Βγείτε από την παιδική ενοχή και βάλτε τα όριά σας ως ενήλικες
Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί άνθρωποι που μπορεί να παίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή μας, όπως τα αδέρφια, οι σύζυγοι, οι θείοι και οι φίλοι μας. Αλλά κανένας από αυτούς τους ρόλους δεν μοιάζει με αυτόν των γονιών μας.
Οι άνθρωποι που μας έφεραν σε αυτόν τον κόσμο είναι ξεχωριστοί και απολαμβάνουν μερικά πολύ ιδιαίτερα προνόμια, που πιθανώς δεν θα απονέμαμε σε κανέναν άλλον κάτω από άλλες συνθήκες.
Οποιοσδήποτε ειδικός ψυχικής υγείας θα σας πει ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο ακόμα και για τους δυνατούς και ικανούς ενήλικες να θέσουν όρια στους γονείς τους και να τους καταστήσουν υπεύθυνους για κάποιες καταστάσεις, ανεξάρτητα από το πόσο κακό μπορεί να κάνουν οι γονείς στις ενήλικες ζωές των παιδιών τους.
Με πολλούς τρόπους, το να θεωρήσουμε τους γονείς μας υπεύθυνους, είναι από τα δυσκολότερα πράγματα για εμάς τα ανθρώπινα όντα. Η βιολογία μας παράλληλα με τα μηνύματα που λαμβάνουμε καθημερινά από την κοινωνία, μας καθιστούν αδύνατο να μην ακολουθήσουμε το ισχυρό μήνυμα: ότι πρέπει να αγαπάμε τους γονείς μας, να τους σεβόμαστε και να τους παραχωρούμε την εξουσία στη ζωή μας, ό,τι και να γίνει.
Ως θεραπεύτρια, έχω βρεθεί σε αμήχανη θέση παρακολουθώντας πολλά θαυμάσια άτομα να επιτρέπουν στους γονείς τους να τους βλάπτουν συναισθηματικά επανειλημμένως και μερικές φορές ακόμη και σωματικά. Έχω δει πολλούς δυναμικούς ανθρώπους να βάζουν τις ανάγκες και τις επιθυμίες των γονέων τους πάνω από τις δικές τους και να υποφέρουν στη συνέχεια.
Έχω συνειδητοποιήσει ότι η ιδέα «εμείς είμαστε οι γονείς σου», είναι κυριολεκτικά καρφιτσωμένη στο μυαλό μας. Η βαθιά σχέση που δημιουργείται από τη «δημιουργία» και την ανατροφή μας, ανεξάρτητα από την ποιότητα αυτής της ανατροφής, μας εγκλωβίζει σε ένα αίσθημα βαθιάς υποχρέωσης και ευθύνης προς αυτούς τους δύο ανθρώπους για μια ζωή.
Η ύπαρξη του ισχυρού δεσίματος με τους γονείς μας στον εγκέφαλό μας είναι, βεβαίως, μια συνάρτηση της εξέλιξης. Ακριβώς όπως οι εγκέφαλοι των γονέων είναι προγραμματισμένοι για την φροντίδα των παιδιών τους, ο εγκέφαλος των παιδιών είναι παρομοίως προγραμματισμένος στο να σέβονται και να ακολουθούν τις συμβουλές των γονέων τους. Όταν το σκεφτείτε, αυτός ο «προγραμματισμός» είναι μέρος της φύσης, καθώς συμβάλλει στην επιβίωση του είδους μας. Δυστυχώς όμως, μπορεί να έχει και την αντίστροφη επίδραση σε πολλούς ανθρώπους που δεν το αξίζουν.
Όταν συμβαίνει αυτό, ο μηχανισμός της φύσης που έχει σκοπό να μας βοηθήσει να επιβιώσουμε σωματικά ως είδος, καταλήγει να μας εμποδίσει να ευδοκιμήσουμε συναισθηματικά ως άτομα.
Πρόκειται για μία παγίδα ενοχής και απογοήτευσης στη σχέση μας με τους γονείς μας. Καταλήγουμε να παγιδευόμαστε σε μια βαθιά ελπίδα ότι οι γονείς μας θα μας δώσουν τελικά κάποια στιγμή αυτό που χρειαζόμαστε (όχι γιατί είμαστε αδύναμοι, αλλά επειδή είμαστε άνθρωποι και η ανάγκη αυτή είναι προγραμματισμένη στον εγκέφαλό μας) και βιώνουμε συνεχή απογοήτευση όταν αποτυγχάνουν να μας δώσουν αυτό που έχουμε ανάγκη.
Η παιδική συναισθηματική παραμέληση προκύπτει όταν οι γονείς μας αποτυγχάνουν να ανταποκριθούν επαρκώς στα συναισθήματά μας κατά την περίοδο της ανατροφής μας.
Από την εμπειρία μου, οι άνθρωποι που αγωνίζονται περισσότερο με τον φαύλο κύκλο της ελπίδας / ενοχής / απογοήτευσης, είναι αυτοί που μεγάλωσαν νιώθωντας συναισθηματικά παραμελημένοι. Δεδομένου ότι η αποτυχία ενός γονέα να ανταποκριθεί στα συναισθήματα του παιδιού του μπορεί δύσκολα να γίνει αντιληπτή όταν συμβεί και μας είναι πολύ δύσκολο να την ανακαλέσουμε στη μνήμη μας ως ενήλικες, οι συναισθηματικά παραμελημένοι ενήλικες τείνουν να καθιστούν υπεύθυνους μόνο τους εαυτούς τους για τους αγώνες που δίνουν ως ενήλικες. Πολλοί μάλιστα υπερασπίζονται σθεναρά τους γονείς τους.
- Είχα μια υπέροχη παιδική ηλικία.
- Οι γονείς μου έκαναν ό, τι καλύτερο μπορούσαν.
- Οι γονείς μου είναι υπέροχοι άνθρωποι.
- Δεν φταίνε οι γονείς μου, αλλά εγώ. Κάτι δεν πάει καλά με εμένα.
Όμως αυτοί οι ισχυρισμοί στην πραγματικότητα δεν είναι αυτό που φαίνονται να είναι.
Εξάλλου, η παιδική μας ηλικία μπορεί να ήταν καλή από πολλές απόψεις. Οι γονείς μας ίσως να έχουν κάνει ό,τι καλύτερο μπορούσαν βάσει του τρόπου με τον οποίο τους μεγάλωσαν και οι δικοί τους γονείς. Μπορεί να είναι υπέροχοι άνθρωποι και σίγουρα μπορεί κάτι να μην πηγαίνει καλά με εμάς τώρα. Όμως παραμένει το γεγονός ότι οι γονείς μας μπορεί να μας απογοήτευσαν συναισθηματικά και τώρα είμαστε αναγκασμένοι να παλέψουμε με αυτές τις επιδράσεις.
Ανεξάρτητα από το πόσο σπουδαίοι είναι οι γονείς μας και ανεξάρτητα από το πόσο σκληρά προσπάθησαν, αν δεν κατάφεραν να ανταποκριθούν στα συναισθήματά μας ως παιδιά, τότε καταλήγουμε συναισθηματικά «εξαπατημένοι». Κάποιο μέρος του εαυτού μας αισθάνεται αόρατο, άγνωστο ή παραμελημένο από τους γονείς μας. Και δεδομένου ότι οι γονείς που παραμελούν συναισθηματικά τα παιδιά τους είναι γενικά τυφλοί απέναντι στα συναισθήματα, αυτό, δυστυχώς, είναι απίθανο να αλλάξει χωρίς κάποια προσπάθεια από τη δική μας πλευρά.
Πολλοί γονείς που έχουν παραμελήσει συναισθηματικά τα παιδιά τους (όχι όλοι), μπορούν και θα προσπαθήσουν να αλλάξουν μόλις το, ενήλικο πια, παιδί ζητήσει από αυτούς να αναλάβουν δράση. Πολλοί άλλοι τύποι γονέων θα αλλάξουν ως μία ανταπόκριση στα όρια που τους βάζουμε.
Κάθε μέρα που αποτυγχάνουμε να δεχτούμε ότι οι γονείς μας μάς απογοήτευσαν, κάθε μέρα που κατηγορούμε τον εαυτό μας αντί να θεωρούμε τους γονείς μας υπεύθυνους, πληρώνουμε ένα βαρύ τίμημα με τρεις σημαντικούς τρόπους.
Πρώτον, διατηρούμε ζωντανή την ελπίδα ότι κάποια μέρα οι γονείς μας θα δουν και θα ενστερνιστούν τον πραγματικό εαυτό μας.
Δεύτερον, υπονομεύουμε την αυτοαξία μας με την εσφαλμένη μετατόπιση της ευθύνης και
Τρίτον, καταδικάζουμε τον εαυτό μας σε μια ζωή που αισθανόμαστε αόρατη, άγνωστη και ίσως μη αγαπητή.
Αν κάποιοι από εσάς έχετε βιώσει την κακοποίηση με οποιονδήποτε τρόπο από τους γονείς σας, όπως εάν σας άφηναν μόνους σας για μεγάλο διάστημα ανεξάρτητα από τον λόγο, αν σας αγνούσαν ή σας καταπίεζαν συναισθηματικά (παιδική συναισθηματική παραμέληση), εάν σας έχουν αντιμετωπίσει ως παρείσακτους, σας έχουν κατηγορήσει άδικα, σας έχουν εγκαταλείψει, σας έχουν ασκήσει υπερβολικό έλεγχο, σας έχουν εξαπατήσει, σας έχουν αφήσει χωρίς καμία καθοδήγηση, σας έχουν παραμερίσει ή βλάψει, θέλω να γνωρίζετε ότι δεν φταίτε εσείς. Στην πραγματικότητα, βάση του ορισμού της σχέσης γονέα / παιδιού, ποτέ δεν φταίει ένα παιδί.
Όσο πιο γρήγορα συνειδητοποιήσετε ότι δεν επιλέξατε εσείς την παιδική σας ηλικία και ότι αυτά που πήρατε και αυτά που δεν πήρατε ενώ μεγαλώνατε, καθορίζουν αυτό με το οποίο παλεύετε σήμερα, τόσο πιο γρήγορα θα μπορέσετε να ανακάμψετε. Όσο πιο γρήγορα μπορείτε να αρχίσετε να βάζετε όρια στους γονείς σας και να βάζετε τον εαυτό σας πάνω από αυτούς, τόσο πιο γρήγορα θα συνειδητοποιήσετε ότι μπορείτε να θεραπευτείτε, να αναπτυχθείτε και να αλλάξετε.
Όταν αλλάξετε την οπτική σας, θα δείτε ότι είστε ελεύθεροι από τις αλυσίδες που σας κρατούσαν πίσω. Θα δείτε ότι είστε σε θέση να αναλάβετε τα ηνία της δικής σας ζωής και ξαφνικά θα συνειδητοποιήσετε ότι προχωράτε μπροστά.
psychologynow.gr