Μπαίνω στο υπνοδωμάτιο του διαμερίσματος των παππούδων μου στη Φλόριντα, μαζί με την επτάχρονη κόρη μου. Οι παππούδες μου βρίσκονται εκεί, καθισμένοι σε μια τεράστια φωτογραφία πάνω από το κρεβάτι.
«Πώς είσαι, γλυκό μου; Ω Θεέ μου, αυτό είναι το δισέγγονό μου! Είναι υπέροχη!».
Ο παππούς μου καλεί την κόρη μου για να της δώσει μια αγκαλιά. Μου λέει πόσο χαρούμενος είναι που επιτέλους τη γνωρίζει. Και μετά κατσουφιάζει.
«Τώρα πες μας γιατί περίμενες να πεθάνουμε για να την κάνεις!».
Να σας εξηγήσω: Οι παππούδες μου πέθαναν πλήρεις ημερών πριν από 14 και 20 χρόνια, και αυτό είναι ένα όνειρο που βλέπω ξανά και ξανά. Όχι ότι δεν το πιστεύω πως οι νεκροί παππούδες μου θα αμφισβητούσαν τους νόμους της φυσικής για να μου καταφέρουν ένα τελευταίο πλήγμα ενοχών. Αλλά υποψιάζομαι ότι αυτό το όνειρο καθρεφτίζει κυρίως τις δικές μου τύψεις που έγινα μπαμπάς σε μεγαλύτερη ηλικία.
Βλέπετε, περίμενα μέχρι τα 46 για να αναπαραχθώ (η γυναίκα μου ήταν τότε 36). Δεν μπορούσαμε να περιμένουμε, πρακτικά, περισσότερο χρόνο. Εξαιτίας της χαμηλής ποιότητας των ωαρίων της και της χαμηλής κινητικότητας των σπερματοζωαρίων μου, ο γιατρός μας είπε ότι υπήρχαν μόλις 20% πιθανότητες να φυτευτεί στη μήτρα της ένα έμβρυο, πόσο μάλλον να επιβιώσει μέχρι τα φοιτητικά του χρόνια. Το ανθρώπινο σώμα έχει μια προθεσμία όσον αφορά την αναπαραγωγή, που η γυναίκα μου κι εγώ αποφασίσαμε να αγνοήσουμε.
Και όπως διαπίστωσα, το να γίνεσαι πατέρας σε μεγαλύτερη ηλικία αλλάζει κάποια πράγματα.
Τα καλά
Υπάρχουν πλεονεκτήματα στο να γίνεσαι πατέρας σε μεγαλύτερη ηλικία. Για μένα, το σημαντικότερο είναι ότι ένα μικρό παιδί σε κάνει να νιώθεις νέος. Αν δεν είχα την κόρη μου, να την κυνηγάω στο διαμέρισμα και στην αυλή, θα καθόμουν, απλά, στον καναπέ περιμένοντας να βουλώσεις οι αρτηρίες μου. Και χάρη στην επιμονή της να βλέπουμε τα βραβεία Γκράμι στην τηλεόραση, μπορώ να αναγνωρίζω τα ονόματα τουλάχιστον των μισών υποψηφίων κάθε χρονιάς.
Επιπλέον, όσοι φίλοι μου έκαναν παιδιά στα είκοσι κάτι τους, τώρα υποφέρουν από το σύνδρομο της άδειας φωλιάς. Ελεύθεροι επιτέλους, από τις οικογενειακές υποχρεώσεις τους, θέλουν να παρτάρουν σαν να είμαστε στο 1999. Μόνο που δεν είμαστε πλέον στο 1999 και εκείνοι είναι μεσήλικες όπως εγώ. Έζησα τα νιάτα μου χωρίς παιδιά και ήμουν αρκετά νέος και ανόητος για να τα απολαύσω στο έπακρο – για 24 μεγαλειώδη, αμαρτωλά και αλήτικα χρόνια μετά το κολέγιο.
Αλλά και η κόρη μου απολαμβάνει κάποια οφέλη. Σύμφωνα με έρευνες, τα παιδιά που έχουν μεγαλύτερης ηλικίας γονείς είναι πιθανότερο να έχουν υψηλότερο βαθμό ευφυΐας και καλύτερες επιδόσεις στο σχολείο. Επιπλέον, έχουν υψηλότερο προσδόκιμο ζωής.
Και, το σημαντικότερο, η κόρη μου έχει μια καλύτερης ποιότητας ανατροφή. Σε αυτή την ηλικία είμαι καλύτερα προετοιμασμένος συναισθηματικά για τις υποχρεώσεις μου, λιγότερο ευάλωτος σε ανησυχίες για μικροπράγματα και λιγότερο απορροφημένος από την προσωπική μου ζωή σε σχέση με περασμένες εποχές όταν διοχέτευα όλη την προσοχή μου στο χτίσιμο ενός πράγματος που πίστευα ότι ήταν καριέρα και σε ό,τι θεωρούσα τότε μακροχρόνια σχέση.
Ίσως πιστεύετε ότι σε αυτή τη φάση θα ήμουν και πιο ασφαλής οικονομικά από ό,τι στα είκοσι, στα τριάντα ή στα σαράντα μου. Αλλά είμαι δημοσιογράφος. Βασικά, βγάζω λιγότερα χρήματα από ό,τι πριν από είκοσι χρόνια. Λιγότερα από τα μισά από εκείνα που έβγαζα τότε.
Για την ακρίβεια, είμαι τυχερός που μετά από έξι χρόνια ανεργίας δουλεύω full time ως δημοσιογράφος. Είμαι επίσης τυχερός που τα τελευταία έξι χρόνια ανεργίας συνέπεσαν χρονικά με τα πρώτα έξι χρόνια της ζωής της κόρης μου. Στη διάρκειά τους η κόρη μου είχε την ευκαιρία να βγει για πίτσα και να γελάσει με χοντροκομμένα αστεία έχοντας το γέρο της (κυριολεκτικά μιλώντας) στο πλάι της κάθε λεπτό.
Σύμφωνοι, αυτό δεν ήταν επιλογή μου και θα προτιμούσα έστω και μία φορά να φάω πίτσα χωρίς να ανησυχώ: «Γαμώτο, δεν θα ξαναβρώ ποτέ μια δουλειά πλήρους απασχόλησης με ιατροφαρμακευτική περίθαλψη». Αλλά ήμουν εκεί και πιστεύω ότι η κόρη μου θα το θυμάται.
Πλέον είμαι 52 και δείχνω μικρότερος από την ηλικία μου, πράγμα πολύ καλό. Έτσι η κόρη μου ούτε που προσέχει ότι είμαι 20-30 χρόνια μεγαλύτερος από τους μπαμπάδες των συμμαθητών – μόνο ότι είμαι ο μοναδικός που της φωνάζω «Σε αγαπώ!» ξανά και ξανά, καθώς τη συνοδεύω μέχρι την πύλη του σχολείου της.
Τα κακά
Έχω αρχίσει ήδη να νιώθω το βάρος της ηλικίας μου, και κάπου εδώ τελειώνουν τα πλεονεκτήματα. Ενώ άλλοι μπαμπάδες σκαρφαλώνουν σε λόφους και διανύουν δεκαπέντε χιλιόμετρα κάθε πρωί με το ποδήλατο, εγώ έχω ποδάγρα και καταρράκτη, έχω χάσει δύο δόντια λόγω απώλειας οστικής μάζας και αν δεν πάρω δύο τουλάχιστον υπνάκους την ημέρα, έχω τα νεύρα μου. Θα μπορούσα να είμαι ο παππούς της κόρης μου.
Και μια που μιλάμε για παππούδες, θυμάμαι κάποτε το δικό μου να μου λέει, καθώς εγώ πλησίαζα προς τα τριάντα κι εκείνος προς τα εβδομήντα: «Σπαταλάς τη νιότη σου στον εαυτό σου».
Τότε, με είχε πειράξει. Με έκανε εγωιστή το γεγονός ότι δεν είχα ακόμα γυναίκα και παιδιά, αλλά δεν ήταν εξίσου εγωιστικό το να προσπαθεί να με χειραγωγήσει για να δημιουργήσω ένα μικροσκοπικό πλάσμα απλώς και μόνο για τη δική του ευχαρίστηση;
Παραδόξως, καταλαβαίνω πλέον ότι είχε κάποιο δίκιο.
Δεν θα πίεζα ποτέ την κόρη μου να τεκνοποιήσει όπως το είχε κάνει ο παππούς μου, αλλά ακόμα και αν είμαι αρκετά τυχερός ώστε να γνωρίσω το εγγόνι μου, πιθανότατα η κόρη μου θα πρέπει να φροντίζει ταυτόχρονα ένα νεογέννητο και δύο ηλικιωμένους γονείς.
Και είναι μοναχοπαίδι. Επομένως, αν επιλέξει να μην κάνει σταθερή σχέση πριν από τα τριάντα, θα πρέπει να αναλάβει όλα αυτά τα αφάνταστα πιεστικά καθήκοντα μόνη της, μια άσχημη περίοδος την οποία θα ακολουθήσει μια ακόμα χειρότερη – η απώλεια όλων των άμεσων συγγενών της.
Η άσχημη αλήθεια
Ακόμα και στα 52 μου χρόνια, συνεχίζω να στηρίζομαι οικονομικά από τους ηλικιωμένους γονείς μου. Όταν η κόρη μου χρειάστηκε να υποβληθεί σε αφαίρεση αμυγδαλών, τα πέντε χιλιάδες δολάρια της εγχείρησης δεν πληρώθηκαν με κάποιο μαγικό τρικ.
Αλλά ακόμα σημαντικότερη είναι η συναισθηματική υποστήριξη που μου προσφέρουν απλώς και μόνο επειδή παραμένουν ζωντανοί. Μπορώ (και το κάνω) να τηλεφωνήσω στη μητέρα μου οποιαδήποτε στιγμή θέλω για να με βοηθήσει να θυμηθώ μια ανάμνηση από τη δική μου παιδική ηλικία ή για να της αφηγηθώ την τελευταία αστεία ιστορία με την κόρη μου – την οποία οι παιδικοί μου φίλοι δεν θα είχαν όρεξη να ακούσουν, γιατί όταν ήμουν άτεκνος δεν είχα μπει καν στον κόπο να μάθω τα ονόματα των παιδιών τους.
Η κόρη μου δεν θα έχει ποτέ τέτοια, σημαντικά ερείσματα. Σύμφωνα με το μέσο όρο του προσδόκιμου ζωής, θα με έχει χάσει προτού κλείσει τα τριάντα. Και μετά, όταν πεθάνει η γυναίκα μου –αν δεν προηγηθεί εκείνη– η κόρη μου θα είναι μόνη της στον κόσμο.
Επομένως, ναι, το σχόλιο του παππού μου είχε κάποια βάση.
Από την άλλη, αν είχα επισπεύσει τα πράγματα καθαρά από τύψεις, για να γνωρίσει ο παππούς μου το δισέγγονό του, ουσιαστικά εκείνος δεν θα είχε γνωρίσει την κόρη μου,αλλά τον καρπό ενός άλλου ωαρίου που, κρίνοντας από τις παλαιότερες σχέσεις μου, θα έβλεπε τον πατέρα της μόνο τα Σαββατοκύριακα και στις γιορτές.
Ο λόγος που η κόρη μου είναι αυτή που είναι είναι γιατί περιμέναμε τόσο πολύ για να αποκτήσουμε ένα παιδί.
Και, το ξέρω ότι είναι κλισέ όμως ο ποιοτικός χρόνος δεν είναι αυτός που μετράει περισσότερο από την ποσότητα; Σε οποιαδήποτε ηλικία κι αν χάνει κάποιος ένα γονιό, πονάει. Δεν είναι λοιπόν καλύτερο να χάσει έναν καλό πατέρα νωρίτερα παρά έναν απόντα πατέρα αργότερα;
Αγαπητοί μου παππούδες, δεν είχα προσχεδιάσει να περιμένω να πεθάνετε για να αποκτήσω παιδί. Αυτό ήταν αποτέλεσμα μιας σειράς επιλογών που έκανα στη διάρκεια της ζωής μου. Αλλά δεν θα μπορούσα να είχα κάνει τίποτα διαφορετικά.
