Είναι ευρέως γνωστό ότι τα παιδιά στη χώρα μας μοιάζουν με μηχανήματα που δουλεύουν ασταμάτητα χωρίς να γνωρίζουν τι ακριβώς παράγουν. Το σχολείο οδηγεί, ο γονιός ακολουθεί.
Αλήθεια, δοκιμάσαμε ποτέ να βάλουμε το παιδί μας να σκάψει και να φυτέψει ένα φυτό, να κόψει ψωμί για το μεσημεριανό τραπέζι ή να καθαρίσει ένα φρούτο; «Μα να πιάσει μαχαίρι; Α πα πα! Είναι επικίνδυνο», θα πει η μαμά. Πράγματι, είναι. Αλλά πόσο χρόνο αφιερώσαμε για να του δείξουμε πώς να το κάνει χωρίς να κινδυνεύσει; Η ευθύνη, όπως προαναφέρθηκε, βαραίνει και την πολιτεία. Στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα τα παιδιά χρησιμοποιούν τα χέρια τους κυρίως για να γράφουν. Εκτός από τα διαλείμματα, που τα χρησιμοποιούν ποικιλοτρόπως για να εκφράσουν το θυμό τους.
Αν σκεφτούμε πόσο χρόνο αφιερώσαμε με τα παιδιά μας στις καταλήξεις των ρημάτων, στις κλίσεις των ονομάτων, στην προπαίδεια, στις εξισώσεις, στην τριγωνομετρία και πόσο για να τους μάθουμε να ζουν… Μήπως η ζυγαριά γέρνει επικίνδυνα προς τη θεωρητική γνώση και αφήνει στην τύχη τους τις δεξιότητες ζωής; Αυτές που αποτελούν τα θεμέλια του οικοδομήματος που λέγεται άνθρωπος;
Και όταν το παιδί διεκδικήσει το δικαίωμα να μάθει να ζει, η Ελληνίδα μάνα είναι εκεί για να το αποτρέψει: «Άστο κάτω αυτό, θα κοπείς! Καλύτερα να πας να διαβάσεις γιατί τελευταία δε σε βλέπω καλά!». Ή «Άστο σε μένα να το φτιάξω, εσύ τα κάνεις όλα χάλια!» Το πήρε το μήνυμα το παιδί. Του είπε ότι σίγουρα θα κοπεί και ότι είναι άχρηστο γενικώς με εξαίρεση τα μαθήματά του, αν τελικά τα καταφέρει και εκεί. Το απέκλεισε δηλαδή δίχως να κάνει τον κόπο να του δείξει ούτε μία φορά πώς να ξεπεράσει το εμπόδιο που βλέπει μπροστά του. Το έκανε να νιώσει ένα πλάσμα άβουλο, με χαμηλό αυτοσυναίσθημα, το οποίο χωρίς τις ευεργετικές παρεμβάσεις της μαμάς δεν είναι σε θέση να ζήσει. Το αποτέλεσμα το βλέπουμε γύρω μας με όλα αυτά τα παιδιά που δε μεγάλωσαν ποτέ παρότι ενηλικιώθηκαν.
Επιπλέον, πολλά ελληνόπουλα είναι απολύτως φυλασσόμενα από μικρά μην τύχει και πέσουν γιατί υπάρχει ο κίνδυνος να «σπάσουν». Γεγονός το οποίο αμφισβητεί η επιστήμη, καθώς η περιεκτικότητα της ελαστίνης στο σώμα τους βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα. Αλλά η Ελληνίδα μάνα είναι πάνω από την επιστήμη. Το παιδί πρέπει πάντα να προσέχει να μην πέσει. Γιατί αν πέσει θα χτυπήσει. Και αν χτυπήσει θα πονέσει. Και αν πονέσει θα κλάψει και τότε… εκείνη είναι εκεί για να κατακεραυνώσει όποιον τόλμησε να προκαλέσει το δάκρυ του παιδιού της. Ακόμα και την πέτρα που βρέθηκε στο δρόμο του και σκόνταψε. Κάποιος φταίει που βρέθηκε η πέτρα εκεί. Ακόμα και η ίδια η πέτρα μπορεί να φταίει. Αλλά ποτέ το παιδί της που μπορεί να μη βλέπει πού πατάει ή να έχει ξεχάσει και πώς να περπατάει στην προσπάθειά του να ελαχιστοποιήσει την πιθανότητα να πέσει. Λάθη για το δικό της τρόπο σκέψης δεν υπάρχουν. Τα λάθη ανήκουν σε όλους τους άλλους. Στο παιδί, στον πατέρα, στο σόι του πατέρα, στη γιαγιά, στο σχολείο, στην πολιτεία…
Καλή μου, Ελληνίδα μάνα, εσύ που σκέφτεσαι έτσι, με όλο το σεβασμό στο πρόσωπό σου για τον αδιάκοπο και σκληρό αγώνα σου που σε κατατάσσει στα ξεχωριστά είδη του πλανήτη, στάσου λιγάκι στην άκρη του δρόμου σου, πάρε μια ανάσα κι αναστοχάσου. Εσύ η ίδια που παραπονιέσαι για τα αποτελέσματα της αγωγής των προηγούμενων μανάδων, πόσο αλήθεια έχεις μετακινηθεί από τις θέσεις τους; Θα μπορέσεις άραγε ποτέ να μάθεις στο παιδί σου να «ψαρεύει» ή για να φάει ψάρι θα πρέπει να το ψαρεύεις πάντα εσύ και να του καθαρίζεις και τα κοκαλάκια; Θέλεις τελικά να τα καταφέρει χωρίς εσένα ή αν αυτό συμβεί θα χάσεις ολόκληρο το νόημα της ύπαρξής σου; Μήπως είναι καιρός ν΄ αλλάξεις περπατησιά; Σκέψου και πράξε αναλόγως.
Άντα Ευαγγέλου
Εκπαιδευτικός
