Ο Ράιαν Γκόσλινγκ ως Νιλ Αρμστρονγκ στην ταινία «Πρώτος άνθρωπος», του Ντάμιεν Τσαζέλ, η οποία θα προβληθεί στη χώρα μας αυτή την εβδομάδα.
«Υπήρξε κάποια στιγμή πάνω στη Σελήνη που να νιώσατε έστω και λίγο μαγεμένος από όλα όσα συνέβαιναν;» ρωτούν τον Νιλ Αρμστρονγκ οι δημοσιογράφοι κατά την πρώτη συνέντευξη Τύπου που έδωσαν οι τρεις αστροναύτες (Αρμστρονγκ, Ολντριν και Κόλινς) μετά την ολοκλήρωση της αποστολής Απόλλων 11, που περιλάμβανε φυσικά την προσσελήνωση. Βρισκόμαστε στο καλοκαίρι του 1969.
Ακούγοντας την ερώτηση, ο Νιλ χαμογελάει. «Ναι», λέει ο πρώτος άνθρωπος στον κόσμο που περπάτησε πάνω σε ένα ξένο ουράνιο σώμα. «Ημουν σαν μαγεμένος για περίπου δυόμισι ώρες» – όσο κράτησε δηλαδή το περίφημο moonwalk, ο περίπατος πάνω στο φεγγάρι.
Το παράθεμα προέρχεται από την εκπληκτική (στα ελληνικά κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ροπή) βιογραφία του Αρμστρονγκ που έγραψε ο Τζέιμς Ρ. Χάνσεν «Πρώτος άνθρωπος» (James R. Hansen, «First Man. The Life of Neil Armstrong», εκδ. Simon & Schuster, 2005). Στο βιβλίο βασίζεται και η ομότιτλη ταινία του Ντάμιεν Τσαζέλ, με τον Ράιαν Γκόσλινγκ στον πρωταγωνιστικό ρόλο.
«Και ποια ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία που συναντήσατε;» ήταν η επόμενη δημοσιογραφική ερώτηση προς τον Αρμστρονγκ. Και αυτός απάντησε: «Είχαμε τη δυσκολία που έχει ένα πεντάχρονο που βρίσκεται μέσα σε ένα ζαχαροπλαστείο».
Ο Ντάμιεν Τσαζέλ, ο σκηνοθέτης του «Πρώτου ανθρώπου», μας δείχνει τον Αρμστρονγκ να αφοσιώνεται, σαν πεισματάρης πιλότος και μηχανικός που ήταν, στην επιτυχία της αποστολής. Την ίδια στιγμή όμως, υπαινίσσεται ότι ο μοναχικός αστροναύτης ίσως από μέσα του να γύρευε ορισμένες απαντήσεις απ’ το σύμπαν. Ή ίσως απλώς να «κουβέντιασε» με το σκοτεινό κενό, το άπειρο Διάστημα, ελαφροπατώντας πάνω στην γκρίζα σεληνιακή πούδρα.
Ο ίδιος, προσγειωμένος και εσωστρεφής καθώς ήταν, δεν το έθεσε ποτέ έτσι, ξεκάθαρα. Οι γιοι του έχουν να λένε ότι ο πατέρας τους ήθελε με μανία να κατανοεί γιατί ένα πράγμα στη φύση λειτουργεί έτσι και όχι αλλιώς. Αλλά υπήρξε ένα γεγονός για το οποίο δεν είχε απάντηση: ο πρόωρος θάνατος της μόλις τριών χρόνων κόρης του, Κάρεν, από καρκίνο, το 1962. Γεγονός που για έναν άνθρωπο με το μυαλό του Αρμστρονγκ δεν ήταν απλώς αδιανόητα στενάχωρο, αλλά κυρίως παράλογο.
Οι δύο γιοι του είπαν στον Γκόσλινγκ ότι ο πατέρας τους βίωσε πολύ εσωτερικά, και τραυματικά, τον θάνατο της αδελφής τους και θεωρούσαν πολύ πιθανό, όταν βρέθηκε «εκεί πάνω», να την έψαξε κάπου μέσα του.
Φυσικά, ο Αρμστρονγκ δεν είπε ποτέ τίποτα τέτοιο. Στο φιλμ, τον βλέπουμε να αφήνει μέσα σε έναν σεληνιακό κρατήρα το μπρασελέ της χαμένης του κόρης. Να το έκανε όντως; Ποιος ξέρει. Το βέβαιο είναι ότι για ένα δεκάλεπτο ο Αρμστρονγκ περιπλανήθηκε τελείως μόνος πάνω στη Σελήνη, δίχως να επικοινωνεί με κανέναν. Η σκέψη και μόνον, η υποψία, συγκινεί τον κύριο Γκρι. Μέσα από τη στολή του αστροναύτη, στο αφιλόξενο Διάστημα και κάπου ανάμεσα στα άστρα, ένας θλιμμένος πατέρας να αναζητά την κόρη που έχασε για πάντα.
