Σάββατο πρωί και πηγαίνουμε οικογενειακώς σε μια βάφτιση. Τα παιδιά περπατάνε στο πεζοδρόμιο, τρέχουνε, γελάνε, διασκεδάζουν… Ο Άρης κρατάει ένα παγούρι με νερό στο χέρι του. Το ανοίγει για να πιει και το κρατάει από το καπάκι του.
“Άρη θα σπάσει το καπάκι έτσι όπως το κρατάς, όπως έσπασαν και τα υπόλοιπα.”, του λέει ο μπαμπάς του.
Στη στιγμή κοιταζόμαστε και ξεσπάμε σε γέλια! “Ας σπάσει το κωλοκαπάκι!”, μου λέει ο άντρας μου γελώντας. “Μα τι μας έχει πιάσει εμάς τους γονείς; Μη κάνεις αυτό, θα χτυπήσεις, πρόσεχε θα το ρίξεις, μη σκαρφαλώνεις μπορεί να πέσεις, πρόσεχε θα κάνεις ψίχουλα… Πώς τους τα πρήζουμε έτσι; Φαντάζεσαι να μας το έκανε εμάς αυτό κάποιος; Θα μας είχε σπάσει τα νεύρα!”.
Και πόσο δίκιο είχε! Ατελείωτες παρατηρήσεις, διατυπωμένες ευγενικά φυσικά, για κάτι που μπορεί να γίνει, επειδή κάτι μπορεί να σπάσει, να χυθεί, επειδή μπορεί κάτι να ξεφύγει από τον δικό μας έλεγχο… Και τελικά αν γίνει; Δεν χάλασε κι ο κόσμος βρε παιδιά!
Σκεφτείτε πώς θα νιώθαμε εμείς αν ήμασταν στη θέση του παιδιού. Πόσο θα μας ενοχλούσε αυτή η σταθερή εμμονή να μας λένε τι να κάνουμε, πώς να το κάνουμε, να μας κρίνουν για τον τρόπο που το κάνουμε, να μας επιβραβεύουν ή όχι για αυτό που κάνουμε… Κουράστηκα και μόνο που τα γράφω. Αλλά σκεφτείτε το… Πόσα πράγματα κάνουμε στα παιδιά μας που δεν θα άρεσαν σε εμάς; Πώς θα σου φαινόταν αν ήσουν στη θέση τους;
Αρπάζουμε χωρίς καμία προειδοποίηση πράγματα από τα χέρια τους.
Με πρόσχημα πολλές φορές την ασφάλειά τους αρπάζουμε από τα χέρια τους π.χ. ένα γυάλινο ποτήρι, ένα ψαλίδι, την κόλλα, οτιδήποτε θεωρούμε επικίνδυνο ή κάτι που ακόμη το παιδί δεν μπορεί να χειριστεί. Και ίσως να είναι κι έτσι. Αλλά πώς θα σας φαινόταν αν κρατούσατε στα χέρια σας ένα κινητό τελευταίας τεχνολογίας που καμία σχέση δεν έχει με την «παντόφλα» που εσείς χρησιμοποιείτε και σας το έπαιρναν από τα χέρια με μια απότομη κίνηση, από φόβο μη τους το χαλάσετε; Νομίζω πως δεν θα μας άρεσε. Αντίθετα θα προτιμούσαμε να μας ρωτήσουν αν χρειαζόμαστε κάποια βοήθεια, θα θέλαμε να μας αφήσουν να το ψαχουλέψουμε, σίγουρα θα προτιμούσαμε να μας ρωτήσουν αν μπορούν να το πάρουν γιατί φοβούνται μη τους το χαλάσουμε. Έτσι και με τα παιδιά! Πολλές φορές αν απλά τους δώσουμε την ευκαιρία να χρησιμοποιούν κάποια πράγματα θα μας εντυπωσιάσουν με τις ικανότητές τους.
Παίρνουμε αποφάσεις χωρίς την ενεργή συμμετοχή τους
Θα μου πείτε, θα ζητήσω την άδεια από το δίχρονο για το πώς θα περάσω την μέρα μου; Δεν είναι έτσι ακριβώς όμως. Μπορεί ένα παιδάκι 2 ετών να μην έχει ακριβώς την ικανότητα να συνδιαμορφώσει μαζί μας το καθημερινό μας πρόγραμμα ή τις οικογενειακές μας διακοπές, μπορεί όμως να επιλέξει αν θέλει να πάει στις κούνιες ή στο σπίτι ενός φίλου για παιχνίδι. Τα παιδιά καθώς μεγαλώνουν έχουν όλο και περισσότερο την ικανότητα να γίνονται συμμέτοχοι στις αποφάσεις τις οικογενειακής ζωής. Και όσο περισσότερο τους δίνουμε αυτή την ευκαιρία, τόσο καλλιεργείται η συνεργασία και η κατανόηση, ακόμη κι όταν διαφωνούμε σε κάτι.
Δεν σεβόμαστε το σώμα τους
Όσο σκληρό κι αν ακουστεί, το ότι τα αναγκάζουμε να φυσήξουν την μύτη τους, τα πιέζουμε να μείνουν ξαπλωμένα για να τους αλλάξουμε πάνα, πιάνουμε το σώμα τους για να το πλύνουμε, ειδικά όταν είναι πιο μεγάλο, τα σκουπίζουμε χωρίς να τους δίνουμε μια ευκαιρία να το κάνουν μόνα τους, τα κουρεύουμε όπως και όταν αρέσει σε εμάς, τα αναγκάζουμε να αγκαλιάσουν ή να φιλήσουν έναν άνθρωπο όταν τα ίδια δεν το αισθάνονται, είναι η απόλυτη παραβίαση του σώματος ενός ανθρώπου. Από όταν είναι μωρά θυμάμαι να μιλάω στα παιδιά μου και να τους εξηγώ βήμα βήμα τι έκανα κάθε φορά που έπρεπε να τα αλλάξω και να τα πλύνω. Και φυσικά, ομολογώ, υπήρξαν οι στιγμές που τα πίεσα να μείνουν ξαπλωμένα, γιατί φοβήθηκα ότι θα γίνουμε χάλια ή δεν είχα την υπομονή να τους προσφέρω μια πιο ευχάριστη εναλλακτική. Γιατί οι τρόποι υπάρχουν! Απλά πρέπει να τους βρούμε, μαζί με την απαραίτητη υπομονή για να μπορέσουν τα παιδιά να μάθουν σε ένα βάθος χρόνου ότι το σώμα τους, τους ανήκει και δεν μπορεί κανένας να το χειρίζεται σαν να είναι δικό του.
Τα τιμωρούμε
Κι όμως είναι παραβίαση των δικαιωμάτων ενός ανθρώπου. Σκεφτείτε να λέγατε ή να κάνατε κάτι που δεν άρεσε στη γυναίκα σας και αυτή να σας κατσάδιαζε, λέγοντας πως πρέπει να κάτσετε σε μια καρέκλα μέχρι να σκεφτείτε το λάθος σας και φυσικά να ζητήσετε συγνώμη. Δεν είναι ταπεινωτικό; Σας έχω ξαναγράψει για την αξία της τιμωρίας. Προσωπικά πιστεύω πως όσο λιγότεροι είναι οι κανόνες μέσα σε ένα σπίτι, τόσο μεγαλύτερη προσπάθεια γίνεται από όλες τις μεριές να συνυπάρξουμε αρμονικά. Και φυσικά ο καλύτερος κανόνας είναι το παράδειγμά μας! Αν φωνάζουμε, θα φωνάξουν, αν δεν ακούμε, δεν θα ακούσουν ούτε τα παιδιά, αν δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε τα θέλω τους, γιατί αυτά να δείξουν κατανόηση;
Προσπαθούμε να ελέγξουμε τα συναισθήματά τους
Μαθαίνετε ξαφνικά ότι πρέπει να δουλέψετε, ενώ εσείς έχετε κάνει σχέδια για το Σαββατοκύριακο. Το αφεντικό σας κατσαδιάζει. Το καινούριο σας ρούχο λεκιάστηκε με λάδι. Σίγουρα θέλετε να ουρλιάξετε από τα νεύρα σας και την απογοήτευση, ίσως και να κλάψετε… απλά εσείς ξέρετε να ελέγχετε το κλάμα σας, γιατί είστε ενήλικες, γιατί εκφράζεστε διαφορετικά ή απλά εκπαιδευτήκατε να καταπιέζετε κάποια συναισθήματα. Τα παιδιά όμως δεν έχουν την ικανότητα να το κάνουν αυτό. Το κλάμα τους είναι ο τρόπος να εκφράσουν πολύ έντονα συναισθήματα, τα οποία σε καμία περίπτωση δεν είναι χαζά, ανούσια και δεν πρέπει να τα καταπιέσουν. Ακόμη κι αν στο δικό σας μυαλό φαντάζουν ανόητοι οι λόγοι που τα οδηγούν στο κλάμα. Δείχνουμε στα παιδιά ότι είμαστε εκεί, τα ακούμε, τους εξηγούμε τι μπορεί να αισθάνονται. Η ενεργητική ακρόαση είναι μια τεχνική που όταν την κατακτήσουμε, θα βελτιώσουμε τις σχέσεις μας σε όλα τα επίπεδα!
Δεν είναι πάντα εύκολο. Ίσως τις περισσότερες μέρες να είναι δύσκολο. Είναι όμως μια στάση ζωής και κάθε βήμα που κερδίζετε είναι σημαντικό. Σκέφτομαι πολλές φορές τα δικά μου παιδικά χρόνια και πόσα θα άλλαζα σήμερα που είμαι στην άλλη πλευρά του γηπέδου. Και αυτές οι σκέψεις με κάνουν καθημερινά καλύτερη. Με κινητοποιούν να προσπαθώ.
Και τελικά συνειδητοποιώ ότι το γήπεδο είναι ένα και είμαστε συμπαίκτες.
kathemeragoneis.com
