους που τολμούν να διδάσκουν», «Η ταπεινοφροσύνη προϋποθέτει θάρρος, αυτοπεποίθηση, αυτοσεβασμό και σεβασμό για τους άλλους».
-Ο «ιδανικός» εκπαιδευτικός είναι αποφασιστικός, θαρραλέος αλλά και δημοκρατικός.
-Ο καλός δάσκαλος θέλει οι μαθητές του να μάθουν.
–Και θα το πει χίλιες και τρία εκατομμύρια φορές μέχρι να το καταλάβουν. Χωρίς να δυσανασχετήσει. Ή, μάλλον, χωρίς να δείξει ότι δυσανασχέτησε.
-Ο καλός δάσκαλος πιστεύει στους μαθητές του. Πιστεύει ότι μπορούν να τα κάνουν σχεδόν όλα. Κι αν τύχει να υποθέσει ότι ίσως και να μην μπορούν, θα βάλει τα δυνατά του να τους πείσει για το αντίθετο.
-Ο καλός δάσκαλος ακολουθεί (κατά γράμμα ή εμπειρικά) την οδηγία της Μαρίας Μοντεσσόρι: «Ένα παιδί που δέχεται συχνά κριτική, μαθαίνει να κατακρίνει τους άλλους. Όταν ένα παιδί επαινείται συχνά, μαθαίνει να εκτιμά τους άλλους».
-Ο καλός δάσκαλος ενθαρρύνει, έχει υπομονή και δείχνει σεβασμό. Δεν νιώθει σαν αρχηγός, αλλά σαν μαέστρος.
-Ξέρει για τι πράγμα μιλάει. Έχει οργανωμένες σημειώσεις, πλάνο μαθήματος και παιδαγωγικό στόχο.
-Στην τάξη ενός καλού δασκάλου υπάρχει μηδενική ανοχή στη βία, τον ρατσισμό και την αδικία.
-Στην τάξη ενός καλού δασκάλου, μπορεί να κλείσουν βιβλία, σημειώσεις και τετράδια. Μπορεί να χαθούν διδακτικές ώρες για να «ανοίξουν» ζητήματα, να ανταλλαχθούν ιδέες και να ειπωθούν δυο, τρεις ουσιαστικές κουβέντες απ’ αυτές που σε κάνουν να σκέφτεσαι πολύ πριν κοιμηθείς.
