Η χώρα στην οποία ζούμε, είναι μια χώρα που ακόμα στηρίζει αξίες όπως η οικογένεια, η πατρίδα και η θρησκεία. Η κοινωνία μας, είτε ζούμε στην πρωτεύουσα, είτε σε κάποια επαρχία, ήταν, είναι και θα είναι αρκετά συντηρητική. Τα μοτίβα με τα οποία γαλουχήθηκαν οι παλιότερες γενιές, περνάνε στις επόμενες χωρίς να φιλτράρονται από τους περισσότερους από εμάς, αλλά αναπαράγονται ακέραια σχεδόν, σαν μια καλογραμμένη κασέτα που όσες φορές και αν την βάλουμε στο κασετόφωνο δεν χαλάει ποτέ.
Το σημαντικό και θετικό με αυτές τις αξίες που έχουν διατηρηθεί ανά τους αιώνες στην ελληνική κοινωνία, είναι το ότι μας κρατούν δεμένους και διατηρούν ισχυρούς τους συναισθηματικούς δεσμούς μεταξύ των μελών της οικογενείας. Τα μέλη της, ξέρουν και θεωρούν δεδομένο και αυτονόητο ότι ο ένας είναι για τον άλλον και στα εύκολα και στα δύσκολα. Οι γονείς για τα παιδιά τους κάνουν ό,τι μπορούν όσο χρονών και να είναι τα παιδιά με στόχο να τους βοηθήσουν και να κάνουν τη ζωή τους ευκολότερη, αλλά και τα παιδιά φροντίζουν τους γονείς όταν εκείνοι φτάσουν σε μεγάλη ηλικία και δε μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν.
Επειδή όμως κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις, έτσι και η πραγματικότητα της ελληνικής κοινωνίας δεν έχει μόνο θετικά. Η τόσο μεγάλη συνοχή της ελληνικής οικογένειας, την έχει οδηγήσει στο να υπάρχει μεγάλη υπερ-εμπλοκή των μελών μεταξύ τους. Οι γονείς συχνά αφιερώνονται τόσο πολύ στα παιδιά, με αποτέλεσμα να έχουν αφήσει την προσωπική τους ζωή τελείως στην άκρη. Το παραπάνω γίνεται ιδιαίτερα ορατό από τον τρόπο με τον οποίο μιλάνε, συνήθως οι μητέρες, για τα παιδιά τους. “Φάγαμε το πρώτο μας φαγάκι”, “Πήγαμε πρώτη μέρα σχολείο”, “Ξεκινήσαμε αγγλικά”, είναι από τις φράσεις που ακούς συχνά από το στόμα των μαμάδων. Αυτές οι φράσεις φυσικά αναφέρονται στα παιδιά τους και στο τι έκαναν εκείνα και όχι στο τι έκαναν οι μαμάδες.
Σε κάποιους ακούγονται πολύ οικείες αυτές οι φράσεις και ίσως και να χαμογελούν διαβάζοντας τες. Έχουμε σκεφτεί όμως τι αποτελέσματα μπορεί να έχει στην οικογένεια αυτό το “εμείς”; Η υπερ-εμπλοκή στη ζωή των παιδιών μας και το να έχουμε συσχετίσει πλήρως τη ζωή μας μαζί τους, μόνο εμπόδια μπορεί να προκαλέσει. Βοηθάει ή εμποδίζει την ανεξαρτησία των παιδιών; Σίγουρα πάντως την επιβραδύνει, καθώς όταν μια μαμά είναι συνέχεια πίσω από τα παιδιά της και πολλές φορές παίρνει αποφάσεις που τα αφορούν, εκείνη, τότε δεν τα βοηθάει να εξελιχθούν.
Σίγουρα την ευθύνη την έχει ο γονιός, αλλά είναι σημαντικό να διαχωρίσει τη θέση του από εκείνη των παιδιών και να καταλάβει πρώτα ο ίδιος και μετά τα παιδιά ότι είναι ξεχωριστές οντότητες. Ρόλος του γονέα είναι να τα βοηθήσει σιγά σιγά να ανεξαρτητοποιηθούν και να παίρνουν την ευθύνη για τις αποφάσεις τους, στο κατάλληλο αναπτυξιακό στάδιο φυσικά. Για να φτάσουμε όμως μέχρι εκεί, είναι σημαντικό να ξεκινήσουμε αντικαθιστώντας το “εμείς” με το “εκείνο”. “‘Έφαγε το πρώτο του φαγητό”, “Πήγε πρώτη μέρα σχολείο”, “Ξεκίνησε αγγλικά”. Ας μη διαιωνίζουμε τους ίδιους φαύλους κύκλους!
Κρητικού Μαρίνα
Ψυχολόγος Υγείας/ Συστημική-Οικογενειακή Σύμβουλος
kritikou-healthpsy.gr
