Σίγουρα θα έχετε ακούσει την άποψη ότι οι μπαμπάδες δεν μπορούν να συμβάλουν τόσο ουσιαστικά στην ανατροφή των παιδιών τους. Κι αυτό γιατί οι πρακτικές ικανότητές τους σε σχέση με τις μαμάδες είναι περιορισμένες και μερικές φορές αδυνατούν να φέρουν εις πέρας καθημερινά καθήκοντα σχετικά με την ανατροφή των παιδιών τους. Κι όμως, οι μπαμπάδες μπορούν να προσφέρουν πολλά και να συμβάλουν ουσιαστικά στη φροντίδα των παιδιών τους, αρκεί να έχουν το περιθώριο να ξεδιπλώσουν τα δικά τους μοναδικά ταλέντα! Γι’ αυτό, οι μαμάδες, καλείστε να κάνετε κάποιες φορές πίσω και να αφήνετε τον μπαμπά να έρθει πιο κοντά με τα παιδιά!
4 στάδια συμβολής!
Σε κάθε φάση της ανάπτυξής τους τα παιδιά σας έχουν διαφορετικές ανάγκες. Συνεπώς και οι δραστηριότητες των μπαμπάδων ποικίλλουν. Ας δούμε, λοιπόν, πώς μπορούν οι μπαμπάδες να συμμετέχουν ενεργά στην ανατροφή του νεογέννητου, του νηπίου αλλά και του προεφήβου της οικογένειας.
1. Νεογέννητα & βρεφικής ηλικίας μωρά
Ακόμη κι αν πρόκειται για έναν νέο μπαμπά, το ένστικτό του μπορεί να τον καθοδηγήσει ώστε να φροντίσει το μικρό της οικογένειας. Η πρώτη επαφή του μπαμπά με το νεογέννητο τοποθετείται πολύ νωρίς, πριν ακόμα επιστρέψει η μαμά με το μωρό αγκαλιά στο σπίτι. Η επικοινωνία και η πρώτη ουσιαστική επαφή μπαμπά-μωρού ξεκινάει ήδη από την αίθουσα του μαιευτηρίου. Μην ξεχνάτε ότι οι μπαμπάδες λαμβάνουν ενεργό ρόλο και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά και της πολυπόθητης διαδικασίας του τοκετού, στηρίζοντας ψυχολογικά τη σύντροφό τους. Συνεπώς η γέννηση του παιδιού τους πλημμυρίζει από ευχάριστα συναισθήματα.
Τα πρώτα σημάδια της επικοινωνίας μπαμπά-παιδιού ξεκινούν από το θάλαμο νεογνών. Γι’ αυτό δεν θα πρέπει να σας κάνει εντύπωση εάν διαπιστώσετε ότι ο σύντροφός σας κατά την ολιγοήμερη παραμονή σας στο μαιευτήριο παρατηρεί, αγγίζει και θαυμάζει το νεογέννητο. Μπορεί αυτή την περίοδο να μην μπορεί να φροντίσει το νεογέννητο ταΐζοντάς το, αλλά έχει την ικανότητα να ψυχαγωγήσει και να αλλάξει τις πρώτες πάνες του μικρού σας. Σε αυτή τη φάση της ανάπτυξής τους τα μωρά δεν μπορούν να καταλάβουν ακριβώς ότι πρόκειται για τον μπαμπά τους, αλλά μεγαλώνοντας μπορούν να συνειδητοποιήσουν ότι πρόκειται για ακόμη μια στοργική «φιγούρα» που τα φροντίζει. Σύμφωνα μάλιστα με τους ειδικούς, η ενασχόληση του μπαμπά με το νεογέννητο ή το βρέφος συντελεί στην ψυχική και σωματική ανάπτυξή του. Ως βοηθοί των μαμάδων μπορούν να έχουν ενεργό ρόλο, κι αυτό χάρη στην ικανότητά τους να ψυχαγωγούν αλλά και να αναλαμβάνουν πρακτικής φύσεως ζητήματα, όπως το μπάνιο του μωρού αλλά και η αλλαγή της πάνας του.
2. Νηπιακής ηλικίας παιδιά
Κατά τη διάρκεια της νηπιακής ηλικίας των παιδιών, ο ρόλος του μπαμπά γίνεται ακόμη πιο ενεργός. Η επικοινωνία παιδιού με μπαμπά γίνεται άμεση. Μην ξεχνάτε ότι τώρα πια και ιδιαίτερα από την ηλικία των 2,5-3 ετών περίπου το παιδί έχει συνειδητοποιήσει πλήρως την ύπαρξη της πατρικής φιγούρας στο σπίτι. Σε αυτή τη φάση της ανάπτυξής του το παιδί αντιλαμβάνεται την πατρική φιγούρα ως τον φορέα δύναμης και εξουσίας στο σπίτι, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι καταβάλλεται από φοβίες στην όψη του πατέρα του. Εάν, μάλιστα, πρόκειται για αγόρι, ο ρόλος του μπαμπά είναι ακόμη μεγαλύτερος στην ανάπτυξη της προσωπικότητας αλλά και της σεξουαλικής του ταυτότητας. Τι εννοούμε με αυτό; Ο πατέρας αποτελεί το σεξουαλικό πρότυπο για το αγοράκι της οικογένειας. Έρευνες, μάλιστα, έχουν δείξει ότι σε οικογένειες που ο πατέρας ήταν απών, τα αγόρια αντιμετώπιζαν δυσκολίες στις σχέσεις τους με το αντίθετο φύλο, ενώ τα κορίτσια δεν είχαν αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη στο αντίθετο φύλο. Χρειάζεται, λοιπόν, ο πατέρας να διαπαιδαγωγήσει προς αυτή την κατεύθυνση τα παιδιά του.
Ιδιαίτερα στη συγκεκριμένη φάση της ανάπτυξης των παιδιών έχει παρατηρηθεί ότι η συμβολή του πατέρα είναι ουσιαστική. Συγκεκριμένα:
α) Σε σύγκριση με τη μαμά, που η επικοινωνία με τα παιδιά της είναι λεκτική, ο μπαμπάς δραστηριοποιείται και επικοινωνεί περισσότερο μέσα από το παιχνίδι με τα παιδιά του.
β) Μπορεί να διαπαιδαγωγήσει τα αγόρια της οικογένειας, αφού, συνήθως, τα συνοδεύει σε «ανδρικές» δραστηριότητες, όπως η παρακολούθηση κάποιου ποδοσφαιρικού αγώνα.
3. Παιδική ηλικία
Η πατρική φιγούρα είναι ακόμη πιο σημαντική σε αυτή τη φάση της ανάπτυξης των παιδιών. Κι αυτό γιατί σε αυτή την ηλικία τα παιδιά αντιλαμβάνονται πλήρως την παρουσία και τη συμβολή του πατέρα στην οικογένεια. Συνήθως οι μπαμπάδες αναλαμβάνουν εξ ολοκλήρου κάποιες δραστηριότητες με τα παιδιά τους, όπως το διάβασμα των μαθημάτων. Μπορεί να σας κάνει εντύπωση, όμως αυτή η μορφή επικοινωνίας και εμπλοκή του πατέρα στην καθημερινότητα των παιδιών διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του χαρακτήρα τους. Πέρα από κοινωνικά προσχήματα, ο μπαμπάς δεν είναι μόνο ο κουβαλητής της οικογένειας, αλλά εκπληρώνει έναν πιο ουσιαστικό ρόλο, ακόμη και σε περιπτώσεις που ο μπαμπάς και η μαμά δεν ζουν κάτω από την ίδια στέγη. Αυτό που χρειάζεται, λοιπόν, να κάνετε ως μαμάδες, είναι να αφήσετε τον μπαμπά και το παιδί να επικοινωνήσουν ουσιαστικά. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που έχουν έντονη την πατρική φιγούρα στη ζωή τους μπορούν να έχουν καλύτερη απόδοση στο σχολείο. Δεν έχετε, λοιπόν, παρά να συμβάλετε εσείς οι μαμάδες στη διασφάλιση αυτής της σχέσης, φροντίζοντας να μην έχουν τα παιδιά κακές σχέσεις με τον πατέρα τους. Για να το πετύχετε αυτό καλό θα ήταν να μη χρησιμοποιείτε εκφράσεις όπως «όταν έρθει ο μπαμπάς σου θα του πω τι έκανες και τότε θα θυμώσει και θα σε μαλώσει», γιατί έτσι δίνετε λανθασμένη εικόνα της πατρικής φιγούρας στα παιδιά σας.
4. Προεφηβική ηλικία
Κατ’ αυτήν την περίοδο ανάπτυξης ο ρόλος του πατέρα –και γενικά των γονιών– κλυδωνίζεται και δοκιμάζεται αρκετά. Ο πατέρας προσπαθεί να προφυλάξει το παιδί από τις παγίδες της ζωής συμβουλεύοντάς το για τις σωστές στάσεις και συμπεριφορές που πρέπει να υιοθετήσει στις διάφορες καταστάσεις που θα αντιμετωπίσει. Τώρα όμως τα παιδιά, και κυρίως τα αγόρια, υιοθετούν μια κριτική και αντιδραστική στάση απέναντι στους γονείς, αρχίζουν να αμφισβητούν τις αντιλήψεις και τις ιδέες του πατέρα τους και ενδεχομένως αναθεωρούν απόψεις που είχαν παλιότερα. Στην εφηβική ηλικία εμφανίζεται στα παιδιά μια τάση αυτονομίας, η οποία έρχεται σε σύγκρουση με τον υπερπροστατευτικό πατέρα. Το πρόβλημα αυτής της αντιδραστικής συμπεριφοράς παρατηρείται πιο έντονα στα αγόρια. Συνήθως τα αγόρια προσπαθούν να σπάσουν τους δεσμούς τους με την οικογένεια, οπότε προκύπτουν συγκρούσεις. Τα κορίτσια, από την άλλη πλευρά, την τάση αυτονομίας που νιώθουν την εκδηλώνουν κυρίως μέσα στο σπίτι, εκφράζοντας τα συναισθήματα και τις απόψεις τους. Συνήθως κυριαρχεί η τάση των κοριτσιών να βεβαιώσουν και να αποδείξουν στον πατέρα τους ότι έχουν μεγαλώσει και πως δεν χρειάζονται πια την προστασία του.
Top συμβουλές
-Είναι σημαντικό, ακόμη και όταν πρόκειται για το νεογέννητο, να επιτρέπετε στον μπαμπά να αναλαμβάνει δράση και να φροντίζει, όποτε έχει χρόνο, το μωρό σας.
-Δεν χρειάζεται να αποθαρρύνετε τους μπαμπάδες επειδή δεν μπορούν να φέρουν εις πέρας μια διαδικασία, όπως εσείς.
-Αφήστε τους μπαμπάδες να συμβάλουν στην ανατροφή των παιδιών. Η πατρική φιγούρα διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην ενήλικη ζωή των παιδιών σας.
-Έρευνες έχουν δείξει ότι η συμβολή του πατέρα στην οικογένεια μπορεί να αποτρέψει τα παιδιά να εμπλακούν σε παράνομες πράξεις.
-Ακόμη κι αν ο μπαμπάς δεν μένει στην ίδια στέγη με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, φροντίστε ώστε να έχει συχνή επαφή με τα παιδιά σας.
Αναστασία Γκοτσοπούλου
tlife.gr