Γενικά είμαστε πολύ ευχαριστημένοι, μάλλον ενθουσιασμένοι με το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Όλα βαίνουν καλώς. Έχουμε επαρκή αριθμό εκπαιδευτικών. Οι ειδικοί παιδαγωγοί διορίζονται στην ώρα τους – τα Χριστούγεννα στην καλύτερη, τύπου μποναμάς. Τα ΑΕΙ μας πάνε τρένο. Τώρα που θα πουλάνε και ναρκωτικά ελεύθερα στο χώρος των Πανεπιστημίων, αφού δεν θα επιτρέπεται η παρέμβαση της αστυνομίας στο άσυλο, όλοι θα βλέπουν τη ζωή πιο όμορφη. Και η χαρά δεν έχει τέλος.
Μέσα σε αυτή την πανηγυρική ατμόσφαιρα έσκασε η βόμβα των σημαιοφόρων στις σχολικές παρελάσεις. Είμαστε γενικά ικανοποιημένοι από τον νέο νομοσχέδιο για την παιδεία και είπαμε να περάσουμε αυτή την καλοκαιρινή ημέρα ασχολούμενοι με πιο φλέγοντα θέματα.
Πόσο όμως έχουμε συνειδητοποιήσει ότι και η σχολική επίδοση, σε αυτή τη χώρα, είναι θέμα καθαρού θεαθήναι. Οι βαθμοί και οι επιτυχίες εξωραΐζονται σε οικογενειακά επιτεύγματα και, λυπάμαι που θα το πω αλλά από τα ολίγα χρόνια στην εκπαίδευση, είναι ελάχιστοι οι μαθητές που έχουν εσωτερικό κίνητρο για μάθηση. Προσωπικά ανακάλυψα ότι σε δημόσιο σχολείο, Γυμνάσιο, οι βαθμοί έπεφταν βροχή για να «είναι όλοι ευχαριστημένοι». Το αν το 19 στην ιστορία ισοδυναμεί με απαντήσεις σε σχετικές θεματικά ερωτήσεις που έχουν τόση σχέση με το θέμα όση η ποίηση με το κοπανέλι, δεν το εξετάζουμε.
Ο βαθμός είναι ο στόχος, τα άλλα είναι για εσωτερική κατανάλωση.
Κανείς δεν αμφισβητεί ότι αυτός που ξεχωρίζει ΠΡΕΠΕΙ να επιβραβεύεται. Πρέπει να αναγνωρίζεται η προσπάθεια και ο κόπος του. Όταν όμως η βαθμοθηρία γίνεται αυτοσκοπός τότε επιβραβεύουμε το βαθμό και όχι τη γνώση καθεαυτή. Και εκεί είναι που χάνουμε το παιχνίδι.
Πόσα παιδιά χαίρονται τη μάθηση; Πόσοι μαθητές βιώνουν την ικανοποίηση της γνώσης; Πόσοι νιώθουν χαρά και ικανοποίηση γιατί κατανόησαν ένα φαινόμενο στο μάθημα της Φυσικής ή μπόρεσαν να εκτιμήσουν την αξία και τη δύναμη του γραπτού λόγου μέσα από το μάθημα της γλώσσας. Ελάχιστοι. Το όλο σύστημα έχει παραδοθεί στην παράνοια μιας κοινωνίας που ζει για το 20 και λίγο την αφορά εάν το 20 ανταποκρίνεται σε ουσιαστική γνώση. Κανείς δεν προάγει τη φιλομάθεια.
Προχθές αποφασίστηκε η σημαία να δίνεται στις παρελάσεις με κλήρωση στο δημοτικό. Καταιγισμός σχολίων, ουχί διθυραμβικών και ψυχραιμία μηδέν.
Το ουσιαστικό πρόβλημα της παιδείας μας είναι ότι αδυνατεί να προσφέρει εσωτερικά κίνητρα για μάθηση. Η μάθηση κινητοποιείται με βαθμούς σημαίες και στο Λύκειο απαξιώνεται πλήρως στοχεύοντας στα ΑΕΙ και αυτό φαίνεται από τον τρόπο με τον οποίο απαξιώνονται από γονείς και μαθητές τα λεγόμενα δευτερεύοντα μαθήματα. Η σημαία για την οποία όλοι τις τελευταίες μέρες μιλάμε είναι το δένδρο. Το δάσος της παιδείας μας όμως έχει ήδη καεί.