Μετά από 25 χρόνια στην δημοσιογραφία, ζούσα με την αντίληψη ότι είμαι ικανός να λειτουργήσω, και ειδικά να γράψω, σε οποιεσδήποτε συνθήκες. Κι είναι αλήθεια ότι είχα δοκιμάσει, στην πορεία του χρόνου, αυτή την ικανότητά μου σε πολλές διαφορετικές και συχνά πολύ αντίξοες συνθήκες. Τα είχα καταφέρει να λειτουργήσω σε στιγμές πολύ μεγάλης πίεσης, σε στιγμές που ακολουθούσαν νευρικό κλονισμό και κατάθλιψη, σε στιγμές μεγάλης στεναχώριας, σε στιγμές μεγάλου εκνευρισμού. Η ζωή όμως δεν μου είχε βάλει ποτέ μέχρι τώρα το πρόβλημα της απώλειας. Και τούτες τις μέρες που είναι οι πρώτες που ζω χωρίς να βρίσκεται ο πατέρας μου στη ζωή δυσκολεύομαι πολύ να ξεκολλήσω τη βελόνα και να βάλω το μυαλό σε άλλη λειτουργία για να σκεφτεί, να συλλέξει δεδομένα και να τα επεξεργαστεί. Τούτο το κείμενο όμως δεν φτάνει μπροστά στα μάτια σου επειδή δεν μπορούσα να γράψω για τίποτα άλλο. Θέλω κυρίως να το δεις και να το δεχθείς ως ένα δώρο από έναν άνθρωπο με τον οποίο επικοινωνείς συχνά, εφόσον είσαι τακτικός αναγνώστης των σημειωμάτων μου. Θα σου διηγηθώ, όσο πιο σύντομα, μια ιστορία που με έφερε σήμερα στην θέση να μπορώ να αντιμετωπίσω τη νέα συνθήκη της ζωής μου χωρίς να χάνω τη γη κάτω από τα πόδια μου. Ειδικά αν οι γονείς σου έχουν μεγαλώσει πολύ, μείνε μαζί μου μέχρι το τέλος αυτής της ιστορίας.
Περίπου 4 χρόνια πίσω, στα τέλη του 2013 κυκλοφόρησε μια ταινία, το “About Time”, το οποίο δεν πήρε βραβεία και δεν απασχόλησε ιδιαίτερα τους κριτικούς κινηματογράφους. Ηταν όμως μια ταινία που σε ότι με αφορά έγινε το αυθεντικό νόημα του σινεμά: με προβλημάτισε, με ταρακούνησε, με έβαλε να συλλογιστώ συναισθηματικά, να συνειδητοποιήσω ότι ο χρόνος του – 78χρονου τότε – πατέρα μου, ο οποίος συμπλήρωνε 16 χρόνια ζωής περίπου με μισή καρδιά μετά από μια επιτυχημένη bypass επέμβαση, δεν θα ήταν ανεξάντλητος, και να αντιληφθώ ότι θα έπρεπε βάλω στόχο να περάσω όσο το δυνατόν περισσότερες ποιοτικές στιγμές μαζί του και – κυρίως αυτό – να εξηγηθώ μαζί του συναισθηματικά. Οι άντρες δυσκολευόμαστε πολύ στο “σ’ αγαπώ” όταν δεν το απευθύνουμε σε γυναίκα. Μετά από αυτή την ταινία έγινα συνειδητά παραβάτης αυτού του νόμου στην επικοινωνία με τον πατέρα μου. Εκτοτε κάθε μας φορά τη ζούσα σαν να ήταν η τελευταία. Και κάθε μου αποχαιρετισμός είχε μια αγκαλιά, ένα “σ’ αγαπάω πολύ μπαμπά” κι ένα φιλί.
Χάρη σε αυτή την “άσημη” ταινία, το καλοκαίρι του 2014 με βρήκε να περνώ ένα δεκαήμερο στο σπίτι των γονιών μου, κολλημένος πάνω στον πατέρα μου, για να τον βάλω στις βραδινές μας κουβέντες να μου διηγηθεί όσο το δυνατόν περισσότερες ιστορίες από την αρχή της ζωής του μέχρι τον καιρό των δικών μου πρώτων αναμνήσεων. Κι όταν βρήκα το κουράγιο, κατάφερα να κάνω, με τη μικρότερη δυνατή φόρτιση, μια συναισθηματική εξομολόγηση προς το μεγαλύτερο πρότυπο της ζωής μου. Οχι επειδή αμφέβαλα για το αν ένιωθε όσα ένιωθα στη διάρκεια των προηγούμενων δεκαετιών της ζωής μας, αλλά επειδή δεν ήθελα να ξημερώσει η ημέρα που δεν θα μπορώ να επικοινωνήσω μαζί του και θα έπρεπε να συνεχίσω να ζω με την αμφιβολία σχετικά με το αν τον είχα κάνει να νιώσει ότι ένιωθα ευλογημένος που ήταν πατέρας μου.
Η μέρα χωρίς τον πατέρα μου στη ζωή ξημέρωσε την περασμένη Κυριακή. Δεν είμαι έτοιμος να σου μιλήσω για αυτή τη νέα συνθήκη της ζωής μου, ούτε να σου πω πώς στέκομαι σε αυτή. Δεν είναι άλλωστε αυτό το νόημα που βρήκα για να μοιραστώ αυτή την ιστορία μαζί σου. Η ημέρα αυτή όμως με βρήκε γαλήνιο μπροστά στη σορό του, χωρίς απολύτως καμία ανάγκη να μιλήσω στη σορό για όσα ήθελα να έχω πει στον πατέρα μου. Ναι, θα έδινα τα πάντα για να έχω την ευκαιρία για ένα ακόμη “σ’ αγαπάω μπαμπά”, και κυρίως για να μην είχε ζήσει τον τελευταίο ενάμιση χρόνο της ζωής του χτυπημένος από την άνοια, αλλά η αξιοποίηση του ερεθίσματος που μου είχε δώσει μια άσημη κινηματογραφική ταινία ήταν ένα ευεργέτημα που σήμερα με βοηθά να λειτουργώ με ψυχραιμία.
Οχι, ο χρόνος δεν ήταν και δεν θα ήταν ποτέ αρκετός, θα ήθελα να τον έχω για πάντα κοντά μου. Αλλά τώρα που δεν είναι ζωντανός, δεν υπάρχει τίποτα που δεν είχε βγει από μέσα μου για να φτάσει μέσα του. Δεν έμεινε τίποτα πίσω για να με τρώει. Το βάρος σήμερα είναι μεγάλο, αλλά θα ήταν ασήκωτο.
Μικρότερος είχα κάνει πολλές φορές το λάθος να συμπεριφερθώ με την άνεση της επόμενης φοράς. Αφηνα αιωρούμενο εκνευρισμό, έκανα μέρες να βρεθώ μαζί του ή ακόμη και να επικοινωνήσω, έφευγα άτσαλα χωρίς να τον ζεστάνω, έμπλεκα άσχημα με τη ρουτίνα, έδινα σημασία στα μικρά και έχανα από το οπτικό μου πεδίο τα μεγάλα. Είμαι βέβαιος ότι σου έχει συμβεί. Θα σου ευχόμουν να μη σου συμβαίνει. Κι είναι κυρίως αυτό το νόημα αυτού του σημειώματος. Δεν είμαι αυτός που μπορεί να σε συμβουλέψει για την αποκατάσταση της σχέσης σου με τους γονείς σου, εάν αυτές έχουν διαταραχθεί. Ούτε μου πέφτει λόγος στα οικογενειακά σου. Μοιράζομαι μαζί σου ένα από τα μεγαλύτερα μαθήματα που μου έδωσε η ζωή, με τη βεβαιότητα ότι πλέον δεν θεωρητικολογώ, όπως έκανα πάνω σε αυτό το θέμα μέχρι το πρωί της Κυριακής. Τώρα που το ζω και το βάζω στο πετσί μου, σου εύχομαι ολόψυχα να αργήσει πολύ να σε βρει η ημέρα αλλά και να σε βρει χωρίς περιττά βάρη, δηλαδή χωρίς να έχουν μείνει μέσα σου λόγια που ήθελες να έχουν ειπωθεί και πράξεις που θα ήθελες να έχουν τελεστεί, χωρίς αμφιβολίες σχετικά με το αν είχατε ή όχι συνεννοηθεί συναισθηματικά.
Δεν ήταν άγιος, ούτε αλάνθαστος. Σήμερα όμως που δεν ζει μπορώ με βεβαιότητα να συμπεράνω ότι με έφερε στον κόσμο και με μεγάλωσε ένας πατέρας – ευχή. Και επειδή σου έχω μιλήσει, διαχρονικά, για ένα σωρό ανθρώπους που θαυμάζω λιγότερο ή περισσότερο, δεν γίνεται να μη σου έχω μιλήσει ποτέ για τον άνθρωπο που θαύμασα περισσότερο στη ζωή μου. Αν νιώθεις όπως εγώ, φρόντισε να το μοιραστείς αυτό με τους γονείς σου, μη το κρατάς για σένα. Δεν ξέρεις ποτέ τι σενάριο έχει γράψει η ζωή. Δεν ξέρουμε ποτέ πότε τελειώνει ο χρόνος. Ακόμη και αν σε επηρεάσει θετικά στο ελάχιστο, ακόμη και αν φανεί χρήσιμο αυτό το ερέθισμα σε έναν αναγνώστη, θα είμαι πολύ χαρούμενος που έδωσα τη σκυτάλη που μου έδωσε το ερέθισμα μιας κινηματογραφικής ταινίας. Αυτό δεν είναι το νόημα της επικοινωνίας;
Βασίλης Σαμπράκος
gazzetta.gr
